Συγκεντρωτική αποτίμηση της ρωσοουκρανικής ένοπλης σύγκρουσης από την έναρξη μέχρι σήμερα – του Παναγιώτη Γέροντα

4-6-2023

Γράφει ο Παναγιώτης Γέροντας, Ιστορικός – Συγγραφέας

Ανάλυση της α’ φάσης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία

Πρόλογος

Με τη κήρυξη μερικής επιστράτευσης από τον Πούτιν μπορούμε πλέον να πούμε ότι η πρώτη φάση της ρωσικής εισβολής ολοκληρώθηκε. Πριν προχωρήσουμε όμως στην ανάλυση καλό είναι να αναφερθούν σε αδρές γραμμές τα γεγονότα από το 2014 ως το 2022.

Το 2014, οι Ρώσοι για να καταλάβουν τη Κριμαία χρησιμοποίησαν ως επί το πλείστον πληροφοριακές επιχειρήσεις. Κυβερνοπόλεμος, ψυχολογικές επιχειρήσεις και παραπλάνηση. Χαρακτηριστική περίπτωση τα λεγόμενα «πράσινα ανθρωπάκια», στρατιώτες δηλαδή χωρίς διακριτικά. Σκοπός ήταν δηλαδή η ολοκλήρωση των ΑΝΣΚ χωρίς μάχη. «Η μεγαλύτερη τέχνη στον πόλεμο είναι το να υποτάξεις τον εχθρό χωρίς μάχη» σύμφωνα με τη Τέχνη του Πολέμου του Sun Tzu.

Το 2014, στην Κριμαία οι Ρώσοι συνάντησαν έναν ουκρανικό στρατό διαλυμένο και διεφθαρμένο. Ήταν τέτοια η διάλυση που αξιωματικοί του Ουκρανικού Ναυτικού άλλαξαν πλευρά και τάχθηκαν με τους Ρώσους! Χαρακτηριστικές περιπτώσεις οι «αλήστου μνήμης» ναύαρχοι Denis Valentinovich Berezovsky και Sergei Stanislavovich Yeliseyev, οι οποίοι αυτομόλησαν στους Ρώσους παραμένοντας… ναύαρχοι.

Το 2016 όμως, η Ουκρανική Κυβέρνηση αποφάσισε να αναδιοργανώσει τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας με την οικονομική και οργανωτική βοήθεια της Δύσης. Ο τότε Ουκρανός Πρόεδρος Petro Poroshenko ξεκίνησε ένα φιλόδοξο σχέδιο αναδιοργάνωσης των ουκρανικών δυνάμεων με ορίζοντα τετραετίας. Στο παραπάνω πλαίσιο, μελετήθηκαν λεπτομερώς προηγούμενες ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις σε άλλα κράτη, όπως αυτές στην Γεωργία το 2008.

Δύο σημαντικοί παράγοντες ενισχύθηκαν ιδιαίτερα: ο πρώτος ήταν η αλλαγή της «επιχειρησιακής σκέψης» των Ουκρανών. Οι μικροί αξιωματικοί του Ουκρανικού Στρατού απέκτησαν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων χωρίς να ευρίσκονται υπό τη συνεχή επίβλεψη των ανωτέρων τους. Αν αυτό συγκριθεί με την μεγάλη απώλεια Ρώσων στρατηγών στο ουκρανικό μέτωπο, ίσως μπορεί να εξαχθεί το πόσο σημαντική ήταν αυτή η αλλαγή στην «στρατιωτική σκέψη» ων Ουκρανών.

Ο δεύτερος ήταν η παλλαϊκή άμυνα. Έγιναν τεράστιες προσπάθειες να περάσει η κουλτούρα του εθελοντισμού στον ουκρανικό λαό. Αποτέλεσμα του παραπάνω, ήταν η οργάνωση πολιτών για την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης ρωσικής εισβολής. Η εκπαίδευση πολιτών δεν οργανώνεται από την μία μέρα στην άλλη. Τα σχέδια καταρτίζονται πολλά χρόνια πριν – όπως όλα τα επιχειρησιακά θέματα – και εφαρμόζονται ταχύτατα στον καιρό του πολέμου.

