12-11-2024

Στον απόηχο του πολυσυζητημένου αποτελέσματος των αμερικανικών εκλογών αλλά και της επισκέψεως στην Αθήνα του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν ζητήσαμε την γνώμη, σχετικά με τις τρέχουσες εξελίξεις, από την έμπειρη Εκτελεστική Διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου κα Ινώ Αφεντούλη, στο περιθώριο ενημερωτικής εκδήλωσης και εν μέσω πυρετωδών προετοιμασιών για το πολυαναμενόμενο Athens Security Forum 2024 υπό τον τίτλο: «Η Ευρώπη σε σταυροδρόμια – Διατλαντική Γέφυρα ή Ρήξη;»

Σημειώνεται ότι η κα Αφεντούλη διαθέτει πολυετή εμπειρία στις διεθνείς σχέσεις, την ευρωπαϊκή και την εξωτερική πολιτική καθώς και τη δημόσια διπλωματία.

Με λόγο συγκρατημένα αισιόδοξο αλλά και ρεαλιστικό, η πάντα ευγενική κα Ινώ Αφεντούλη μας μετέφερε την προσωπική της άποψη για τα τεκταινόμενα των τελευταίων ημερών.

Ινώ Αφεντούλη, Εκτελεστική Διευθύντρια Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων – φωτ.idis.gr

-Κα Αφεντούλη, πως βλέπετε τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά; Τώρα ειδικά μετά και από τις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές αλλά και την επίσκεψη του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα;

Ινώ Αφεντούλη: “Σε πρώτο επίπεδο θα ήταν καλό να μη συνδέουμε τις εξελίξεις στις ΗΠΑ με όλα τα υπόλοιπα θέματα. Συνδέονται βεβαίως υπό μια έννοια αλλά σε ό,τι αφορά τον διμερή διάλογο με την Τουρκία καλό είναι να μην περιμένουμε τα πάντα από τρίτους.

Θα ήθελα να τονίσω ότι θεωρώ πολύ θετικό το γεγονός ότι μιλάνε δύο κυβερνήσεις μεταξύ τους χωρίς διαμεσολάβηση τρίτων. Ακόμη και αν δεν έχουμε θεαματικά αποτελέσματα, και δεν νομίζω ότι κανείς θα περίμενε θεαματικά αποτελέσματα, αλλά πιστεύω πως το να είσαι σε επαφή με την άλλη πλευρά με την οποία αναγνωρίζεις ότι έχεις διαφορετική προσέγγιση σε κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής βοηθά σε μία καλύτερη κατανόηση.

Σαφώς η αμερικανική πλευρά πάντα παίζει ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Με τη νέα αμερικανική διοίκηση ακόμα δεν μπορούμε να ξέρουμε τι στάση θα κρατήσει.  Εγώ δεν πιστεύω ότι θα είναι ούτε πιο φιλοτουρκική ούτε πιο φιλελληνική.

Θα εξαρτηθεί το πώς θα «σταθεί» η νέα αμερικανική διοίκηση στην περιοχή, κατά τη γνώμη μου, από την έκβαση της σύγκρουσης στην Μέση Ανατολή δηλαδή πως θα τελειώσει ο πόλεμος, εάν τελειώσει γρήγορα, τι κέρδη θα αποκομίσει το Ισραήλ, πως θα εξισορροπηθεί η κατάσταση με άλλες χώρες όπως τον Λίβανο και την Συρία.

Είναι πολύ σύνθετη κατάσταση για να πούμε ότι θα γίνει το ένα ή το άλλο.”

-Ο ελληνοτουρκικός διάλογος μας εξυπηρετεί σε κάτι;

Ι.Α.: “Εξυπηρετεί την εθνική μας ασφάλεια να υπάρχει ο διάλογος με την Τουρκία.”

-Η Τουρκία όμως δεν υποχωρεί σε τίποτα από τις διεκδικήσεις της. Εμμέσως πλην σαφώς φάνηκε και από όσα ειπώθηκαν από τον Τούρκο ΥΠΕΞ στις δηλώσεις μετά την συνάντηση με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη την περασμένη Παρασκευή.

Ι.Α.: “Το γεγονός ότι προσέρχονται στο διάλογο είναι θετικό. Πρέπει να διατηρηθεί αυτή η σταθερή επικοινωνία. Αλλιώς η εναλλακτική είναι πολύ χειρότερη, εάν η επιλογή μιας μελλοντικής κυβέρνησης είναι η όξυνση ακόμη και η σύγκρουση. Εγώ δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα θα βγει χαμένη.  Αλλά θεωρώ ότι δεν πρέπει να έχουμε κακές σχέσεις με τις γειτονικές μας χώρες.”

-Όλοι αυτό θέλουμε και οι Έλληνες είμαστε φιλειρηνικός λαός αλλά η Τουρκία διεκδικεί συνεχώς.

Ι.Α.: “Πρέπει να έχουμε σχέσεις βασισμένες στο Διεθνές Δίκαιο, στο διάλογο.

Πρέπει να περάσουμε σε άλλο στάδιο στις σχέσεις μας με την Τουρκία και νομίζω ότι θα αποκομίσουμε την έξωθεν καλή μαρτυρία έτσι.”

-Το ζητούμενο είναι εάν η Ελλάδα βρίσκει το δίκιο της στο τέλος.

Ι.Α.: “Νομίζω ότι επειδή είμαστε πάντα προσανατολισμένοι στο Διεθνές Δικαιικό σύστημα δεν έχουμε βγει χαμένοι μέχρι τώρα.”

-Εν όψει προετοιμασιών του Athens Security Forum 2024 με διοργανωτή το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων και το οποίο αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον, τι να περιμένουμε ως καινοτομία από αυτό το συνέδριο;  

Ι.Α.: “Το Φόρουμ του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων διεξάγεται από 19 έως 20 Νοεμβρίου, δηλαδή λίγες εβδομάδες μόνο μετά τις αμερικανικές εκλογές. Το κέντρο βάρους είναι ακριβώς η σχέση της Ευρώπης με τις Ηνωμένες Πολιτείες και αν θα είναι σχέσεις μιας καλής γέφυρας ή θα είναι σχέσεις που θα οδηγηθούν σε ρήξη.

Έχουμε πολλούς εκλεκτούς ξένους ομιλητές από διεθνή ιδρύματα και πιστεύω οτι θα έχουμε μία πάρα πολύ καλή συζήτηση για όλες τις πτυχές αυτών των διατλαντικών σχέσεων.”

Επιμέλεια: Συντακτική Ομάδα Diplomatic Point