25-1-2024

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος – Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Το “πράσινο φως” μετά από σχεδόν 620 ημέρες από τότε που η Σουηδία υπέβαλε το αίτημά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ έδωσε χθες με συντριπτική πλειοψηφία(παρά ένα σχετικά υπολογίσιμο αριθμό αποχών) το κοινοβούλιο της Τουρκίας εγκρίνοντας την ένταξή της Σκανδιναβικής χώρας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο. Η τελική επικύρωση ως και η δημοσίευση στην εφημερίδα της κυβέρνησης προωθείται τώρα στον Ερντογάν για να υπογράψει, μετά την οποία (τυπικά) όλοι οι σύμμαχοι θα έχουν εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας εκτός από την Ουγγαρία του εκκεντρικού Βίκτορ Όρμπαν ο οποίος είχε υποσχεθεί προ μηνών ότι η χώρα του δεν θα είναι η τελευταία (για την επικύρωση από το κοινοβούλιο τω Μαγυάρων) , ενώ ο τελευταίος χθες κάλεσε τον Σουηδό ομόλογό του στη Βουδαπέστη για να συζητήσουν το θέμα.(προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά στη Στοκχόλμη ως και στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες με τον ΓΓ της Ατλαντικής Συμμαχίας αργά το βράδυ να επισημαίνει ότι πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία.Λογικά η υπογραφή του Ερντογάν δεν πρόκειται να καθυστερήσει.

Η ψήφος του Τουρκικού κοινοβουλίου για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ σηματοδοτεί ένα ορόσημο σε μια παρατεταμένη διαδικασία έγκρισης από τότε που ο Ερντογάν ανακοίνωσε τον Ιούλιο του 2023(ειδικά) ότι θα την στείλει στείλει για την επικύρωση στο κοινοβούλιο.(μετά τη σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους της Λιθουανίας).Το νομοσχέδιο συζητήθηκε τελικά στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του κοινοβουλίου στα τέλη Δεκεμβρίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρωτόκολλο προσχώρησης της λίαν υπολογίσιμης Σκανδιναβικής χώρας για την ασφάλεια στη βόρεια Ευρώπη , υποστηρίχθηκε από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εκτός από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και τον εταίρο της Λαϊκής συμμαχίας το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος/Δράσης (MHP) του ακροδεξιού/εθνικιστή ηγέτη Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Κατά τη διάρκεια των χρονοβόρων διαπραγματεύσεων, η Άγκυρα ζήτησε από τη Στοκχόλμη να ενισχύσει τον αγώνα της ενάντια στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους. Το θέμα με τη Τουρκία κυρίως ήταν ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες της ειδικά στα σύνορα με τη Συρία και το Ιράκ. Τελικά, μια σειρά μέτρων που εγκρίθηκαν από τη Σουηδία, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου αντιτρομοκρατικού νόμου που τέθηκε σε ισχύ πέρυσι, βοήθησαν στο να αμβλυνθούν οι ανησυχίες της Τουρκίας. Την Τουρκική απόφαση χαιρέτισαν η ηγεσία του ΝΑΤΟ ως και οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Γαλλίας, των Σκανδινβικών-Βαλτικών κρατών , η Ιταλή πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι η Ουκρανική προεδρία κα.

Στο μεταξύ, καθώς αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονταν επί μήνες με τη Σουηδία, η Τουρκία είδε επίσης την “ευκαιρία” να λάβει από τις Ηνωμένες Πολιτείες το πακέτο των 40 νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 ως και τις αναβαθμίσεις στον υφιστάμενο αεροπορικό στόλο της.(79 αεροσκάφη) υποστηρίζοντας ότι η ανανέωση του προγράμματος των δεν είναι μόνο προς το συμφέρον ασφάλειας της Τουρκίας, αλλά και προς το συμφέρον ασφαλείας των ΗΠΑ στην περιοχή. Η πιο πιθανή εξήγηση για την άμεση προώθηση του Σουηδικού αιτήματος στην Τουρκική εθνοσυνέλευση είναι ότι η Τουρκία έχει εξασφαλίσει τα F-16 από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως αντάλλαγμα(κάτι που λογικά θα καταστεί εμφανές προσεχώς) . Μία τέτοια εξέλιξη θα βοηθούσε τον Ερντογάν να χρησιμοποιήσει αυτή τη συμφωνία ως πολιτικό κέρδος στις επερχόμενες τοπικές εκλογές του Μαρτίου, οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικές για τον Τούρκο πρόεδρο, καθώς είναι αποφασισμένος να πάρει πίσω την Κωνσταντινούπολη και πολλές άλλες μεγάλες πόλεις που έχασε το AKP από την Κεμαλική αντιπολίτευση το 2019 στις προηγούμενες τοπικές εκλογές.

Πάντως η πρόσφατη υψηλόβαθμη συμφωνία των ΗΠΑ με τη Σουηδία(37 σελίδες) ως και αντίστοιχες με Δανία, Φινλανδία και Ισλανδία είχαν καταστήσει την έγκριση από τη Τουρκική εθνοσυνέλευση του Σουηδικού αιτήματος να είναι “περισσότερο τυπική”.

Σε αναμονή από την Ουγγαρία.

Από την Ουγγρική πλευρά, τον άλλο σύμμαχο που δεν έχει ακόμη επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας, εμφανίζονται κάποια “εμπόδια”. Ο προβληματικός και φιλορώσος Όρμπαν ανακοίνωσε χθες στο X/TWITTER ότι έστειλε επιστολή στον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον και τον κάλεσε να επισκεφθεί την Ουγγαρία για να «διαπραγματευτεί» την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ(!). Μέχρι τώρα, η Σουηδία είχε “παρηγορηθεί” στις προηγούμενες Ουγγρικές υποσχέσεις ότι η χώρα δεν θα ήταν η τελευταία που θα επικυρώσει. την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Για το ΝΑΤΟ και τους 29 συμμάχους που θέλουν να δουν τη Σουηδία ως σύμμαχο αριθμό 32 το συντομότερο δυνατό, οι ανησυχίες προβληματίζουν ..ενώ ο Σουηδός υπεξ επικοινώνησε χθες βράδυ με τον Στόλντεμπεργκ. Η επείγουσα δυνατότητα εκτέλεσης(με βάση τον σχεδιασμό του Ανώτατου Συμμαχικού Στρατηγείου του ΝΑΤΟ στη Μόνς του Βελγίου) των νέων περιφερειακών σχεδίων της Συμμαχίας στον Υψηλό Βορρά/Αρκτικός κύκλος κα απαιτούν τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ (τη στιγμή που μάλιστα θα συμμετέχει πλήρως στην μετά από 30 χρόνια κορυφαία Νατοϊκή άσκηση ,διάρκειας σχεδόν 6 μηνών με την ονομασία STEADFAST DEFENDΕR/ΑΚΛΟΝΗΤΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΧΤΗΣ (που αρχίζει εντός των ημερών)
Επιπλέον, η όποια καθυστέρηση να προχωρήσει στη διεύρυνση αποδυναμώνει πολιτικά το ΝΑΤΟ σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρωπαϊκή ασφάλεια, προς όφελος της Ρωσίας του Πούτιν. Ο Ορμπάν συχνά εμφανίζεται ως πολέμιος των δυτικών συμφερόντων στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Αποκλειστικές πληροφορίες του υπογράφοντα φέρουν την Βουδαπέστη να “παζαρεύει” κάποια επιπλέον “κέρδη” για τα αεροσκάφη GRIPEN της αεροπορίας της (τα οποία κατασκευάζει ο Σουηδικός βιομηχανικός κολοσσός SAAB). Με τον Πούτιν να επισκέπτεται την Τουρκία μέσα στις επόμενες 2-4 εβδομάδες (όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Ντμίτρι Πεσκόφ χθες ), Άγκυρα και Βουδαπέστη με την στάση τους (καθυστέρηση) προφανώς διευκόλυναν και διευκολύνουν τα όποια σχέδια του Ρώσου αυταρχικού ηγέτη.

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο

φωτ.ambassadorsatlarge