Είναι σημαντικό να τονιστεί εδώ ότι αυτή η στρατιωτική προετοιμασία γινόταν αν όχι κρυφά, πάντως αθόρυβα. Λόγω αυτού αλλά και λόγω της υπεροψίας, οι Ρώσοι θα δοκίμαζαν δυσάρεστες εκπλήξεις.

Ανάλυση

Πριν αναλυθούν οι πολιτικοστρατηγικοί στόχοι και το διεθνές περιβάλλον, ίσως είναι θεμιτό να περιγραφούν οι ηγέτες των δύο μερών, Πούτιν και Ζελένσκι. Ο Πούτιν είναι ένας άνθρωπος που είδε τον κόσμο του να καταρρέει και αυτό τον στιγμάτισε βαθιά. Ο ίδιος έχει δηλώσει πώς η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης ήταν η μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του 20ου αιώνα.

Ο Ζελένσκι από την άλλη υπήρξε ηθοποιός. Αυτό σε ςυνδυασμό του νεαρού της ηλικίας καταδεικνύει ένα άτομο που πρώτον• αισθάνεται άνετα με τη προβολή και τη δημοσιότητα και δεύτερον• πιθανώς βλέπει τη περίσταση ως ευκαιρία δόξας. Άρα λοιπόν από τα παραπάνω συνάγεται ότι οι στρατηγικοί στόχοι των δύο κρατών επηρεάζονται σημαντικά από τις προσωπικές επιδιώξεις. Εν ολίγοις και οι δύο άνδρες δεν έχουν τη διάθεση να υποχωρήσουν.

Ανάγνωση διεθνούς περιβάλλοντος

Οι χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης δείχνουν διατεθειμένες να προσχωρήσουν στη δυτική σφαίρα επιρροής που αυτό μεταφράζεται σε ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Η Ρωσία ευρίσκεται σε πτώση λόγω μονομέρειας στην οικονομία της και σε δημογραφικά δεδομένα. Εν τούτοις οι ενέργειές της σε Εσθονία, Γεωργία και Κριμαία έμειναν αναπάντητες από τη Δύση. Η Ρωσία θεωρεί ότι η Ευρώπη ούσα ενεργειακά εξαρτημένη από αυτήν δεν θα αντιδράσει. Εκτιμά ότι κάθε ευρωπαϊκή χώρα θα ακολουθήσει το βραχυπρόθεσμο συμφέρον της κατακερματίζοντας την όποια απόπειρα δυτικής σύμπνοιας. Ο ίδιος ο Πούτιν από τα κείμενα και τους λόγους του, αναδεικνύει την πρόθεσή του για ανασύσταση του ρωσικού μεγαλείου. Λόγω της ουκρανικής ανυπαρξίας του 2014 και των συμπαγών ρωσόφωνων πληθυσμών θεωρεί μια ενδεχόμενη εκστρατεία στην Ουκρανία «εύκολη υπόθεση».

Πολιτικοστρατηγικοί ΑΝΣΚ

Η Ρωσία από την εξέλιξη των επιχειρήσεων φαίνεται να είχε δύο ΑΝΣΚ έναν κύριο και ένα δευτερεύοντα.

Κύριος: κατάληψη Κιέβου ως κέντρου βάρους της ενδεχόμενης ουκρανικής αντίστασης.

Δευτερεύων: η δημιουργία ενός παραλιακού διαδρόμου που θα ένωνε τα ρωσικά εδάφη με την Υπερδνειστερία στη Μολδαβία. Στην Υπερδνειστερία κατοικούν εθνικοί Ρώσοι, ενώ η Μολδαβία με ασθενές εθνικό αφήγημα εκτιμάται ότι δεν θα μπορούσε να αντιδράσει.

Θα εδημιουργείτο ένα κράτος μαριονέτα στη βόρεια Ουκρανία, ενώ στον νότο η Ρωσία θα ήλεγχε όλη τη βόρεια Μαύρη Θάλασσα. Θυμίζεται ότι με τη σύγκλιση Ρωσίας – Τουρκίας με μια τέτοια εξέλιξη, το Αιγαίο θα γινόταν η πρώτη γραμμή άμυνας των Αμερικανών, ενώ οι Ρώσοι θα ήλεγχαν και όλη τη νότια πεδιάδα της ανατολικής Ευρώπης.

Οι επιχειρήσεις

Στους πρώτους μήνες του πολέμου, η Ρωσία χρησιμοποίησε μια παραλλαγή του κλασικού ρωσικού τρόπου μάχης όπως αυτός πραγματώθηκε από τα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης. Πρόκειται για το λεγόμενο Gluboky Boi (deep battle). Αυτή η τακτική εξελίσσεται σε τέσσερεις φάσεις. Πρώτα τα αεροσκάφη κερδίζουν την κυριαρχία στον αέρα βομβαρδίζοντας σημαντικές θέσεις του εχθρού. Στη δεύτερη φάση διενεργούνται επιχειρήσεις που συνδυάζουν διάφορα Όπλα (τεθωρακισμένα, πυροβολικό, αεροπορία) καθώς και ομάδες ατόμων με υψηλή εκπαίδευση (shock groups) με σκοπό την δημιουργία ενός μεγάλου και ελαστικού μετώπου, το οποίο αποσυντονίζει τον εχθρό μην γνωρίζοντας το κύριο μέτωπο  της επίθεσης. Στην τρίτη φάση αναλαμβάνουν οι μηχανοκίνητες μονάδες, οι οποίες έχουν ως αποστολή το να βαθύνουν το ρήγμα που έχει δημιουργηθεί στις γραμμές του εχθρού και να προχωρήσουν στα ενδότερα και τέλος ακολουθούν οι εφεδρείες που έρχονται να παγιώσουν την κυριαρχία στις κατακτημένες περιοχές.

Επιχείρησε να το πραγματοποιήσει με κεραυνοβόλο τρόπο με «χειρουργικές επεμβάσεις». Στέλνοντας ειδικές δυνάμεις και αλεξιπτωτιστές επιχείρησε την κατάληψη σημαντικών θέσεων στο Κίεβο και στις άλλες πόλεις με την συνακόλουθη υποστήριξη της αεροπορίας. Παράπλευρος στόχος θα ήταν η σύλληψη του Ζελένσκι και της κυβέρνησής του, η οποία αν πραγματοποιούταν, θα οδηγούσε σε παράλυση των κέντρων διοίκησης και ελέγχου της χώρας. Το παραπάνω δεν επετεύχθη και κυρίως δεν επετεύχθη γρήγορα. Χαρακτηριστική η απουσία της ρωσικής αεροπορίας.

Το μέτωπο στη συνέχεια σταθεροποιήθηκε με τους Ουκρανούς να αντιμετωπίζουν επιτυχώς τις ρωσικές δυνάμεις τόσο στο λασπώδες έδαφος όσο και στις πόλεις. Η Μαριούπολη ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της πεισματώδους ουκρανικής αντίστασης. Σε αυτές τις μάχες οι Ουκρανοί φαίνεται να κερδίζουν ολοκληρωτικά τον πληροφοριακό πόλεμο. Στην προσπάθεια τους οι Ρώσοι να καταλάβουν τις πόλεις, πολλαπλασιάζονται οι εικόνες καταστροφής που συγκλονίζουν τον κόσμο. Αντίθετα, κάθε θυσία των Ουκρανών λειτουργεί αποφασιστικά υπέρ τους. Οι εικόνες μεταφέρονται αστραπιαία και άμεσα σε όλο τον κόσμο.

Η χρονική καθυστέρηση επίτευξης των ΑΝΣΚ οδηγεί σε προβλήματα διοικητικής μέριμνας καθώς ο εφοδιασμός και η τροφοδοσία που είχε προβλεφθεί ήταν για λίγες ημέρες. Παράλληλα, οι ρωσικές δυνάμεις υφίστανται μεγάλες απώλειες σε τεθωρακισμένα καθώς λόγω των εξελιγμένων μεθόδων παρακολούθησης απλοί και εύκολα εκπαιδευόμενοι χειριστές Javelin πραγματοποιούν ενέδρες στα μακρά ρωσικά κονβόι. Τα προβλήματα στη διοικητική μέριμνα γίνονται φανερά από τα εγκαταλελειμένα ρωσικά τανκ. Το ρωσικό πυροβολικό βάλλει ακατάπαυστα μη δείχνοντας να ακολουθεί την αρχή της διάκρισης στρατιωτικών και πολιτικών στόχων σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.

Τα παραπάνω οδήγησαν σε εγκατάλειψη του κυρίου στόχου και επικέντρωσης στον δεύτερο. Δεν μπορεί η εισβολή στο Κίεβο να ήταν αντιπερισπασμός ή στρατιωτική παραπλάνηση λόγω του μεγάλου κόστους του εγχειρήματος. Παράλληλα, παρά την κάποια επέκταση στην ανατολική Ουκρανία μετά την εγκατάλειψη του Κιέβου, το μέτωπο σταθεροποιήθηκε. 

Οι Ουκρανοί κατάφεραν να επιτύχουν την ανακατάληψη σημαντικών εδαφών στην ανατολική Ουκρανία πραγματοποιώντας παραπλάνηση καθώς έδειχναν ότι ο κύριος στόχος ήταν η Χερσώνα.

Εκτιμήσεις (όπως τις διετύπωσα τον Σεπτέμβριο 2022)

1/ Ο πόλεμος θα διαρκέσει για αρκετούς μήνες ακόμη. Εγκατάλειψή του από τη Ρωσία θα σημάνει ολοκληρωτική ήττα με απρόβλεπτες συνέπειες στο εσωτερικό της Ρωσίας. Παράλληλα, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να στηρίζουν οικονομικά και οπλικά την Ουκρανία. Πρόκειται για πόλεμο κατατριβής με στόχο την οικονομική και κοινωνική εξουθένωση της Ρωσίας.

2/ Η Ρωσία με τα δημοψηφίσματα ένταξης των κατεκτημένων ουκρανικών περιοχών στη Ρωσική Ομοσπονδία επιδιώκει να επικαλεστεί το άρθρο 51 του ΟΗΕ περί νόμιμης άμυνας αφού πλέον θα ομιλούμε περί εισβολής σε «ρωσικό έδαφος». Αυτό ανοίγει το δρόμο και για τη χρήση πυρηνικών, αν και θεωρείται απίθανη η χρήση τους.

3/ Οι επιστρατεύσεις δεν θα δώσουν στρατιωτικό πλεονέκτημα στη παρούσα φάση λόγω της ατελούς εκπαίδευσης των στρατιωτών. Παράλληλα πιθανώς υπάρξουν προβλήματα εσωτερικής νομιμοποίησης της εκστρατείας. Με απλά λόγια, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο ρωσικός λαός να μη θεωρήσει τον πόλεμο «δικό του».

4/ Η Κίνα φαίνεται ότι θα κρατήσει ουδέτερη στάση τόσο για οικονομικούς λόγους όσο και γιατί ενδυναμώνεται η θέση της στην Ασία σε σχέση με τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Ανάλυση β’ φάσης ρωσοουκρανικού πολέμου:  οι επιτιθέμενοι γίνονται αμυνόμενοι και οι αμυνόμενοι επιτιθέμενοι

Εισαγωγή

Με τον ερχομό του χειμώνα και την αναγκαστική επιβράδυνση των επιχειρήσεων μπορούμε να πούμε ότι έχουμε φθάσει σε ένα νέο όριο που σηματοδοτεί το τέλος της β φάσης του πολέμου. Αν στη πρώτη φάση, νικητές αναδείχθηκαν οι Ουκρανοί, στη δεύτερη οι Ρώσοι επιχειρούν πιο ορθολογικά.

Ηγεσίες

Ο Πούτιν και ο Ζελένσκι δεν είναι διατεθειμένοι να λήξουν τον πόλεμο. Οι Ουκρανοί έχοντας ανακαταλάβει πολλά και σημαντικά εδάφη είναι ηθικά αναγκασμένοι να πολεμούν για την ολοκληρωτική απελευθέρωση της χώρας τους. Οι Ρώσοι από την άλλη, εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν τον πολεμικό αγώνα γεγονός που φαίνεται τόσο από τις διακηρύξεις τους, όσο και από τη τακτική που ακολουθούν.

Ανάγνωση διεθνούς περιβάλλοντος

Το διεθνές περιβάλλον παρουσιάζεται κορεσμένο. Οι λαοί της Δύσης πολύ σύντομα αναμένεται ότι θα δείξουν τη δυσφορία τους τόσο για τη συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση, όσο και για την οικονομική – στρατιωτική βοήθεια που δίνεται στην Ουκρανία. Τα πράγματα και για τη Ρωσία δεν είναι ρόδινα καθώς αναγκάζεται να στραφεί περισσότερο προς τη Κίνα με την οποία έχει ανοικτές διαφορές στη ρωσική Άπω Ανατολή.

Οι αντιδράσεις του ΝΑΤΟ και της Δύσης στη πτώση πυραύλων στην Πολωνία  δείχνουν μια διάθεση κράτησης αποστάσεων. Το θέμα είναι πρόδηλο. Σκοπός είναι η διατήρηση ενός πολέμου κατατριβής που θα εξουθενώσει οικονομικά και κοινωνικά τη Ρωσία. Ένα τέτοιο «κατά λάθος» χτύπημα στην Πολωνία, ουσιαστικά «ξεβράκωσε» τη Δύση στα μάτια των Ουκρανών.

Ανάλυση Επιχειρήσεων

Σημαντικό στοιχείο στις επιχειρήσεις είναι ο χρόνος καθώς μία στρατιωτική δύναμη ευρίσκεται σε διαφορετική θέση και κατάσταση στο χρονικό σημείο t2 από αυτή που ευρισκόταν στο χρονικό σημείο t1. Στην έναρξη των συγκρούσεων, τη πρωτοβουλία των κινήσεων την έχει ο επιτιθέμενος, ο οποίος, αν έχει τα μέσα, μπορεί να επιτεθεί από πολλές πλευρές από έξω προς τα μέσα συγκλίνοντας προς το κέντρο βάρους του αντιπάλου.

Στη προκειμένη περίπτωση το κέντρο βάρους των Ουκρανών είναι το Κίεβο. Οι ενέργειες του επιτιθέμενου έχουν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού και των πολλαπλών μετώπων που αναγκάζουν τον αμυνόμενο να χωρίσει τις δυνάμεις του. Το μειονέκτημα είναι ότι η υπερβολική επέκταση του χώρου επιχειρήσεων και οι αποστάσεις από τη βάση επιχειρήσεων δημιουργούν προβλήματα σε ζητήματα διοικητικής μέριμνας.

Ο αμυνόμενος από την άλλη επιχειρεί από το κέντρο του προς τη περιφέρεια. Τα πλεονεκτήματα για τον αμυνόμενο είναι η γρήγορη συγκέντρωση δυνάμεων και οι μικρές γραμμές διοικητικής μέριμνας και επικοινωνιών. Τα πλεονεκτήματα γίνονται μειονεκτήματα, όταν και ο αμυνόμενος επεκτείνει τις γραμμές επιχειρήσεων και μεγαλώνει η αποκέντρωση των δυνάμεών του με τις ίδιες συνέπειες που είχε και ο επιτιθέμενος στην αρχή του πολέμου.

Οι Ρώσοι έχουν σαφώς επιλέξει να υπερασπιστούν το ανατολικό μέτωπο του Ντονέτσκ. Αποσύρθηκαν πίσω από τον Δνείπερο που αποτελεί φυσικό σύνορο. Με τη καταστροφή γεφυρών και το λασπώδες του εδάφους θα είναι δύσκολο για τον Ουκρανικό Στρατό να προελάσει. Τον χειμώνα αναμένεται μια επιβράδυνση των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η Ρωσία θα προσπαθήσει να αγκιστρωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο στην ανατολική Ουκρανία, ενώ οι Ουκρανοί θα συνεχίζουν τη προσπάθεια επανάκτησης.

Οι Ρώσοι δηλαδή μετέτρεψαν τον επιθετικό πόλεμο σε αμυντικό, διότι η άμυνα λόγω της αγκίστρωσης είναι η πιο ισχυρή πολεμική δραστηριότητα. Η κατάσταση είναι ιδιαιτέρως δύσκολη για τους Ουκρανούς. Διότι, ενώ η α’ φάση του πολέμου ήταν άκρως επιτυχής, στη β’ οι ΑΝΣΚ των Ουκρανών γίνονται εξ ίσου μεγαλεπήβολοι (high end) με τους ρωσικούς της πρώτης φάσης με το να θεωρούν ότι μπορούν να διώξουν ολοκληρωτικά τους Ρώσους από την ανατολική Ουκρανία. Παράλληλα, η καταστροφή των υποδομών της Ουκρανίας έχει λάβει τρομακτικές διαστάσεις, γεγονός που θα επηρεάσει τόσο τη θέληση του Ουκρανικού Λαού για μάχη (will to fight), όσο και τις στρατιωτικές ικανότητες (capabilities) του Ουκρανικού Στρατού.

Είναι σημαντικό που οι Ουκρανοί έχουν χτυπήσει πολλές ναυτικές μονάδες των Ρώσων, τη γέφυρα του Κερτς καθώς και στόχους μέσα στα εδάφη της Ρωσίας.  Αυτά όμως φαίνεται ότι δεν μεταφράζονται σε αποφασιστικής σημασίας στρατιωτικά οφέλη.

Συμπεράσματα (όπως τα διετύπωσα τον Δεκέμβριο 2022)

Οι επιχειρήσεις για τους Ουκρανούς σε αυτή τη β’ φάση του πολέμου έχουν πάρει μάλλον μια αρνητική τροπή. Εκτιμάται ότι πολύ δύσκολα, με τα σημερινά δεδομένα, ο Ουκρανικός Στρατός θα καταφέρει να εκδιώξει τις ρωσικές δυνάμεις από την ανατολική Ουκρανία. Παράλληλα, όμως, η μαχητική ικανότητα του Ρωσικού Στρατού είναι ιδιαιτέρως χαμηλή, το ηθικό πεσμένο και με ετερόκλητες δυνάμεις (Wagner, Ρώσοι επίστρατοι, εθελοντές από τις «λαϊκές δημοκρατίες», Τσετσένοι).

Ο πόλεμος θα συνεχιστεί. Οι Ουκρανοί δεν μπορούν να κερδίσουν χωρίς περισσότερη βοήθεια από τη Δύση, ενώ στη Ρωσία, αν και η χώρα αντιμετωπίζει σημαντικά οικονομικά προβλήματα, το καθεστώς Πούτιν φαίνεται να είναι σταθερό.

Ανάλυση της γ΄ φάσης της ρωσοουκρανικής ένοπλης σύγκρουσης: τί συμβαίνει μέχρι τώρα

Η γ΄ φάση, μέχρι τώρα

Η ένοπλη σύγκρουση φαίνεται να έχει πάρει ολοκληρωτικά μορφή «ισοζυγίου ανδρών». Το ποιός δηλαδή θα φθάσει αργότερα στο σημείο που δεν θα είναι ικανός να συνεχίσει τις επιχειρήσεις. Και στις δύο πλευρές παρατηρείται διάσταση πολιτικών στόχων – διαθέσιμων μέσων και πόρων. Ο Ζελένσκι περιοδεύει στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προς εξασφάλιση στρατιωτικής ενίσχυσης, μια ενίσχυση που όλο και περισσότερο δυσκολεύει τις δυτικές κυβερνήσεις στο να τις αιτιολογήσουν στους πολίτες τους. Η πιο σημαντική ενίσχυση κρίνεται η απόκτηση από τους Βρετανούς των νέων πυραύλων κρουζ αέρος – εδάφους Storm Shadow, οι οποίοι μπορούν να πλήξουν στόχους βαθιά μέσα στη ρωσική επικράτεια.

Ένα σημαντικό ορόσημο στην αναμέτρηση είναι προφανώς η διάσταση μεταξύ Wagner και Ρωσικού Στρατού με τον ηγέτη της Wagner, Yevgeniy Prigozhin, να προβάλει οργισμένο βίντεο εναντίον του Γενικού Επιτελείου της Ρωσίας με δριμύτατες κατηγορίες για ολιγωρία σε θέματα διοικητικής μέριμνας. Ο Prigozhin απέτυχε να καταλάβει την πόλη Μπαχμούτ και φαίνεται ότι χρησιμοποίησε όλα τα μέσα για το πετύχει . Αυτή η διάσταση απόψεων έγινε φανερή, από ό,τι φαίνεται, και στη CIA, η οποία επέλεξε ακριβώς αυτή τη στιγμή για να προβάλει βίντεο στους Ρώσους .

Πρόκειται για μια δυναμική ψυχολογική ενέργεια (ΨΕΝ) λευκής προπαγάνδας (ο πομπός του μηνύματος είναι αυτός που φαίνεται ότι είναι). Η επίδραση της λευκής προπαγάνδας είναι περιορισμένη, διότι το ακροατήριο στόχος είναι δύσπιστο στην επίσημη φωνή του αντιπάλου. Αντίθετα, μια τακτική είναι και το να εκθέτεις στο φως το αφήγημα του αντιπάλου. Θέλω να πω ότι η επιλογή της CIA  να βγει και να μιλήσει «φόρα παρτίδα» στους Ρώσους δεν είναι τόσο χοντροκομμένη όσο φαίνεται. Εντάσσεται στη λογική: «δεν έχουμε ανάγκη να κρυφτούμε στο Σκοτάδι, διότι έχουμε το Δίκαιο με το μέρος μας». Επίσης και το ότι «ερχόμαστε να φέρουμε το Φως της Ελευθερίας στις σκοτεινές και παγωμένες ζωές σας».

H CIA πριν από την έναρξη του πολέμου έχει αλλάξει την τακτική της. H CIA προχώρησε σε γρήγορο αποχαρακτηρισμό πληροφοριών προκειμένου να καταπολεμήσει την παραπληροφόρηση και τα ψεύδη ως όργανα πολέμου του Πούτιν. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι η CIA προέβλεψε σωστά ότι ο Πούτιν όντως θα διενεργούσε εισβολή και προχώρησε σε ενημερώσεις ευρωπαϊκών υπηρεσιών πληροφοριών .

Μια σύντομη τοποθέτηση για αυτά που συνέβησαν στο Belgorod

Έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο μέτωπο κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Ουκρανίας. Είναι λογικό από κάπου να υπάρξει «διείσδυση». Το Belgorod είναι σημαντική περιοχή για τον ανεφοδιασμό των ρωσικών δυνάμεων.  Στο πλαίσιο αυτού, έχει υποφέρει αρκετά τόσο από επιθέσεις όσο και από ρωσικές αστοχίες (χαρακτηριστικό παράδειγμα: Ρώσοι βομβάρδισαν κατά λάθος την πόλη του Belgorod τον προηγούμενο μήνα).

Όσο διαρκεί μια κατάσταση ανωμαλίας στα σύνορά σου, αργά αλλά σταθερά αρχίζουν να επηρεάζονται και οι συνορεύουσες επαρχίες σου. Οι συνέπειες του πολέμου ακόμη και ο ίδιος ο πόλεμος επεκτείνονται σε αυτές. Και πάλι εγείρονται πολλά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.

Για το θέμα των Ρώσων αντιφρονούντων. Είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί το πόση δυσαρέσκεια υπάρχει στον ρωσικό λαό αυτή την στιγμή. Ο έλεγχος της πληροφορίας που ασκεί το καθεστώς του Πούτιν έχει δημιουργήσει ένα «σιδηρούν παραπέτασμα».  Είναι πολύ πιθανόν να δούμε εξελίξεις που θα μας εκπλήξουν αλλά δεν μπορούμε να είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε αν θα γίνουν και πότε θα γίνουν.

Εκτιμήσεις

Οι μάχες στη περιοχή του Μπαχμούτ συνεχίζονται. Αν και οι Ουκρανοί κάνουν λόγο για εδαφικά κέρδη και όντως φαίνεται ότι οι ρωσικές δυνάμεις υποχώρησαν, δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για ουκρανική προέλαση ή «εαρινή αντεπίθεση». Προβλήματα προσωπικού εκτός από τους Ουκρανούς αντιμετωπίζουν και οι Ρώσοι . Είναι σημαντικό, όπως αναφέρθηκε, ότι οι Ουκρανοί αποκτούν μεγαλύτερη εμβέλεια πυραυλικού πλήγματος. Η σύγκρουση έχει εξελιχθεί σε πόλεμο «ισοζυγίου ανδρών», το ποιός δηλαδή θα φθάσει αργότερα στο σημείο ανικανότητας συνέχισης των επιχειρήσεων. Ακόμη και τα γεγονότα στο Belgorod μόνο ως ένας αντιπερισπασμός είναι δυνατόν να εξεταστούν.

Δημοσιεύεται στο Geopolitics and Daily News

φωτ.Παναγιώτης Γέροντας