17-4-2025

Γράφει ο Στέλιος Φενέκος, Υποναύαρχος ε.α.

ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΟΝΟ ΕΝΤΟΣ ΧΩΡΙΚΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΤΩΝ 6 ΝΜΛ. – ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΕΡΑΝ ΑΥΤΗΣ;

Με διθυραμβικό τρόπο τα υπουργεία Εξωτερικών, Περιβάλλοντος & Ενέργειας, ανακοίνωσαν τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό που έκαναν με καθυστέρηση αρκετών ετών (και μετά από καταδίκη και πρόστιμα από την ΕΕ) , δίνοντας στη δημοσιότητα και τον σχετικό χάρτη.

Όμως κανένας ουσιαστικός χωροταξικός σχεδιασμός δεν έγινε ακόμη και ούτε καθορίστηκαν λεπτομερείς χρήσεις στις θαλάσσιες ζώνες, ούτε είναι η πρώτη φορά που αναγνωρίζουμε τα απώτατα όρια της υφαλοκρηπίδας μας.

Είναι απλά ένας χάρτης, όπου φαίνονται τα όρια της υφαλοκρηπίδας που αναγνωρίζουμε ως τέτοια (χαραγμένης όπως προβλέπεται στον πρωτογενή κανόνα διεθνούς δικαίου).

Επίσης, ο νόμος Μανιάτη 4001/2011, σαφώς ορίζει ότι όπου δεν έχει οριοθετηθεί ΑΟΖ με την αντικείμενη χώρα, ισχύει η αρχή της μέσης γραμμής (και της υφαλοκρηπίδας συνεπώς). Άρα τίποτε νέο σε αυτό το σημείο δεν κομίζει ο χάρτης.

φωτ.Στέλιος Φενέκος-F/B

Ας δούμε όμως τα σημεία προβληματισμού:

1. Ο Νόμος Μανιάτη αναφέρεται στην μέση γραμμή με την Τουρκία για την ΑΟΖ, άρα ακόμη κι αυτός ο νόμος δεν εφαρμόζεται πλήρως στον συγκεκριμένο χάρτη που εξέδωσε το Υπουργείο Εξωτερικών, αφού ο χάρτης αναφέρεται σε υφαλοκρηπίδα και όχι σε ΑΟΖ.

2. Ο χάρτης λοιπόν αναφέρεται στην υφαλοκρηπίδα. Όμως οι περισσότερες θαλάσσιες χωροταξικές χρήσεις (πέραν κυρίως της χωρικής θάλασσας) ενασκούνται συνήθως στην ΑΟΖ, δηλαδή στην θαλάσσια ζώνη πάνω από την υφαλοκρηπίδα.

3. Η υφαλοκρηπίδα χρησιμοποιείται από την Τουρκία πιο ισχυρά από την ΑΟΖ, γιατί τα επιχειρήματά της εδράζονται σε γεωγραφικά εφευρήματα περί Ασιατικής υφαλοκρηπίδας, επί της οποίας επικάθονται τα νησιά μας, και άρα δεν έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα. Συνεπώς στην λογική τους, η μέση γραμμή είναι στην μέση του Αιγαίου, όπως δείχνει και στον χάρτη που εξέδωσε άμεσα (γαλάζια πατρίδα).

4. Το αξιοσημείωτο είναι ότι για να εγκαθιδρύσεις χωροταξικές χρήσεις σε θαλάσσιες ζώνες, θα πρέπει να έχεις δικαιοδοσία σε αυτές (που προκύπτει από κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα) . Και εφόσον δεν ανακηρύσσουμε (άλλο η οριοθέτηση που απαιτεί διαβούλευση με την άλλη χώρα) ούτε υφαλοκρηπίδα και ούτε ΑΟΖ, ώστε να έχουμε δικαιοδοσία, πώς θα εγκαθιδρύσουμε χωροταξικά θαλάσσιες χρήσεις πέραν της χωρικής μας θάλασσας των 6 νμλ;

5. Δηλαδή οι χρήσεις θαλασσίων ζωνών και πεδίων πέραν των 6 νμλ με την απλή αναγνώριση δεν υπόκεινται σε προσδιορισμό κι έγκριση από την χώρα που θα είχε δικαιοδοσία επί αυτών. Δηλαδή μπορεί ο οιοσδήποτε να πάει και να κάνει οιαδήποτε δραστηριότητα στην θαλάσσια στήλη και στην επιφάνεια αλλά και επί του βυθού (έξω από την χωρική θάλασσα) αφού ο χάρτης δεν αποτυπώνει κυριαρχικό δικαίωμα αλλά απλά μία δυνητική περιοχή στην οποία όμως δεν αναγνωρίζουμε ότι ενασκούμε δικαιοδοσία; Αυτό όμως λέει και η Τουρκία όταν επιχειρεί να μας απαγορεύσει να ποντίσουμε καλώδια στην δυνητικά δική μας υφαλοκρηπίδα (που ισχυρίζεται ότι είναι δική της στο μισό Αιγαίο και μάλιστα ισχυρίζεται ότι έχει δική της δικαιοδοσία όπου την έχει ανακηρύξει-Νότια Κρήτης Κάσου -Καρπάθου).

6. Διαβάστε μάλιστα τι λέει η ανακοίνωση του Υπουργείου: «Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;»

«Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και η εξειδίκευση του με χάρτη, αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας – όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων. H κυριαρχία δεν είναι αντικείμενο σχεδιασμού. Προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από αυτόν.»

ΣΧΟΛΙΟ: Προσέξτε την στρέβλωση που επιχειρείται: Ενώ στο ερώτημα τίθεται θέμα κυριαρχικών δικαιωμάτων στις θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων (δηλαδή σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα) , η απάντηση με βεβαιότητα αφορά την κυριαρχία δηλαδή εντός των χωρικών υδάτων. Πλήρης προσπάθεια παραπλάνησης όσων δεν γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα.

7. Ένα ακόμη σημείο προβληματισμού, που δείχνει ότι άλλος συνέταξε τον χάρτη και άλλος την στρατηγική χωροταξικού σχεδιασμού, είναι ότι η το κείμενο στρατηγικής για τον Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό μιλάει για ΑΟΖ παντού στον Ελλαδικό χώρο, ενώ ο χάρτης αναφέρεται στην ΑΟΖ μόνο εκεί που έχει οριοθετηθεί με αντικείμενη χώρα και για δυνητική υφαλοκρηπίδα εκεί που δεν έχει οριοθετηθεί καμία από τις δύο θαλάσσιες ζώνες.

8. Επίσης, όταν η Κομισιόν εξέδωσε τον Χάρτη των ευρωπαϊκών θαλασσών και ΑΟΖ, για να καλύψει το κενό σχεδιασμού της , κυβερνητικοί έσπευσαν να δηλώσουν ότι δεν ισχύει και ότι είναι λάθος.

Και αυτό, γιατί ο χάρτης αυτός έδειχνε πέραν της δυνητικής Ελληνικής ΑΟΖ (χαραγμένης με βάση την μέση γραμμή με την ΑΟΖ της Τουρκίας – επισημαίνοντας όμως ότι εκκρεμεί η οριοθέτηση με Τουρκία), την χωρική μας θάλασσα των 6 νμλ αλλά και το πως θα ήταν η χωρική μας θάλασσα εάν ενασκούσαμε το δικαίωμα για επέκταση στα 12 νμλ.

Και αυτός ο χάρτης ονομάσθηκε ως λάθος της Κομισιόν, και επιχειρείται σήμερα να ακυρωθεί με τον σημερινό Χάρτη που εκδόθηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών.

9. Ενώ συνεπώς θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τον χάρτη αυτόν της Κομισιόν ως βάση του χωροταξικού σχεδιασμού, που ήταν πληρέστερος, στην ουσία τον καταργήσαμε, με το εφεύρημα ότι δεν αποτυπώνει αυτό που πραγματικά συμβαίνει τώρα στις θαλάσσιες ζώνες μας.

Και μαζί βγάλαμε και την ΕΕ από το παράθυρο. Αλήθεια, γιατί περιμένουμε να μας υποστηρίξει στα θέματα αυτά η ΕΕ εάν εμείς αυτοακυρωνόμαστε ;

ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ

1. Ούτε η πρώτη φορά είναι που δηλώνουμε ότι αναγνωρίζουμε ότι τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα και ότι η Ελληνική υφαλοκρηπίδα φθάνει μέχρι την μέση γραμμή με την Τουρκία (έχει προηγηθεί ο νόμος Μανιάτη που αναφέρεται σε ΑΟΖ και άρα και στις δύο ζώνες που ταυτίζονται). Μάλιστα ο νόμος Μανιάτη έχει δηλωθεί και στον ΟΗΕ με Verbal Note 20 February 2013, ούτε αναλαμβάνουμε οιαδήποτε δικαιοδοσία πέραν της χωρικής θάλασσας των 6 νμλ. για να μπορούμε να πούμε ότι εμείς καθορίζουμε τις θαλάσσιες χρήσεις στα όρια της υφαλοκρηπίδας που σχεδιάσαμε.

2. Το επιχείρημα ότι χωρίζουμε την υφαλοκρηπίδα μας σε διοικητικές περιοχές, ανάλογα με την διοικητική κατανομή των περιφερειών της χώρας, είναι παραπλανητικό, γιατί πως μπορούμε να κάνουμε διοικητική κατάτμηση, αφού δεν αναγνωρίζουμε οιοδήποτε κυριαρχικό δικαίωμα και άρα κρατική δικαιοδοσία στην δυνητική υφαλοκρηπίδα μας;

Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι έτσι αναθέτουμε διοικητικά στους περιφερειάρχες να καθορίσουν χωροταξικά χρήσεις στις θαλάσσιες ζώνες (χωρίς δικαιοδοσία) πέραν της χωρικής θάλασσας; Δηλαδή οι περιφερειάρχες θα “ενασκούν” πολιτική έναντι της Τουρκίας; Εκτός εάν απλά τα χαράξαμε, τα ανακοινώσαμε αλλά ποτέ δεν θα ασχοληθούμε με τις θαλάσσιες ζώνες στο Αιγαίο πέραν της χωρικής θάλασσας ή θα ασχοληθούμε τμηματικά εκεί που δεν θα ενοχληθεί η Τουρκία. Αυτό καθίσταται προφανές από το σύνολο της μεθόδευσης.

3. Ας αφήσουμε λοιπόν τις παραπλανητικές διθυραμβικές ανακοινώσεις περί «πρώτης φοράς» και περί διασφάλισης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και τις παράδοξες μεθοδεύσεις.

4. Παρά τις αιτιάσεις που εκφράσθηκαν, ακόμη κι έτσι, φοβικά, κάτι είναι κι αυτό, αφού αναγνωρίσαμε επιτέλους στην πράξη, έστω και αποσπασματικά, τον νόμο Μανιάτη .

5. Όμως μην θριαμβολογούμε, γιατί στην συγκεκριμένη περίπτωση «κρείττον του λαλείν το σιγάν».

φωτ.αρχείου

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη