Οι άλλες διαστάσεις της ένοπλης ανταρσίας του Πριγκόζιν στη Ρωσία

28-6-2023

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος – Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Καθώς ο κόσμος επικεντρώθηκε  σε  ένα επεισόδιο  του Ρωσικού δράματος που ολοκληρώθηκε με την προδοσία ενός άλλοτε πιστού υπηρέτη στον αφέντη του,  ένοπλη ανταρσία και πανικό στην αυλή ενός  σύγχρονου τσάρου, η Ουκρανία βομβαρδίζονταν.Το βράδυ της 23ης Ιουνίου, τουλάχιστον 20 πύραυλοι έπληξαν μόνο στην περιοχή του Κιέβου και τουλάχιστον πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν στην πρωτεύουσα. Αλλά έχουμε συνηθίσει σε τέτοιου είδους ειδήσεις που έρχονται από την Ουκρανία. Ούτε η Ουκρανική αντεπίθεση, που διεξάγεται χωρίς πολλές φανφάρες, και με σταδιακή επιτυχία  καλύπτεται από πολλά ΜΜΕ.Αντίθετα, ο Γκεβγένι Πριγκόζιν έτυχε υπερεπαρκούς κάλυψης στην επιχείρησή του” για δικαιοσύνη.”

Στις 23 Ιουνίου,ο αρχηγός της διαβόητης μισθοφορικής  Ομάδας Βάγκνερ ανακοίνωσε ότι ο ίδιος και οι μισθοφόροι του διοργάνωναν  μια ‘πορεία για δικαιοσύνη”. Αυτού του είδους οι δηλώσεις που προέρχονται από έναν  σεσημασμένο εγκληματία πολέμου ‘κοροϊδεύουν, και παραποιούν  τη λέξη”. Η “δικαιοσύνη” που εννοούσε, φυσικά, δεν ήταν για τους Ουκρανούς τους οποίους ο ιδιωτικός του στρατός σκοτώνει  αμείλικτα τους τελευταίους 16 μήνες, ούτε για τα θύματα των σφαγών που διεξήγαγαν οι μισθοφόροι του στην Αφρικανική ήπειρο(Μάλι, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Σουδάν και Λιβύη)  ή στη Μέση Ανατολή(Συρία). Η “δικαιοσύνη’ που αναζητούσε ήταν για τον εαυτό του.

Νωρίτερα μέσα στον μήνα, το αφεντικό του Πριγκόζιν ,στο Κρεμλίνο τον αναστάτωσε εγκρίνοντας μια εντολή για όσους πολεμούν με “εθελοντικά αποσπάσματα’ συμπεριλαμβανομένης της  Βάγκνερ,  μπορούν  να υπογράψουν  μία σύμβαση με το Ρωσικό υπουργείο άμυνας. Αυτή η  εξέλιξη  θα περιόριζε τις εξουσίες του Πριγκόζιν  και πλέον δεν θα είχε κάποια σοβαρή επιρροή. Για να επιδείξει τη δύναμή του, βάδισε  με τα στρατεύματά του στο Ροστόφ-ον-Ντον, καταλαμβάνοντας την πόλη που φιλοξενεί το αρχηγείο της νότιας στρατιωτικής περιοχής της Ρωσίας και χρησιμεύει ως κρίσιμο κέντρο διοίκησης  και επιμελητείας στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Στη συνέχεια οι  δολοφονικών ενστίκτων μισθοφόροι του  προχώρησαν προς τη Μόσχα, απειλώντας να φτάσουν στην πρωτεύουσα μέχρι το τέλος της ημέρας.

Καθώς ο στρατός που αποτελείται από εγκληματίες πολέμου και κατάδικους έκανε την ταχεία πρόοδό του μέσω του Ρωσικού εδάφους, εμπειρογνώμονες μετά από εμπειρογνώμονες εμφανίστηκαν στα  διεθνή μέσα ενημέρωσης αναλύοντας την κατάσταση. Μεταξύ αυτών ήταν σχολιαστές που το 2014 αποδέχθηκαν την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία ως τελειωμένη συμφωνία, και αναλυτές που τον Φεβρουάριο του 2022 αναρωτήθηκαν αν το Κίεβο θα έπεφτε σε 72 ώρες ή σε μια εβδομάδα. Τώρα διέδιδαν αξιολογήσεις  και εκτιμήσεις για την πιθανότητα πτώσης της Μόσχας μέσα σε 24 ώρες. Ο ενθουσιασμός με τον οποίο τα μέσα ενημέρωσης έλκονταν από την ανταρσία του Ομίλου Βάγκνερ ταίριαζε με την ταχύτητα της προέλασης του  προς τη  Μόσχα.

Χάρτες επαναστατημένων στρατευμάτων ξεπήδησαν στις ειδήσεις, με πρόθυμους σχολιαστές να παρακολουθούν κάθε βήμα τους. Βρίσκονται στο Ροστόφ, στο Βορόνεζ, στην περιοχή της Μόσχας! Δεν θυμάμαι τόσο συναρπαστική κάλυψη ειδήσεων για το κατεστραμμένο φράγμα Kakhovka στη νότια Ουκρανία πριν από μερικές εβδομάδες. Πολλοί παρατηρητές συμμετείχαν στις συζητήσεις , αλλά λίγοι εστίασαν στο πώς να μετριαστεί η περιβαλλοντική ζημιά που προέκυψε από αυτό το τελευταίο έγκλημα που διέπραξε η Ρωσία και πώς να αποτραπεί το επόμενο. Οι περιοχές που επλήγησαν από αυτή την οικοκτονία ήταν μια περιοχή άγνωστη στους περισσότερους παρατηρητές σε όλο τον κόσμο. Δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν τη Μόσχα για την προσοχή μας. Οι κάτοικοι της περιοχής Χερσόνα των οποίων τα σπίτια πνίγηκαν στις πλημμύρες δεν ήταν τόσο άξιοι ειδήσεων όσο οι εσωτερικές διαμάχες στην αυλή του βάναυσου  τσάρου.

Καθώς η κοινότητα των ειδικών προέβλεπε το μέλλον της Ρωσίας υπό το φως της ανταρσίας, ο  εγωμανής και κομπλεξικός πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας προτίμησε να επικεντρωθεί στο παρελθόν. Είναι ένα τέχνασμα που έχει δοκιμαστεί και δοκιμαστεί: όταν έχει αμφιβολίες για το μέλλον του, απειλεί τον κόσμο με την ιστορία. Στην τηλεοπτική του ομιλία προς το έθνος, ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ένας άνθρωπος που φαντάζεται τον εαυτό του ως σχεδόν  τσάρο, καταδίκασε την απιστία των ανταρτών και έκανε παραλληλισμούς με την περίοδο που τον στοιχειώνει στους χειρότερους εφιάλτες του: την επανάσταση του 1917 ή για την ακρίβεια, το πραξικόπημα που έφερε την πτώση του τελευταίου Ρώσου τσάρου.

Το 1917, η Ρωσική μοναρχία  του Νικόλαου Β μπορεί να είχε πάψει να υπάρχει, αλλά η αυτοκρατορία δεν είχε. Οι  αλήστου μνήμης Μπολσεβίκοι τη συνέχισαν. Ούτε η κατάρρευση της άλλοτε Σοβιετικής Ένωσης το 1991 σήμαινε ότι η Ρωσία έχασε εντελώς την αυτοκρατορία της. Με τη νεο-αυτοκρατορική της μορφή, η Ρωσία συνέχισε να πολεμά νεοαποικιακούς πολέμους σε Γεωργία, Ουκρανία κα. Μια επανάσταση είναι απίθανο να καταρρίψει αυτή την παραλλαγή της αυτοκρατορίας. Μια αποφασιστική ήττα στα πεδία μάχης της Ουκρανίας έχει περισσότερες πιθανότητες. Σε αντίθεση με τον Πούτιν, η Δύση είναι “μαγεμένη’ από τη Ρωσική Επανάσταση.

Πίσω στο 2017 ο υπογράφων βρισκόμενος  για δέκα ημέρες στο Λονδίνο με βομβάρδισαν οι εορτασμοί της εκατονταετηρίδας του: από εκθέσεις που γλεντούσαν με την επαναστατική τέχνη μέχρι υπόγεια τρένα με σοβατισμένα Ρωσικά χρώματα. Ίσως η εμμονή της Δύσης με τις δυνατότητες της Ρωσικής επανάστασης να προέρχεται από την επιθυμία να δει τον λαό της Ρωσίας να επαναστατεί, αν όχι ενάντια στη χώρα του που διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία, τουλάχιστον ενάντια στον εξαναγκασμό στη φτώχεια από τους ίδιους τους ηγέτες της.

Αλλά η Ρωσία που μας αρέσει να φανταζόμαστε δεν είναι η Ρωσία που υπάρχει στην πραγματικότητα. Κατά τη σύντομη κατοχή των Ρωσικών πόλεων, οι στρατιώτες  της Βάγκνερ συνάντησαν κάτοικους  που τους επευφημούσαν, τους έφεραν τρόφιμα  και έδειχναν αναστατωμένοι βλέποντάς τους να φεύγουν. Φάνηκε ότι οι Ρώσοι δεν ήταν τόσο αποκομμένοι από την πολιτική πραγματικότητα και δεν ξεγελάστηκαν από την  άθλια προπαγάνδα του Κρεμλίνου και της Μαρίας Ζαχάροβα όσο κάποιοι θα ήθελαν να πιστέψουμε. Τουλάχιστον κάποιοι από αυτούς έδειχναν έτοιμοι να χάσουν τον αποδυναμωμένο δικτάτορά τους και να τον αντικαταστήσουν με ένα νέο δυνατό χέρι.

Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: κανείς δεν βγήκε στους δρόμους για να απαιτήσει τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Όσοι καλωσόρισαν τους μισθοφόρους έδειχναν υποστήριξη στους άνδρες που έχουν αποδειχτεί ως οι πιο αποτελεσματικοί στο να σκοτώνουν Ουκρανούς. Αυτό το κεφάλαιο μιας πολύ Ρωσικής επανάστασης μπορεί να έχει τελειώσει, αλλά η επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας δεν έχει τελειώσει. Πριν εγκατασταθούμε για να παρακολουθήσουμε το επόμενο επεισόδιο,(όποτε κυκλοφορήσει) ίσως πρέπει  να αφήσουμε τα ποπ κορν μας και να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε τον πόλεμο της Ρωσίας ως κάτι που συμβαίνει στις τηλεοπτικές μας οθόνες. Ας μην ξεχνάμε ότι ένας στρατός γνωστός για την ικανότητά του να ανατινάζει στρατηγικούς στόχους ανεξάρτητα από το κόστος για τον πληθυσμό και το περιβάλλον συνεχίζει να καταλαμβάνει τον πυρηνικό σταθμό Zαπορίζια . Αν και η ζημιά στον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό στην Ευρώπη θα είχε σοβαρές συνέπειες, δεν έχει βρεθεί  έντονα στο επίκεντρο των μέσων ενημέρωσης. Ωστόσο, αν το επιτρέψουμε, δεν θα συμβεί μόνο στις οθόνες της τηλεόρασης μας. θα βυθίσει ολόκληρο τον κόσμο στο κέντρο του  μεγάλου Ρωσικού δράματος.Τέλος στην ομάδα Βάγκνερ προσφέρθηκε χθες μια εγκαταλειμμένη στρατιωτική βάση στη Λευκορωσία, είπε  ο Λουκασένκο. Αν και η Λευκορωσία δεν κατασκευάζει ακόμη στρατόπεδα για την ομάδα μισθοφόρων, επεσήμανε ότι  θα τους φιλοξενήσει αν  το απαιτήσουν, είπε. Ο Πριγκόζιν πέταξε (αεροπορικά )στο Μίνσκ της Λευκορωσίας χθες μετά από μια ανταρσία που έχει προκαλέσει το μεγαλύτερο πλήγμα στην εξουσία του Πούτιν από τότε που ανέλαβε την εξουσία πριν από περισσότερα από 23 χρόνια.

*Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη