25-8-2024

Άρθρο του Ευθύμιου Πέτρου, Δημοσιογράφου

Το ανύπαρκτο «γεωπολιτικό αποτύπωμα»
Ουδείς εχέφρων γνώστης της καταστάσεως εξεπλάγη από την αποτυχία της νέας περιοδείας Μπλίνκεν στην Μέση Ανατολή. Φυσικά και δεν υπήρχε προοπτική πραγματικής καταπαύσεως του πυρός. Το μόνο που θα μπορούσε να επιτευχθεί ήταν μια περιορισμένη εκεχειρία, την οποία όλοι οι εμπλεκόμενοι θα αξιοποιούσαν προκειμένου να ανασυνταχθούν και ετοιμάσουν τις δυνάμεις τους για την επομένη φάση των επιχειρήσεων. Η επιμονή του «διεθνούς παράγοντα» στην επίτευξη μόνιμης συμφωνίας καταπαύσεως του πυρός, είναι μάλλον αφελής προσέγγισις. Τόσο το Ισραήλ, όσο και οι αντίπαλοί του έχουν συγκεκριμένους στόχους. Οι μεν μάχονται για την επιβίωσή τους και οι δε για την εξάλειψη του -όπως το ονομάζουν- «κράτους των σιωνιστών». Δεν υπάρχει ούτε ψήγμα ρεαλισμού σε αυτήν την σύγκρουση, αλλά αν δεν υπάρχει ρεαλισμός και στις μεσολαβητικές προσπάθειες, τότε είναι καταδικασμένες. Και στην όλη προσέγγιση των Ηνωμένων Πολιτειών, την οποία εκφράζει ο υπουργός Εξωτερικών Μπλίνκεν, δεν υπάρχει ρεαλισμός. Εν πολλοίς δεν υπάρχει καν συναίσθησις της πραγματικότητος. Αυτό όμως είναι είναι ένα ζήτημα που χρήζει ιδιαιτέρας αναλύσεως και δεν είναι της παρούσης.
Την Ελλάδα θα πρέπει να απασχολήσει ένα και μόνον ζήτημα. Το γεγονός ότι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θεώρησε απαραίτητο να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με τον Χακάν Φιντάν και να συζητήσει μαζί του τις προθέσεις του, όσον αφορά την μεσολαβητική του προσπάθεια. Τούτο δεικνύει πολύ απλά ότι η Ουάσιγκτων αναγνωρίζει στην Τουρκία, ότι έχει ρόλο στο Μεσανατολικό. Εν μέρει δηλαδή την βλέπει σαν προστάτιδα, αν όχι και σαν ηγέτιδα των μουσουλμάνων. Πρόκειται για σημαντική διπλωματική επιτυχία των εξ ανατολών γειτόνων μας. Και τέτοιες επιτυχίες ενισχύουν τις φιλοδοξίες του Ερντογάν να αναδείξει την χώρα του σε περιφερειακή -τουλάχιστον- δύναμη.
Την ίδια στιγμή η Ελλάς είναι απούσα. Μαίνεται ένας πόλεμος στην περιοχή που άπτεται αμέσων συμφερόντων μας και εμείς δεν θεωρούμε ότι θα μπορούσαμε να παίξουμε κάποιον ρόλο στις εξελίξεις. Σημειώνουμε ότι η χώρα μας, η ναυτιλία μας και το λιμάνι του Πειραιώς είναι οι αμέσως θιγόμενοι από τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα. Και τούτο μας δίδει δικαίωμα διπλωματικής εμπλοκής στα πράγματα. Δεν αρκεί η συμμετοχή σε μια ναυτική επιχείρηση προστασίας της ναυσιπλοΐας υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, η οποία για μιαν ακόμη φορά έχει αποδειχθεί γεωπολιτικώς ανύπαρκτη.
Αλλά πέρα από αυτό, η Ελλάς υποστηρίζει με υποδομές (τις εγκαταστάσεις της Σούδας στην Κρήτη) όλες τις στρατιωτικές ενέργειες των Αμερικανών στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό και μόνον θα ήταν λόγος για να επικοινωνεί ο Άντονυ Μπλίνκεν και με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Όχι μόνον με τον Χακάν Φιντάν. Επιπροσθέτως η Ελλάς μαζί με την Κύπρο έχουν συμφωνίες τριμερούς συνεργασίας τός με το Ισραήλ, όσο και με την Αίγυπτο. Και αυτό θα ήταν επαρκής λόγος για να συνομιλεί ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών και με την Αθήνα. Όχι μόνον με την Άγκυρα. Δυστυχώς όμως και τις τριμερείς αυτές συνεργασίες ακόμη και εμείς δείχνουμε να τις έχουμε λησμονήσει. Είναι χρόνια που δεν έχει συγκληθεί καμμία σοβαρή διάσκεψις στο πλαίσιο των τριμερών αυτών. Κατά τα λοιπά, υπάρχουν αξιωματούχοι στην Αθήνα που ομιλούν για το «έντονο διπλωματικό αποτύπωμα» της Ελλάδος στην περιοχή! Αλήθεια πού το βλέπουν αυτό; Ποια παρέμβαση έχει κάνει η Αθήνα για να δικαιούται να πιστεύει ότι έχει κάποιας μορφής «διπλωματικό αποτύπωμα» στην περιοχή»; Ποιος μας έχει δώσει την παραμικρή σημασία, ώστε να μας καλλιεργείται τουλάχιστον η ψευδαίσθησις ότι έχουμε κάποιον ρόλο στις εξελίξεις;
Είναι βεβαίως η δική μας ολιγωρία που οδηγεί στην γεωπολιτική ανυπαρξία της χώρας μας. Είναι όμως ανεπίτρεπτο. Είναι εγκληματικό. Υπονομεύει το μέλλον της Ελλάδος και δημιουργεί προϋποθέσεις περισσοτέρων διεκδικήσεων εις βάρος μας εκ μέρους της Τουρκίας. Διότι εν τέλει η Άγκυρα είναι που δημιουργεί πραγματικό γεωπολιτικό αποτύπωμα και παίζει σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής. Και φταίμε εμείς που της το επιτρέπουμε.

Δημοσιεύεται στην ΕΣΤΙΑ

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη