25-9-2023

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος – Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αποφάσισε τελικά προχθές (κατόπιν έντονων πιέσεων ανώτατων στρατιωτικών,γερουσιαστών , του Ζελένσκι κα) να εφοδιάσει την Ουκρανία με συστήματα τακτικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς (ATACMS), που αναμφίβολα αποτελούν μια σημαντική ώθηση στις δυνατότητες του Κιέβου στο να στοχεύει τη ρωσική στρατιωτική επιμελητεία σε μεγάλες αποστάσεις, καθώς η Ουκρανία προετοιμάζεται για έναν δεύτερο χειμώνα σε πόλεμο. Ο Μπάιντεν είπε στον πρόεδρο Ζελένσκι σε κατ’ ιδίαν συνάντηση στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας ότι τέτοια όπλα θα μεταφερθούν , άμεσα στην Ουκρανία.

Το Κίεβο ζητά ATACMS εδώ και μήνες. Οι αξιωματούχοι στις ΗΠΑ ήταν αρχικά σκεπτικοί καθώς το απόθεμα της χώρας δεν είναι πολύ μεγάλο ως και λόγω των ανησυχιών περί κλιμάκωσης του πολέμου από πλευράς Ουκρανίας σε Ρωσικό έδαφος.Όμως η Ουκρανία φέρεται να “δεσμεύεται” ότι δεν θα στοχεύσει ρωσικό έδαφος ,αν και οι πύραυλοι δεν θα μεταφέρουν μια βόμβα, αλλά βόμβες διασποράς. Πυροδοτούμενο από κινητό εκτοξευτή, το ATACMS μπορεί να πλήξει στόχους έως και 190 μίλια (300 χιλιόμετρα) μακριά, επιτρέποντας στις ουκρανικές δυνάμεις να χτυπήσουν πολύ πέρα από τις τωρινές γραμμές του μετώπου. Οι πιθανοί στόχοι περιλαμβάνουν αρχηγεία διοίκησης, αποθήκες όπλων και δίκτυα ανεφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων και των σιδηροδρόμων.

Ερωτηθείς σχετικά με αναφορές ότι ο Μπάιντεν άλλαξε τη θέση του, ο Ζελένσκι δεν απάντησε άμεσα, λέγοντας μόνο ότι οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων της Ουκρανίας, προσθέτοντας ότι “συζητάμε με διαφορετικούς τύπους όπλων , πχ όπλα μεγάλης εμβέλειας , πυροβολικό, οβίδες με το διαμέτρημα των 155 χιλιοστών ως και συστήματα αεράμυνας.

Η απόκτηση του ATACMS από την Ουκρανία είναι η τελευταία σε μια μακροχρόνια και σε μεγάλο βαθμό επιτυχημένη εκστρατεία για την παροχή των δυτικών συμμάχων με πιο προηγμένα όπλα, τα οποία θα ενισχύσουν τις πρόσφατες ουκρανικές στρατιωτικές επιτυχίες στο έδαφος. Όταν η Ρωσία εισέβαλε πέρυσι, οι κατευθυνόμενοι αντιαρματικοί πύραυλοι ήταν ο εξοπλισμός πιο υψηλής τεχνολογίας που στάλθηκε στην Ουκρανία. Τώρα διαθέτει δυτικά άρματα μάχης, συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας εδάφους-αέρος , ως και πιλότους που εκπαιδεύονται για τα αεροσκάφη F-16. Οι ουκρανικές δυνάμεις είναι ήδη εξοικειωμένες με τους κινητούς εκτοξευτές πυραύλων Himars που χρησιμοποιούνται για την εκτόξευση ATACMS, καθώς οι ΗΠΑ άρχισαν να μεταφέρουν αυτά τα συστήματα πέρυσι.Οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα σημαντικοί το χειμώνα, όταν ο κρύος καιρός επιβραδύνει τις μάχες κατά μήκος της πρώτης γραμμής και η Ρωσία θα προσπαθήσει να στηρίξει την άμυνά της στα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη.

Από τη πλευρά του ο Ρώσος υπεξ Σεργκέι Λαβρόφ απέρριψε μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τις προτάσεις της Ουκρανίας, καθώς και τις αντίστοιχες ΟΗΕ, Τουρκίας κα , για επαναφορά της συμφωνίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας.

Εγκλήματα πολέμου. Οπλοποίηση τροφίμων.

Στο μεταξύ οι διεθνολόγοι και νομικοί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνεργάζονται με τον γενικό εισαγγελέα της Ουκρανίας ετοιμάζουν φάκελο εγκλημάτων πολέμου για να τον υποβάλουν άμεσα στο διεθνές ποινικό δικαστήριο ΔΠΔ /ICC της Χάγης κατηγορώντας τη Ρωσία ότι σκόπιμα προκάλεσε ασιτία και πείνα κατά τη διάρκεια της πολεμικής σύγκρουσης που ήδη διαρκεί 19 μήνες. Στόχος είναι να τεκμηριωθούν περιπτώσεις όπου οι Ρώσοι εισβολείς χρησιμοποίησαν την πείνα ως πολεμικό όπλο, παρέχοντας στοιχεία στο ΔΠΔ για να ξεκινήσει την πρώτη δίωξη αυτού του είδους που θα κατηγορεί τον Πούτιν. Ο Yousuf Khan, ανώτατος νομικός στη δικηγορική εταιρεία Global Rights Compliance, είπε ότι “η οπλοποίηση των τροφίμων έγινε σε τρεις φάσεις” ξεκινώντας από την αρχική εισβολή όπου πολιορκήθηκαν πόλεις της Ουκρανίας και περικόπηκαν οι προμήθειες τροφίμων.

Οι ερευνητές εστιάζουν επίσης στην πολιορκία της Μαριούπολης, πρόσθεσε ο Χαν. Οι προμήθειες τροφίμων κόπηκαν στην πόλη και οι διάδρομοι ανθρωπιστικής βοήθειας αποκλείστηκαν ή βομβαρδίστηκαν, καθιστώντας πολύ δύσκολη ή αδύνατη τη διαφυγή των απελπισμένων, πεινασμένων αμάχων. Η δεύτερη φάση περιλαμβάνει την καταστροφή των αποθεμάτων τροφής και νερού καθώς και πηγών ενέργειας σε ολόκληρη την Ουκρανία κατά τη διάρκεια των μαχών, τις οποίες ο νομικός αναλυτής περιέγραψε ως “αντικείμενα απαραίτητα για την επιβίωση του άμαχου πληθυσμού”.Η τρίτη φάση αφορά τις ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις στοχεύοντας να αποτρέψουν ή να περιορίσουν τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών και άλλων προϊόντων. από τη Μαύρη Θάλασσα και το Δούναβη.

Δραματικές εξελίξεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Νέα προσφυγιά για τους Αρμένιους του θύλακα.

Κρίσιμες είναι οι ώρες και οι μέρες στο νότιο Καύκασο και ειδικά για τους Αρμένιους στον ορεινό θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ.Οι Αρμένιοι αυτονομιστές καταθέτουν τα όπλα εν μέσω ανησυχιών για προσφυγική κρίση Η Γερμανία ζητάει επίμονα να κατοχυρωθούν τα δικαιώματα των αμάχων εν μέσω ανησυχιών εγια τους Αρμένιους στην αμφισβητούμενη περιοχή στο πλαίσιο συμφωνίας που επιτεύχθηκε με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν μετά την προ εβδομάδος αστραπιαία στρατιωτική επίθεση του Μπακού.Η Μόσχα μέσα από μία ύπουλη “διαμεσολάβηση” επιβεβαίωσε χθες ότι οι Αρμένιοι αντάρτες στο θύλακα παρέδωσαν τα πρώτα όπλα από την Παρασκευή, και ότι η διαδικασία συνεχίζονταν μέσα στο Σαββατοκύριακο, με τη “βοήθεια” Ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων.

Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ βρίσκεται στο επίκεντρο τριών και πλέον δεκαετιών πολεμικής σύγκρουσης μεταξύ των αντιπάλων (Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.) Περίπου 120.000 Αρμένιοι ζούσαν τελευταία στον θύλακα του Νότιου Καυκάσου, ο οποίος αναγνωρίζεται διεθνώς ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, αλλά ήταν σε μεγάλο βαθμό υπό τον έλεγχο των Αρμενίων αυτονομιστών από το 1994. Οι μάχες έχουν χαρακτηριστεί από καταχρήσεις και από τις δύο πλευρές ενώ εγκυμονούν φόβοι για νέα προσφυγική κρίση. Μιλώντας κατά τη διάρκεια κυβερνητικής συνεδρίασης στην πρωτεύουσα Ερεβάν προχθές , ο Αρμένιος πρωθυπουργός, Νικόλ Πασινιάν, είπε ότι η Αρμενία θα καλωσορίσει τους Αρμένιους που ζούσαν επί χρόνια στην αποσχισθείσα περιοχή, αλλά η μαζική επανεγκατάσταση θα γινόταν μόνο αν καταστεί αδύνατο για τους Αρμένιους του Καραμπάχ να παραμείνουν εκεί. Η διεθνής πίεση έχει αυξηθεί στο Αζερμπαϊτζάν να ανοίξει ξανά τον μοναδικό δρόμο που οδηγεί από το θύλακα στην Αρμενία, και ονομάζεται Διάδρομος Λατσίν, ώστε οι προμήθειες και οι άνθρωποι να μπορούν να μετακινούνται μέσα και έξω.

Οι Αρμένιοι αυτονομιστές λένε ότι συζητούν πώς θα λειτουργούσε η πρόσβαση των πολιτών από και προς το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η αστραπιαία επίθεση από τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν άφησε δεκάδες χιλιάδες Αρμένιους να αποκοπούν από ηλεκτρική ενέργεια και άλλα βασικά στοιχεία στον αμφισβητούμενο θύλακα. Ομάδες συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (FIDH) και της Δράσης κατά της Πείνας έχουν εκφράσει ανησυχία για τη δεινή κατάσταση του πληθυσμού στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μια εκπρόσωπος της αποσχισθείσας περιοχής δήλωσε την Παρασκευή ότι έντρομοι άμαχοι στην κύρια πόλη Στεπανακέρτ κρύβονταν στα υπόγειά τους, με τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν να στρατοπεδεύουν στα περίχωρα. Ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου στο προπύργιο των αυτονομιστών είπε ότι τα τρόφιμα, το νερό, τα φάρμακα και τα καύσιμα για τον πανικόβλητο πληθυσμό είναι σπάνια και οι εκτοπισμένοι έχουν φτάσει στην πόλη από τα γύρω χωριά.

Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, μίλησε χθες με τον Πασινιάν.”Για μια βιώσιμη επίλυση της σύγκρουσης, τα δικαιώματα και η ασφάλεια του πληθυσμού στο Καραμπάχ πρέπει να είναι εγγυημένα” δήλωσε ο εκπρόσωπος του Σολτς .Πριν από την τελευταία πολεμική έξαρση, το Αζερμπαϊτζάν είχε επιβάλει de facto αποκλεισμό εννέα μηνών στο θύλακα συσσωρεύοντας πίεση στην περιοχή. Ο Πασινιάν είπε ότι η “κατάσταση παραμένει τεταμένη” στο αμφισβητούμενο έδαφος, παρά το γεγονός ότι η εκεχειρία με τη “διαμεσολάβηση” της Ρωσίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό. Ενώ η παράδοση των όπλων των αυτονομιστών, μετά από μια επίθεση που άφησε 200 νεκρούς, έχει προκαλέσει χαρά στους Αζερμπαϊτζάν, εν τούτοις έχει θέσει τον Πασινιάν υπό αυξανόμενη πολιτική πίεση. Αντιμετωπίζει έντονη κριτική επειδή έκανε παραχωρήσεις στο Αζερμπαϊτζάν από τότε που έχασε τμήματα εδάφους σε έναν πόλεμο έξι εβδομάδων το 2020.

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη

φωτ.ambassadorsatlarge