20-10-2024
Γράφει ο Στέλιος Φενέκος, Υποναύαρχος ε.α.

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΑΔΥΣΗΣ (EMERGENCE) ΣΤΙΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ
Ξεκίνησαν οι προσπάθειες του ΓΓ/ΟΗΕ για επανεκκίνηση του διαλόγου για το Κυπριακό υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με εμπλοκή των εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδα, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο), με στόχο την επίλυση του Κυπριακού.
Λόγω αδιεξόδου όμως, αφού όπως διαπιστώθηκε δεν υπάρχει περίπτωση να συζητήσει η Τουρκοκυπριακή πλευρά/Τουρκία επί τη βάσει των αποφάσεων του ΣΑ/ΟΗΕ αλλά θέλει να επιβάλλει την δική της «πραγματικότητα», αποφασίσθηκε η οικοδόμηση εμπιστοσύνης αρχικά μέσω Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).
Συζητήθηκαν το άνοιγμα νέων οδοφραγμάτων, όπως στη Μια Μηλιά και στο Πυρόι, για την ενίσχυση της επικοινωνίας και του εμπορίου μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Ωστόσο, ο Τατάρ τόνισε πως επίσημες διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να ξεκινήσουν χωρίς την αναγνώριση της «κυριαρχικής ισότητας» και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος. Επιπλέον, απέρριψε τη λύση ομοσπονδίας, προκρίνοντας ξεκάθαρα την λύση δύο κρατών.
Δηλαδή ξεπέρασε όλες τις προηγούμενες θέσεις συζήτησης και απέρριψε τελείως τις αποφάσεις του ΣΑ/ΟΗΕ, θέτοντας ξεκάθαρα ότι δεν ξεκινάει καμία επίσημη συζήτηση εάν δεν γίνει αποδεκτή η «κυριαρχική ισότητα».
Μετά από αυτό η μόνη επιλογή που μένει για την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα είναι η σκλήρυνση των θέσεων μας (tit for tat). Με ενιαία θέση παντού.
Και εάν δεν γίνεται αντιληπτό το πόσο άσχημα είναι να συζητάμε με αυτούς τους όρους και τι κινδύνους δημιουργεί η έστω και έμμεση αποδοχή της τουρκικής θέσης περί «νέας πραγματικότητα» που οδηγεί σε πλήρη απομάκρυνση από τις αποφάσεις του ΣΑ/ΟΗΕ, τότε είναι αναγκαίο να πάρουν μερικοί μαθήματα διαπραγματεύσεων καθώς και τις δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις του φαινομένου της ανάδυσης (emergence), πριν εγκαθιδρυθούν νέες συνθήκες διαλόγου που θα μας οδηγήσουν σε απαράδεκτες υποχωρήσεις.
ΣΗΜ: 1) Το φαινόμενο της ανάδυσης (emergence) στις διεθνείς διαπραγματεύσεις είναι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί αποδεχόμενος κάτι που εμφανίζεται ως ήσσονος σημασίας και ανώδυνο, μπορεί να διαπιστώσεις οδυνηρά μετά από αυτήν την αποδοχή, ότι προκύπτουν (κατά τη διάρκεια των συνομιλιών ή και μετά) άλλες νέες δεσμεύσεις/υποχρεώσεις και δυναμικές , χωρίς να είναι απαραίτητα προσχεδιασμένες ή εμφανείς εξ αρχής.
2) Και μπορεί αυτές να είναι θετικές, εφόσον όμως η κάθε πλευρά αντιλαμβάνεται το φαινόμενο. Αλλιώς μπορεί να καταστούν εξαιρετικά οδυνηρές για την πλευρά που δεν το λαμβάνει υπ΄όψη της.
Ελπίζουμε ότι η δική μας πλευρά το έχει αντιληφθεί και ότι δεν θα κάνει λάθη να αποδεχθεί τέτοιου είδους τουρκικές πονηρές τακτικές.
*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη
