27-1-2024

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος – Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Μετά από επανειλημμένες Ουκρανικές επιτυχίες στη Μαύρη Θάλασσα, η Ρωσία έχει μεταφέρει τα πλοία της από τη ναυτική βάση στη Σεβαστούπολη στην κατεχόμενη Κριμαία στο Noβοροσίσκ και άλλες Ρωσικές ναυτικές εγκαταστάσεις σχετικά μακριά από την Ουκρανία. Αυτές οι τοποθεσίες έχουν κάπως μικρότερο κίνδυνο Ουκρανικής πυραυλικής επίθεσης . Οι Ουκρανικές δυνάμεις συνέχισαν και συνεχίζουν να ασκούν πίεση στον Ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας με σειρά επιθέσεων κυρίως με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Σεβαστούπολη και από την έναρξη του σχεδόν δυο ετών πολέμου προκάλεσαν τη βύθιση περισσότερων από 20 πλοίων του Ρωσικού πολεμικού ναυτικού,( συμπεριλαμβανομένης και της ναυαρχίδας Moskva )

Τώρα, σε μια σιωπηρή αναγνώριση των Ουκρανικών επιτυχιών και των δικών της ηττών, η Ρωσία αποφάσισε να εναποθέσει τις ελπίδες της στην επέκταση ενός συνοριακού σταθμού στην Αμπχαζία, στην αποσχισθείσα Γεωργιανή “δημοκρατία”(σε μια αρκετά περιορισμένη βάση ) . Η Μόσχα έχει ήδη αρχίσει να μεταφέρει μερικά μικρά πλοία του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας σε αυτήν την τοποθεσία για να τα προστατεύσει από τις Ουκρανικές επιθέσεις . Η Ρωσόφιλη κυβέρνηση της Αμπχαζίας συμφώνησε και οι Ρώσοι αναλυτές αναμένουν ότι οι ντόπιοι Αμπχάζιοι θα στηρίξουν την προώθηση του έργου λόγω των ευκαιριών απασχόλησης που θα παρέχει μια τέτοια βάση Ωστόσο, οι αντιπολιτευόμενες(αντιρωσικές) ομάδες στην Αμπχαζία ανησυχούν γιατί η διευρυμένη ναυτική βάση,( παρόμοια με την πρόσφατη μεταφορά εδάφους της Αμπχαζίας γύρω από την Pitsunda υπό Ρωσικό έλεγχο), θα θέσει σε κίνδυνο την” όποια ανεξαρτησία της δημοκρατίας τους”, ειδικά αν η βάση γίνει στόχος μελλοντικών Ουκρανικών επιθέσεων .
Κατά συνέπεια, τα σχέδια της Ρωσίας μπορεί να συναντήσουν ορισμένα εμπόδια. Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι είναι σαφώς ευχαριστημένοι με τις νίκες στη θάλασσα σε μια περίοδο που ορισμένοι στη Δύση υποστηρίζουν(προπαγανδιστικά) ότι η Ρωσία έχει κερδίσει το πλεονέκτημα στη στεριά.(!) Τον Νοέμβριο του 2023, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι είπε ότι οι επιθέσεις της χώρας του στον στόλο της Μαύρης Θάλασσας και τη βάση του στη Σεβαστούπολη σήμαιναν ότι η Ρωσία δεν ήταν πλέον σε θέση να χρησιμοποιήσει αυτόν τον στόλο για να στοχεύσει αποτελεσματικά τις κρίσιμες υποδομές της Ουκρανίας. Πιο πρόσφατα, ο ναύαρχος Oλέκσει Νιζπάπα , αρχηγός του Ουκρανικού ναυτικού, δήλωσε (την περασμένη εβδομάδα) ότι η απόσυρση της Ρωσίας από τη Σεβαστούπολη θα καθιστούσε «αδύνατο» τον Ρωσικό στόλο να παραμείνει κυρίαρχος στη Μαύρη Θάλασσα και θα άνοιγε έτσι τον δρόμο για την σταδιακή ανάκτηση της Κριμαίας από την Ουκρανία.
Η Σεβαστούπολη είναι διαχρονικά η «κύρια βάση» του Ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας και φιλοξενεί κρίσιμες ναυτικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων χώρων επισκευής πλοίων , αποθηκών όπλων(και πυρηνικών) ως και αεροδρομίων που δεν διαθέτουν το Νοβοροσίσκ και η βάση Οτσαμτσίρε στην Αμπχαζία Ο υποστράτηγος Kίριλο Μπουντάνοφ επικεφαλής της Ουκρανικής διεύθυνσης στρατιωτικών πληροφοριών , δήλωσε στη Γαλλική Monde ότι, ως αποτέλεσμα των επιτυχημένων Ουκρανικών επιθέσεων, «οι Ρώσοι σπεύδουν να μεταφερθούν προς τα ανατολικά ενώ προσπαθούν να δημιουργήσουν μια ναυτική βάση στο Oτσαμτσίρε στο κατεχόμενο έδαφος της Γεωργίας»,( μια τοποθεσία που όμως δεν είναι απόλυτα απαγορευτική για την εμβέλεια των Ουκρανικών όπλων).
Οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι της Ουκρανίας φαίνεται να έχουν σημαντικούς λόγους για την αισιοδοξία τους. Ακόμη και όταν η εκστρατεία της στην ξηρά αντιμετωπίζει δυσκολίες,(Ντονμπάς) η απροσδόκητη επιτυχία των Ουκρανικών δυνάμεων στη θάλασσα έριξε φως στα συνεχιζόμενα προβλήματα της Μόσχας όσον αφορά την ανάπτυξη του ναυτικού της και την ανταπόκρισή του στις απώλειες. Τα Ρωσικά ναυπηγεία ήταν κάθε άλλο παρά παραγωγικά τα τελευταία χρόνια Οι προσπάθειες για την συγκρότηση και αναδιοργάνωση του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας και των βάσεων του ,αναγκάζονται τώρα να ανταγωνιστούν την επιθυμία του Πούτιν να αναπτύξει τη ναυτική ικανότητα της Ρωσίας στην Αρκτική και αλλού .Όλοι αυτοί οι παράγοντες ως και η αντίθεση στην κατεχόμενη Αμπχαζία( και κατ επέκταση στη Γεωργία) περιορίζουν την δυνατότητα της Μόσχας να ανοίξει μια ναυτική βάση πλήρους διαθεσιμότητας στο Οτσαμτσίρε.

Κατά συνέπεια, η διευρυμένη Ρωσική ναυτική βάση στην Αμπχαζία δεν μπορεί να είναι διαθέσιμη σύντομα. Τον Οκτώβριο του 2023, ο φιλομοσκοβίτης πρόεδρος της Αμπχαζίας, Ασλάν Μπζάνια, δήλωσε ότι μια τέτοια βάση θα τεθεί σε λειτουργία σε κάποια χρονική στιγμή. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Σεργκέι Σάμπα, γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Αμπχαζίας, παραδέχτηκε ότι αυτές οι εκτιμήσεις μπορεί να είναι υπερβολικά φιλόδοξες. Ο Σάμπα αναγνώρισε ότι οι κατασκευαστικές εργασίες στον κόλπο Oτσαμτσίρε όπου θα βρίσκεται η μόνιμη βάση για τα πλοία του Ρωσικού πολεμικού ναυτικού, δεν κινούνται γρήγορα. Πρόσθεσε ότι, «σε αυτό το στάδιο, μόνο σχεδιάζεται» και ότι «είναι δύσκολο να πούμε» πότε θα ανοίξει.
Τα λόγια του Σάμπα υποδηλώνουν ότι, ενώ τα Ρωσικά σκάφη αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη Σεβαστούπολη, ενδέχεται να μην είναι σε θέση να μετεγκατασταθούν στην Αμπχαζία σύντομα. Έτσι, αυτά τα πλοία θα πρέπει να μετακινηθούν σε πιο απομακρυσμένα λιμάνια όπως το Noβοροσίσκ ή να περάσουν περισσότερο χρόνο στην τρέχουσα βάση τους, όπου πιθανότατα θα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από Ουκρανικές επιθέσεις. Βραχυπρόθεσμα, η Μόσχα μπορεί να προσπαθήσει να βασίσει περισσότερο τον στόλο της στη Μαύρη Θάλασσα στα δύο άλλα λιμάνια της Κριμαίας της Ρωσίας, τη Φεοντοσίγια και το Ντνουσλάβ . Και οι δύο βάσεις, ωστόσο, είναι πολύ μικρές για να χειριστούν πολλά από τα μεγαλύτερα σκάφη του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας και μπορούν εύκολα να στοχοποιηθούν από τις Ουκρανικές δυνάμεις.

Ένας γνωστός Ρώσος ναυτικός αναλυτής , ο Ρούσλαν Πούχωφ διευθυντής του Κέντρου Ανάλυσης Στρατηγικών και Τεχνολογιών, λέει ότι η Ουκρανία «στην πραγματικότητα έχει εκδιώξει τον στόλο της Ρωσίας από την Κριμαία» Ως αποτέλεσμα, η Μόσχα είναι πιθανό να κοιτάξει βραχυπρόθεσμα στο Noβοροσίσκ παρά τις ελλείψεις του, και σε μια διευρυμένη βάση στην Αμπχαζία μακροπρόθεσμα .Πάντως μέσα στο 2024 αναμένονται σημαντικές εξελίξεις και γεγονότα στη Μαύρη Θάλασσα.

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη

φωτ.ambassadorsatlarge