12-6-2025

Γράφει ο Λάμπρος Τζούμης, Αντιστράτηγος ε.α.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες οι Ρώσοι βομβάρδισαν το ουκρανικό νησί Φιδονήσι (νησί των όφεων) που βρίσκεται στη Μαύρη θάλασσα.

Το εν λόγω νησί είχε έλθει και πάλι στην επιφάνεια όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Τότε υπήρξαν πληροφορίες ότι δεκατρείς στρατιώτες του φυλακίου που υπάρχει στο νησί αρνήθηκαν να παραδοθούν στις ρωσικές δυνάμεις όταν τους ζητήθηκε να καταθέσουν τα όπλα και εκτελέστηκαν. Τελικά η είδηση δεν ήταν αληθής, οι στρατιώτες είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι και αφέθηκαν ελεύθεροι με ανταλλαγή αιχμαλώτων.

Το νησί πήρε το όνομά του αρχικά από τους αρχαίους Έλληνες που το ονόμαζαν «Λευκή», και αργότερα ονομάστηκε «Νησί του Αχιλλέα», όπου κτίστηκε ιερό του ήρωα. Στο νησί βρέθηκαν ερείπια ναού του θεού Απόλλωνα ενώ υπάρχουν βυθισμένα ερείπια κτιρίων και αρχαίες επιγραφές. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία τα σώματα του Αχιλλέα και του Πάτροκλου έφερε στο νησί η Θέτιδα μετά τον θάνατό τους στον Τρωικό πόλεμο. Το νησί αναφέρεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς όπως ο Οβίδιος, ο Πτολεμαίος και ο Στράβων.

Το Φιδονήσι, βρίσκεται στα σύνορα με τη Ρουμανία κοντά στο Δέλτα του Δούναβη, έχει έκταση 170 στρέμματα και αποτελείται από μερικά ασβεστολιθικά κατσάβραχα. Μεταξύ 1967 και 1987, η τότε Σοβιετική Ένωση και η ρουμανική πλευρά ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 το Φιδονήσι πέρασε στην επικράτεια της Ουκρανίας. Το όρια της υφαλοκρηπίδας γύρω του οριοθετήθηκαν από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης το 2009, όταν προσέφυγαν σ΄ αυτό κατόπιν συνυποσχετικού Ρουμανία και Ουκρανία. Το Δικαστήριο δεν πήρε θέση αν το συγκεκριμένο νησάκι αποτελεί βραχονησίδα ή όχι. Η χάραξη των ορίων της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, που έκανε το Δικαστήριο έδωσε τελικά στη Ρουμανία το 80% της ΑΟΖ, που διεκδικούσε.

Τον Μάρτιο του 2011 ο τότε Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα «Καθημερινή», στην οποία δήλωσε ότι ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία υπάρχει διαφωνία σε ότι αφορά τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ επεσήμανε ότι ειδικά για το νησί του Καστελόριζου, η Τουρκία έχει βάσιμες νομικές και πολιτικές θέσεις, σε συμφωνία με το διεθνές δίκαιο και τη νομολογία των διεθνών δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένης και της Χάγης. Ο Νταβούτογλου αναφερόταν στην απόφαση για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας για το Φιδονήσι .

Η διαφορά του νησιού αυτού σε σχέση με το Καστελλόριζο είναι ότι εκεί υπήρχε μόνο στρατιωτική φρουρά η οποία εγκαταστάθηκε το 2007 και δεν είναι κατοικημένο από αιώνων όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Καστελλορίζου. Επίσης το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης δεν είναι απομονωμένο, αλλά υπάγεται στο γεωγραφικό σχηματισμό των Δωδεκανήσων που έχουν ιστορική συνέχεια με τα ελληνικά νησιά, γεγονός που δύσκολα θα μπορούσε να αγνοηθεί σε οποιαδήποτε οριοθέτηση.

φωτ.αρχείου

*Το κείμενο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη