11-3-2024

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος – Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Με αναφορές στην βελτίωση των διμερών σχέσεων Αθήνας-Άγκυρας στο τελικό ανακοινωθέν καθώς και με επιστροφή στην κανονικότητα των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας συναντήθηκαν στην Αμερικανική πρωτεύουσα ο επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και ο Τούρκος ομόλογός του Χακάν Φιντάν ενώ επί δυο ημέρες προέδρευσαν(από κοινού) της έβδομης συνάντησης του Στρατηγικού Μηχανισμού ΗΠΑ-Τουρκίας
Ο Στρατηγικός Μηχανισμός περιλάμβανε ανοιχτές, συνεργασιακές, πολυδιάστατες ,πολυθεματικές ως και στρατηγικές συζητήσεις υπό την ηγεσία ανώτερων αξιωματούχων από τα δυο υπουργεία εξωτερικών ενώ ακολούθησε ειδική συνάντηση μεταξύ των δυο υπουργών Ο Άντονι Μπλίνκεν και ο Χακάν Φιντάν επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για μια προσανατολισμένη στα αποτελέσματα, στραμμένη προς το μέλλον, θετική διμερή ατζέντα που προωθεί κοινούς στόχους και αντιμετωπίζει τις αναδυόμενες παγκόσμιες προκλήσεις. Συζήτησαν για την ενίσχυση της σχέσης ΗΠΑ-Τουρκίας σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών προτεραιοτήτων, της αντιτρομοκρατίας, της αμυντικής συνεργασίας, της οικονομικής ανάπτυξης, του εμπορίου, της ενεργειακής ασφάλειας και της κλιματικής αλλαγής και των ανθρώπινων δεσμών ανάμεσα στις δυο κοινωνίες.Οι δύο υπουργοί επανέλαβαν την υποστήριξη των ΗΠΑ και της Τουρκίας για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας ενάντια στον απαράδεκτο πόλεμο της Ρωσίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες καλωσόρισαν τις προσπάθειες της Τουρκίας στη Μαύρη Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της κοινής ομάδας εργασίας (με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία) που ανακοινώθηκε πρόσφατα για την αντιμετώπιση των επιπλέουσων Ρωσικών ναρκών ως και τη διευκόλυνση ζωτικών ασφαλών διαδρομών για σιτηρά και άλλο διεθνές εμπόριο από τα λιμάνια της νοτιοδυτικής Ουκρανίας.
Μπλίνκεν και Φιντάν συζήτησαν τη συνεχιζόμενη ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα και αναθεώρησαν τις αντίστοιχες διπλωματικές δεσμεύσεις τους. Υπογράμμισαν τη σημασία της εξεύρεσης δρόμου για τον τερματισμό της πολεμικής σύγκρουσης ως και την άμεση αντιμετώπιση της σφοδρής ανθρωπιστικής κρίσης. Επιβεβαίωσαν επίσης τη δέσμευσή τους για μια βιώσιμη λύση δύο κρατών στο Μεσανατολικό με ασφαλή σύνορα και ομαλοποίηση σχέσεων.

Οι ΗΠΑ και η Τουρκία είχαν αντιτρομοκρατικές διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια του Στρατηγικού Μηχανισμού για την επέκταση της συνεργασίας ως και την αντιμετώπιση των σχετικών δικτύων που εμπλέκονται στο οργανωμένο έγκλημα και στη διακίνηση ναρκωτικών, ως απειλές για την αντίστοιχη εθνική τους ασφάλεια. Ο Μπλίνκεν επανέλαβε την καταδίκη των ΗΠΑ αναφορικά με τις τρομοκρατικές οργανώσεις PKK, DHKP-C, καθώς και για το ISIS/DAESH που στοχεύουν την Τουρκία και τα ανά τον κόσμο Τουρκικά συμφέροντα. Οι ΗΠΑ και η Τουρκία επανέλαβαν την κοινή τους δέσμευση να εξασφαλίσουν τη μόνιμη ήττα του ISIS/DAESH στη Συρία και το Ιράκ και συζήτησαν την πολύπλευρη συνεργασία για την αντιμετώπιση της απειλής του ISIS/DAESH και των θυγατρικών της Αλ Κάιντα που υπάρχουν στην Αφρική και την Κεντρική Ασία(Μάλι, Μπούρκινα Φάσο, Νίγηρα, Σουδάν ,Σομαλία κα).

Επίσης συζήτησαν όλες τις πτυχές της Συριακής κρίσης και επανέλαβαν τη δέσμευση των ΗΠΑ και της Τουρκίας σε μια πολιτική διαδικασία για τη Συρία, σύμφωνα με την απόφαση 2254 του ΣΑ του ΟΗΕ. Η Τουρκία και οι ΗΠΑ επανέλαβαν τη σημασία του επαναπατρισμού κρατουμένων και εκτοπισθέντων που συνδέονται με το ISIS από τη βορειοανατολική Συρία, στις χώρες καταγωγής τους, όπου μπορούν να αποκατασταθούν και να επανενταχθούν στις κοινότητες καταγωγής τους και, κατά περίπτωση, να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη. Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης ευρύτερα ζητήματα στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης οικοδόμησης περιφερειακής σταθερότητας και συνδέσεων μέσω της αυξημένης οικονομικής συνεργασίας και συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας(πραγματοποίηση κοινών ασκήσεων ,συνεργασία με την AFRICOM κα).
Ανατολική Μεσόγειος/ΝΑΤΟ
Επίσης συζήτησαν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και υπογράμμισαν τη σημασία της διατήρησης της σταθερότητας και των διαύλων επικοινωνίας. Ο Αμερικανός υπεξ χαιρέτισε τη συνεχιζόμενη δέσμευση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένου του Πέμπτου Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου τον Δεκέμβριο του 2023, στην Αθήνα και την υπογραφή της Διακήρυξης Τουρκίας-Ελλάδας για Φιλικές Σχέσεις και Καλή Γειτονία.Επίσης εκτενώς αντάλλαξαν απόψεις για την επικρατούσα κατάσταση στα δυτικά Βαλκάνια και ειδικότερα σε Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Κόσοβο.(η Τουρκια έχει για το τρέχον χρονικό διάστημα την διοίκηση της Νατοϊκής πολυεθνικής δύναμης KFOR ).Όσον αφορά τον Νότιο Καύκασο, δεσμεύτηκαν να εργαστούν από κοινού για την προώθηση μιας ισορροπημένης και διαρκούς ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας και συμφώνησαν ότι αυτό θα προωθούσε την περιφερειακή σταθερότητα, συνεργασία και ευημερία.Ενόψει της 75ης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον (στις αρχές του καλοκαιριού )συζήτησαν τρόπους ενίσχυσης του συντονισμού και της αλληλεγγύης του ΝΑΤΟ απέναντι στις τρέχουσες συμβατικές,ασύμμετρες και υβριδικές απειλές και προκλήσεις. Επαναβεβαίωσαν τη μακροχρόνια δέσμευσή τους στη συλλογική άμυνα ως σύμμαχοι, καθώς και στην Πολιτική Ανοιχτών Πόρτων του ΝΑΤΟ(αναφορικά με νέες αιτήσεις κρατών που επιθυμούν να ενταχθούν στην Ατλαντική συμμαχία). Ως οι δύο μεγαλύτερες ένοπλες δυνάμεις του ΝΑΤΟ, οι δύο πλευρές επανέλαβαν τη σημασία των δεσμεύσεών τους καθώς και της ανανεωμένης αμφίδρομης αμυντικής εμπορικής σχέσης για την ενίσχυση των δυνατοτήτων, τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας κα. Οι δύο υπουργοί χαιρέτησαν την ένταξη της Σουηδίας ως του 32ου σύμμαχου του ΝΑΤΟ που θα ενισχύσει τη συμμαχία στην βόρεια Ευρώπη ως και γενικότερα την ευρωατλαντική ασφάλεια.
Προσβλέποντας στο μέλλον, συζήτησαν ευκαιρίες για μετασχηματισμό της σχέσης ασφάλειας και άμυνας ΗΠΑ-Τουρκίας για να αξιοποιηθούν οι σημαντικές ικανότητες και η καινοτομία κάθε χώρας για την αντιμετώπιση στρατηγικών προκλήσεων και ευκαιριών. Από την άποψη αυτή, ανακοίνωσαν ότι ο Αμυντικός Εμπορικός Διάλογος ΗΠΑ-Τουρκίας θα συναντηθεί μέσα στο 2024 και οι δύο χώρες θα επιδιώξουν ευκαιρίες για να προωθήσουν την αμυντικοτεχνολογική συνεργασία.

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη

φωτ.ambassadorsatlarge