● Εκεί όπου χτυπά η καρδιά της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας

Αναστάσιος Ροζολής – πρόεδρος ΣΕΚΠΥ: “Για την Αμυντική Βιομηχανία δεν υπάρχει κάποιος αρμόδιος και αυτό είναι ένα βασικό αίτημά μας ότι πρέπει να υπάρξει θέση κυβερνητική επιπέδου Υφυπουργού ή Αναπληρωτή Υπουργού όπως σε όλες τις χώρες”

24-12-2021

Η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία παίρνει σταδιακά τα πάνω της. Ύστερα από χρόνια στασιμότητας, σχεδόν υποβληθείσα σε χειμέρια νάρκη από τρίτους, βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης χάρις τις νέες προοπτικές που ανοίγονται στον ορίζοντα των ελληνικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Σε συνέχεια, των σχετικά πρόσφατων αμυντικών συμφωνιών-μαμούθ, μεταξύ Ελλάδος – ΗΠΑ και Ελλάδος – Γαλλίας, η χρονική συγκυρία είναι η βέλτιστη για την πλήρη αξιοποίηση των ούτως ή άλλως αξιόλογων δυνατοτήτων που έχει η εγχώρια αμυντική βιομηχανία αρκεί να υπάρχει η βούληση και η στήριξη από πλευράς Πολιτείας.

 Μια πολυετής οικονομική κρίση που χτύπησε ανελέητα τον τόπο, η επίσης μακρόχρονη αδράνεια όσον αφορά τους αμυντικούς εξοπλισμούς της χώρας είχαν ως επακόλουθο την πτωτική εικόνα που βλέπαμε άπαντες μέχρι πρότινος στην τόσο ζωτικής σημασίας εθνική μας άμυνα και ειδικά σε μια περίοδο ραγδαίων γεωπολιτικών εξελίξεων και δη στην καυτή ζώνη της Ανατολικής Μεσογείου. Όμως, από την στιγμή που κάποιοι χτύπησαν άγρια το καμπανάκι κινδύνου στην ευρύτερη ανατολική γειτονιά μας ήταν επόμενο να αρχίσει η μεγάλη επανεκκίνηση στον χώρο της θωράκισης της ελληνικής άμυνας.

 Αεροσκάφη RAFALE, Φρεγάτες BELH@RRA, λέξεις που εδώ και κάμποσο καιρό έχουν μπει στην καθημερινότητα του Έλληνα  πολίτη ενώ το μέλλον ανοίγει τις μεγάλες ευκαιρίες για την πλήρη ανασυγκρότηση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Της δικής μας, της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ βιομηχανίας, αυτής που θα δώσει υπό κατάλληλες προϋποθέσεις και με την κρατική υποστήριξη, την δυνατότητα στους Έλληνες για νέες δουλειές που τόσο έχει ανάγκη η Πατρίδα.

 Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αποφασίσαμε και εμείς να εξερευνήσουμε τον χώρο που έχει στην παρούσα φάση τον πλέον απαραίτητο και χρήσιμο ρόλο στην ανάκαμψη της Εθνικής μας Άμυνας. Επισκεφτήκαμε τον Σύνδεσμο Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού, για να πάρουμε μια εικόνα εκ του σύνεγγυς, για το πως διαμορφώνεται η τρέχουσα πραγματικότητα από τους γνώστες του χώρου των οπλικών συστημάτων και γενικότερα των αναγκών της Ελληνικής Άμυνας και να βάλουμε σε μια σειρά την δαιδαλώδη διαδικασία των εξοπλιστικών και το τι πραγματικά συμβαίνει στο χώρο των αμυντικών βιομηχανιών αλλά και να μάθουμε ότι το Διοικητικό Συμβούλιο με μπροστάρη τον Πρόεδρό του προσπαθεί σε καθημερινή βάση για το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα στις τρέχουσες εξελίξεις για την ελληνική αμυντική βιομηχανία.

 Πηγαίνοντας στο ΣΕΚΠΥ, στα γραφεία του στο κέντρο της Αθήνας, μας υποδέχτηκε με την πλέον φιλική διάθεση και εγκαρδιότητα, ο ευγενέστατος κ. Γεώργιος Μιχαηλάρης, η ψυχή της Επικοινωνίας και των Δημοσίων Σχέσεων του Συνδέσμου, με τον οποίο είχαμε την δυνατότητα μιας πρώτης συνομιλίας γύρω από το ποιος είναι ο ΣΕΚΠΥ και τον ρόλο που καλείται να έχει στα αμυντικά δρώμενα. Ο έχων το Γραφείο Τύπου, γνωρίζει καλύτερα από όλους το πόσο σημαντικό είναι για την Αμυντική Βιομηχανία να επικοινωνήσει με το ευρύ κοινό της Ελληνικής κοινωνίας και να τους μεταφέρει την φωνή των Κατασκευαστών, τα σχέδια, τους προβληματισμούς και εν γένει το όραμα που έχουν οι Έλληνες επιχειρηματίες του κλάδου για την μέγιστη αξιοποίηση των τρεχουσών ευκαιριών ώστε το αποτέλεσμα να είναι προς όφελος του ελληνικού λαού και οι μεγάλες δαπάνες δημοσίου χρήματος να πιάσουν τόπο. Ας μην μας διαφεύγει της προσοχής ότι οι Ελληνικές εταιρίες δίνουν δουλειά σε Έλληνες πολίτες. 

 Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού ιδρύθηκε το Μάρτιο του 1982. Είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός που έχει ως βασικό στόχο του αφενός την υποστήριξη και προώθηση των συμφερόντων των μελών του, και αφετέρου την ανάπτυξη της τοπικής αμυντικής βιομηχανίας ώστε να καλύψει τις εσωτερικές και διεθνείς ανάγκες, προκειμένου να μειωθεί το μεγάλο εθνικό έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου στον τομέα των αμυντικών εξοπλισμών. Τα ιδρυτικά μέλη ήταν αρχικά 20 εταιρείες με εμπειρία στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας που απασχολούσαν περίπου 2.000 εργαζομένους. Με την πάροδο του χρόνου περισσότερες εταιρείες εντάχθηκαν στο Σύνδεσμο και σήμερα σχεδόν όλες οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες είναι μέλη του ΣΕΚΠΥ. Οι εταιρείες οργανώνονται, λειτουργούν και διαχειρίζονται σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα και τις διαδικασίες που έχουν αξιολογηθεί με επιτυχία από ξένους οργανισμούς και κατασκευαστές οι οποίοι αναλαμβάνουν την άμυνα φόρτο εργασίας. Περισσότερες από αυτές καλύπτουν όλες τις απαιτήσεις των συμμαχικών διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας (AQAP) και του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO), όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ΣΕΚΠΥ στην οποία μπορεί να πλοηγηθεί  κάθε ενδιαφερόμενος με ένα κλικ στο sekpy.gr  και εκεί να βρει πλήθος πληροφοριών αναφορικά με τις δραστηριότητες του Συνδέσμου.

 Μετά από αυτό το σύντομο “σερφάρισμά” μας στον ιστότοπο του Συνδέσμου με την βοήθεια του κ. Μιχαηλάρη, είχε έρθει πια η ώρα να περάσουμε στο γραφείο του Πρόεδρου του ΣΕΚΠΥ,  για να πάρουμε μια εικόνα των μεγάλων δυνατοτήτων που έχει ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού.

  Ο Πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας “AKMΩN Α.Ε.”, Αναστάσιος Ροζολής,  είναι ένας πολύ έμπειρος, μορφωμένος, γνώστης τόσο της εγχώριας αλλά κυρίως της διεθνούς αγοράς των αμυντικών εξοπλισμών και βεβαίως ιδιαίτερα ευφυής άνθρωπος. Ρεαλιστής και δυναμικός, δραστήριος αλλά και προσγειωμένος, άνθρωπος με διορατικότητα, ο κ. Ροζολής είναι ένας επιχειρηματίας, στον δύσκολο χώρο της Αμυντικής Βιομηχανίας. Η μεγάλη εμπειρία του από το παγκόσμιο market της αμυντικής βιομηχανίας είναι ολοφάνερη. Αφουγκράζεται τον διεθνή παλμό των αμυντικών βιομηχανιών και αναλόγως πράττει, με γνώμονα πάντα το συμφέρον της εγχώριας βιομηχανίας. Επιθυμεί το καλύτερο για την ελληνική αμυντική βιομηχανία και το κάνει αμέσως ξεκάθαρο όταν μιλάς μαζί του τονίζοντας ότι όλες οι προσπάθειες που καταβάλλει κινούνται σε καθημερινή βάση προς αυτήν την κατεύθυνση. Όντας διακριτικός και με πολύ τακτ, χειρίστηκε με επιδεξιότητα την ενημέρωσή μας καθώς και όλα τα ερωτήματα που του θέσαμε γύρω από τις τεκτονικές εξελίξεις στα εξοπλιστικά, απαντώντας με περισσή ευγένεια ακόμα και σε απορίες που ίσως δεν ήταν η αρμοδιότητα του αλλά των πολιτικών που χειρίζονται τα θέματα της Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικής Πολιτικής. Με λόγο ευθύ και ειλικρινή, έβαλε σε μια τάξη τα όσα ακούγονται γύρω από τα εξοπλιστικά, την αμυντική βιομηχανία και οτιδήποτε σχετικό σε μια περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη η αμυντική αναβάθμιση της χώρας.

-κ. Πρόεδρε, ο ΣΕΚΠΥ κλείνει 40 χρόνια το Μάρτιο του 2022. Πως προέκυψε η δική σας ενασχόληση με τον Σύνδεσμο;

Αναστάσιος Ροζολής: “Από ενδιαφέρον συμμετοχής στα κοινά της Αμυντικής Βιομηχανίας. Εμείς είχαμε την εταιρία (AKMΩN Α.Ε.) οπότε θεώρησα ότι ήταν σκόπιμο να έχουμε συμμετοχή και στα κοινά της Βιομηχανίας και έτσι ξεκίνησα. Ήμουν εγγεγραμμένο μέλος, παρακολουθούσα, έβαλα υποψηφιότητα στην αρχή για μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, βγήκα ταμίας, την επόμενη, μετά από 2 χρόνια έγινα Πρόεδρος (από το 2012) και συνεχίζω. “

-Ποια ήταν τα πιο σημαντικά γεγονότα στην 40χρονη πορεία του Συνδέσμου, αυτά που καθόρισαν και τις εξελίξεις στην πορεία;

Α.Ρ.: “Το ότι ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος είναι το σημαντικό. Υπήρξε ανάγκη να ιδρυθεί. Είχαμε μια σημαντική περίοδο, από το 1975 έως το 1985 που υπήρξε η ίδρυση της ΕΑΒ, των κρατικών βιομηχανιών, ΠΥΡΚΑΛ, ΕΒΟ, ΕΛΒΟ. Αργότερα, ήταν το πρώτο μεγάλο εξοπλιστικό κομμάτι που έγινε μετά τα Ίμια, εκεί ουσιαστικά δημιουργήθηκε η ιδιωτική Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Η δύσκολη περίοδος ήταν της κρίσης. Μια στις τρεις εταιρίες του χώρου έκλεισε. Και η οδηγία 2009 του ΄11 η οποία κατήργησε όλα τα μέτρα για υποστήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Έγινε εσπευσμένα και χωρίς μελέτη από την Ελλάδα. Είμασταν μες στην κρίση το ΄11 και βιάστηκε πολύ το Υπουργείο Άμυνας, με αποτέλεσμα να καταργηθούν όλες οι Πρόνοιες που υπήρχαν μέχρι τότε. Όταν έκανες εξοπλισμούς, ήταν υποχρεωτική η ΕΠΑ (Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία) μέχρι 30%, είχαμε υποχρέωση για αντισταθμιστικά ωφελήματα. Παρόλο που έχουν κατασυκοφαντηθεί ήταν πολύ σημαντικά για την ανάπτυξη της ιδιωτικής αμυντικής βιομηχανίας. Τα καταργήσαμε χωρίς να σκεφτούμε το επόμενο βήμα και αυτό μαζί με την παντελή έλλειψη εξοπλιστικών, για μια δεκαετία σχεδόν, ισοπέδωσε την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Οι λίγες εταιρίες που επιβίωσαν λειτούργησαν ανταγωνιστικά και 100% εξαγωγικά, οι κρατικές καταβαραθρώθηκαν.

  Τώρα βρισκόμαστε στην “επόμενη μέρα” που όσες ιδιωτικές εταιρίες κατάφεραν με την εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα να επιβιώσουν πάνε καλά. Ορισμένες στα Ηλεκτροπτικά είναι σε παγκόσμιο επίπεδο leaders, μέσα στις 3-4 καλύτερες στον κόσμο. Γίνονται κάποιες κινήσεις την τελευταία διετία για να αναζωογονηθεί και να εξυγιανθεί η κρατική βιομηχανία, είδαμε την πώληση της ΕΛΒΟ, βλέπουμε τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και αυτά πουλήθηκαν. Τα θεωρούμε πολύ σημαντικά. Περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει με την ΕΑΒ και τα ΕΑΣ. Τα ΕΑΣ έχουν την μετεγκατάσταση, που σημαίνει ότι κλείνει η Μονάδα του Υμηττού και το Διοικητήριο, όλα αυτά πάνε στο Λαύριο. Χρειάζονται σοβαρές κινήσεις και στρατηγική για να εξασφαλίσουμε ότι θα επιβιώσουν οι δυο αυτές μεγάλες εταιρίες.”

-Ο ΣΕΚΠΥ ξεκίνησε με 20 εταιρίες-μέλη. Τώρα πόσες αριθμεί;

Α.Ρ.: “Είναι εγγεγραμμένοι στον Σύνδεσμο περίπου 160 εταιρίες με 20.000 εργαζόμενους. Αλλά ένα μεγάλο μέρος των εταιριών του Συνδέσμου δεν είναι αποκλειστικά αμυντικό. Επί παραδείγματι, ένα μηχανουργείο που κατασκευάζει υλικά για μια Φρεγάτα, κατασκευάζει και για ένα καράβι του εμπορικού ναυτικού. Αυτό ήταν και μια ευτυχής συγκυρία που βοήθησε κάποιες εταιρίες να επιβιώσουν μέσα στην κρίση. Αμιγώς αμυντικές είναι πολύ λιγότερες.”

-Πως είναι οι σχέσεις μεταξύ των εταιριών του Συνδέσμου; Υπάρχει ανταγωνισμός;

Α.Ρ.: “Θα πω τα καλά. Έχουμε εταιρίες, που ο κόσμος δεν το γνωρίζει, είναι το κλασσικό που λέμε ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε βιομηχανία, γιατί δεν γνωρίζει οτι τα Γαλλικά πυρηνικά υποβρύχια λειτουργούν με μπαταρίες που έχουν φτιάξει οι SUNLIGHT στην Ξάνθη. Η ΜΕΤΚΑ στον Βόλο κατασκευάζει τα  Γερμανικά άρματα μάχης και τα LEOPARD  που έχουν κατασκευαστεί τα τελευταία 5-10 χρόνια, έχουν φτιαχτεί εκεί. Η THEON έχει παραδώσει στους πιο εξελιγμένους στρατούς του κόσμου τα δικύαλά της, σε Αμερική, Ελβετία, Γερμανία και συνεχίζει με επιτυχία, είναι μια από τις 2-3 κορυφαίες εταιρίες στον κόσμο στον τομέα της. Και άλλες ελληνικές εταιρίες που είτε κατασκευάζουν από ένα απλό φουσκωτό ή κομμάτια Πάρτια  μεταλλικά, έχουν καταφέρει να είναι και εξαγωγικές, κερδοφόρες και βιώσιμες. Ελπίζουμε αυτό να γίνει και με τα μεγάλα μαγαζιά γιατί εάν σε μια βιομηχανία δεν έχεις τους μεγάλους πρωταθλητές δηλαδή εάν δεν έχεις ΕΛΒΟ δεν μπορείς σοβαρά να διεκδικήσεις. Όταν λέω ΕΛΒΟ, εννοώ μια μεγάλη εταιρία που να έχεις στα τεθωρακισμένα και στα οχήματα. Εάν δεν έχεις ναυπηγείο, εάν δεν έχεις μια βιομηχανία σαν την ΕΑΒ και μια βιομηχανία εκρηκτικών, πυραύλων και πυρομαχικών δεν μπορείς να διεκδικήσεις προγράμματα. Η δική μου εταιρία (ΑΚΜΩΝ Α.Ε.) φτιάχνει καλώδια, είναι μια πολύ ανταγωνιστική εταιρία αλλά εάν δεν πάρεις να κατασκευάσεις την Φρεγάτα στην Ελλάδα, το οποιοδήποτε καράβι ή ένα όχημα είναι πολύ πιο μειωμένες οι δυνατότητες της χώρας να συμμετέχει στο παραγωγικό γίγνεσθαι της Αμυντικής Βιομηχανίας.”

-Στον ιστοχώρο του ΣΕΚΠΥ έχετε 11 στόχους. Υπάρχει κάποιος καινούργιος εν όψει του 2022; Επίσης, στο site αναφέρεται συγκεκριμένα: “Υποβολή εισηγήσεων στις κυβερνητικές αρχές για τον Εθνικό σχεδιασμό της ανάπτυξης της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας.” Εισακούονται αυτές οι εισηγήσεις;

Α.Ρ.: “Δυστυχώς, όχι πάντα και αυτό δεν αφορά την Αμυντική Βιομηχανία. Αφορά την σχέση που έχει η Ελληνική κοινωνία και οι εκπρόσωποί της, οι πολιτικοί,  με την Βιομηχανία.  Αρχίζοντας από το ότι δεν παράγουμε, δεν έχουμε Βιομηχανία, δεν υπάρχει μια θετική αντιμετώπιση σε αυτό το κομμάτι, πολλές φορές δεν υπάρχει γνώση και το χειρότερο είναι ότι η αμυντική βιομηχανία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα κενό. Το κενό είναι ότι είμαστε Βιομηχανία και Αμυντική. Στο Υπουργείο Άμυνας ασχολούνται με την Άμυνα, το Υπουργείο Οικονομικών είναι με την Βιομηχανία. Για την Αμυντική Βιομηχανία δεν υπάρχει κάποιος αρμόδιος και αυτό είναι ένα βασικό αίτημά μας ότι πρέπει να υπάρξει θέση κυβερνητική επιπέδου Υφυπουργού ή Αναπληρωτή Υπουργού όπως σε όλες τις χώρες.”

-Χρειάζεται  να γίνει ένα Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας;

Α.Ρ.: “Ναι, πρέπει να υπάρχει πολιτικός προϊστάμενος γιατί αυτή τη στιγμή πας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, σου λένε αυτά δεν αφορούν εμάς. Όταν πας στο Υπουργείο Άμυνας, σου λένε, και σωστά, εμείς κοιτάμε τα επιχειρησιακά, εάν θα πάρουμε άρματα ή υποβρύχια. Για την Αμυντική Βιομηχανία δεν υπάρχει κανείς υπεύθυνος και όπου δεν υπάρχει υπεύθυνος δεν είναι καλό για τον κλάδο.”

-Η Πολιτεία τώρα, τέλη 2021, διάκειται θετικά στην πρότασή σας, στο να γίνει ένα Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας ή πάλι κάπου “φρενάρει” αυτή η πρόταση;

Α.Ρ.: “Το ζητάμε γιατί όταν είσαι σε ένα χώρο και έχεις εμπειρία των προβλημάτων, βλέπεις ότι το να έχεις μια πολιτική λειτουργεί πυροσβεστικά και κάθε φορά να λύνεις ένα-ένα πρόβλημα δεν διορθώνεις την αιτία. Η αιτία που έχουμε όλα αυτά τα προβλήματα είναι ότι δεν υπάρχει κεντρική στρατηγική και δεν έχουμε κεντρική στρατηγική για την αμυντική βιομηχανία γιατί δεν υπάρχει η κυβερνητική δομή να το σχεδιάσει. Δεν υπάρχει ένας πολιτικός ο οποίος θα πάει στην Βουλή, θα ερωτηθεί, θα απαντήσει ποιο είναι το σχέδιο, τι έχει κάνει και τι θα κάνει για την αμυντική βιομηχανία. Στην Ελλάδα πια φτάσαμε στο επίπεδο που θα μπορούσαμε να έχουμε όπως υπάρχει ο Υφυπουργός για τα Δημόσια Έσοδα, να είναι κοινής αποδοχής, τουλάχιστον από την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση, το Υφυπουργείο για την Αμυντική Βιομηχανία να είναι ένα Υφυπουργείο πενταετίας ή εξαετίας. Αυτή είναι μια πιο αισιόδοξη και προωθημένη άποψη, γιατί δεν νομίζω ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης γιατί και επί ΣΥΡΙΖΑ είχα επαφή με την κυβέρνηση τότε, στο να έχουμε μια εξαγωγική, βιώσιμη, ανταγωνιστική, αμυντική βιομηχανία.

 Χρειαζόμαστε σχεδιασμό για την αμυντική βιομηχανία γιατί είναι διαφορετική από την πολιτικού τύπου βιομηχανία, δεν έχει καμία σχέση. Χρειαζόμαστε πολιτικές, δράσεις, θεσμούς που δεν έχουμε. Θα αναφέρω ότι σε αυτήν την κυβέρνηση, ο πρώτος χρόνος ήταν πολύ απογοητευτικός όσον αφορά την αμυντική βιομηχανία. Ως παράδειγμα, θα αναφέρω τη Σύμβαση για την αγορά των RAFALE, που για τα πρώτα RAFALE μαζί με τα όπλα τους ήταν το κόστος τους περίπου 2,5 δις και δεν εξασφαλίστηκε ούτε ένα ευρώ επιστροφών για την αμυντική βιομηχανία ενώ με την ίδια κυβέρνηση λόγω της αλλαγής στην Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών αυτή την στιγμή γίνεται μια πολύ σοβαρή προσπάθεια η οποία για τις Φρεγάτες σε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα μπορεί να ξεπεράσει και τα 300 εκατομμύρια επιστροφές στην Εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία. Συνεπώς, έχουμε την ίδια κυβέρνηση, δεν είναι ότι αλλάζει η πολιτική απλά επειδή δεν υπάρχουν θεσμοί είμαστε αναγκασμένοι να λειτουργούμε με τον ελληνικό τρόπο, με τα πρόσωπα. Αν κάποιος το καταλάβει ή το ξέρει ή είναι φιλικός με την Βιομηχανία θα προχωρήσει ή αν κάποιος αδιαφορεί δεν θα κάνει κάτι. Εμείς θέλουμε θεσμούς, δεν μπορούμε να βασιζόμαστε κάθε φορά σε à la carte αντιμετωπίσεις της αμυντικής βιομηχανίας.”

–RAFALE, BELH@RRA. Είναι σωστές οι επιλογές; και για τα αεροσκάφη και τις φρεγάτες; Εσείς είστε γνώστης του χώρου της Άμυνας ή θα μπορούσαν να υπάρξουν άλλες καλύτερες επιλογές;

Α.Ρ.: “Καλή ερώτηση. Δείχνει το λάθος που σκεφτόμαστε όσοι είναι εκτός χώρου. Εγώ ως Σύνδεσμος, δεν μπορώ να σας πω εάν είναι καλό ή όχι. Εγώ θα πω, επειδή έχω ζήσει και στο παρελθόν την εποχή της σκανδαλολογίας ότι πολλές φορές οι πολιτικοί ζητούσαν το σκάνδαλο στην επιλογή του συστήματος και όχι στην χρηματική διαχείριση. Θα ήθελα να σας πω ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν πολύ καλά στελέχη και ότι παίρνουμε κάθε φορά είναι το καλύτερο. Είναι σαν μια κουβέντα που κάναμε μικροί, όταν δεν είχαμε τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν τώρα και διαφωνούσαμε εάν είναι καλύτερη η Mercedes ή η BMW. Θέλω να τονίσω πως ότι παίρνουμε είναι το καλύτερο. Και εάν δεν ήταν το Rafale και ήταν το αντίστοιχο αμερικανικό, δεν είναι η διαφορά εκεί, πάλι θα ήταν ότι καλύτερο. Είναι πάρα πολύ καλή αγορά. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που την επέλεξαν, οι Αεροπόροι, που παίζουν και το κεφάλι τους έκαναν πολύ καλή επιλογή.”

-Και το κόστος, καλό;

Α.Ρ.: “Δεν μπορώ να το κρίνω εγώ το κόστος, δεν είναι δική μου δουλειά το επιχειρησιακό. Θέλω να είμαι πολύ συγκεκριμένος, για να μπορέσουμε να πάμε και μπροστά σε αυτή την χώρα. Εγώ, ως αμυντική βιομηχανία λέω ότι χρειάζεται η χώρα να κάνει τους απαραίτητους εξοπλισμούς για να έχουμε Εθνική Ασφάλεια. Εμπιστεύομαι την στρατιωτική ηγεσία ότι θα κάνει τους καλύτερους, την πολιτική ηγεσία ότι θα κάνει την καλύτερη διαπραγμάτευση και τα περισσότερα πολιτικά ανταλλάγματα.

 Από κει και πέρα στο δικό μας κομμάτι να σας πω για τα Rafale.  Ενώ για μένα είναι πολύ καλό εθνικά, πήραμε πολύ γρήγορα τα όπλα σε σχέση με οποιεσδήποτε άλλες, αυτό είναι ένα ρεκόρ. Δεν έχει ξαναγίνει μέσα σε ένα χρόνο να παίρνεις αεροσκάφος και να πετάει κιόλας. Δεν ανατρέπεις μια συνολική ισορροπία αλλά είναι μια πολύ σημαντική ενδυνάμωση των Ενόπλων Δυνάμεων μέσα σε ένα χρόνο. Σε κανονικές συνθήκες από την ώρα που θα αποφασίσεις να πάρεις ένα καινούργιο αεροπλάνο μέχρι που να είναι έτοιμο να παραδοθεί και να είναι επιχειρησιακά έτοιμο μπορεί να περάσουν 3-4 χρόνια κι εμείς, μέσα σε ένα χρόνο το έχουμε. Από την αγορά αυτή, δεν ήταν καλή η αντιμετώπιση της αμυντικής βιομηχανίας κάτι που τώρα η σημερινή Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών το αντιμετωπίζει διαφορετικά και στις Φρεγάτες και στα έξι επιπλέον Rafale. Κάλεσε τους συμμάχους και φίλους Γάλλους και τους υποχρέωσε να δώσουν συμπαραγωγή στις Ελληνικές Βιομηχανίες. Εάν με ρωτήσετε τώρα, αν είναι αυτή η συμπαραγωγή που θα θέλαμε, θα σας πω ότι δεν είναι το καλύτερο. Δεν είμαι όμως οπαδός της θεωρίας ότι πάντα πρέπει να γκρινιάζουμε ότι το καλύτερο είναι ο εχθρός του καλού.  Αυτή τη στιγμή πρέπει να καταλάβουμε ότι ακόμα και σήμερα που μιλάμε δεν έχουμε πολιτική αμυντικής βιομηχανίας, δεν έχουμε θεσμούς. Ο Γενικός Διευθυντής Εξοπλισμών βρίσκεται στην  άκομψη θέση με το επιτελείο του, τον Αναπληρώτη και τα στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ), να παλεύουν για το καλό της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων ουσιαστικά χωρίς από πίσω να υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο που να τους καλύπτει. Αυτό είναι ευθύνη των πολιτικών προϊστάμενων οι οποίοι θα πρέπει να το κάνουν το ταχύτερο δυνατό.”

-Λείπει ένας εθνικός σχεδιασμός. Ίσως, λόγω μη επαρκούς πατριωτισμού από τους πολιτικούς,  από παλαιότερα;

Α.Ρ.: “Όχι. Μη γνώσης. Δεν έχουν την γνώση, δεν είναι σχετικοί με το αντικείμενο. Θα σας δώσω δυο παραδείγματα του τελευταίου τριμήνου. Η Ελβετία αποφάσισε να αγοράσει καινούργιο αεροπλάνο, το F-35 και καινούργιο αντιαεροπορικό σύστημα, το Patriot. Στο Patriot οι αντίστοιχες επιστροφές είναι στο 100%,  στο F-35 είναι στο 60%. Θα πει κάποιος ότι δεν είναι χώρα του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Τσεχία αγόρασε πρόσφατα ένα σύστημα από το Ισραήλ, από  εταιρία που θα προμηθευτούμε και εμείς ένα αντιαεροπορικό σύστημα, από την εταιρία RAFAEL στο οποίο εξασφάλισε 30% συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας, χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Aυτό δείχνει τον δρόμο που πρέπει να κάνει και η δική μας πολιτική ηγεσία.

 Βρισκόμαστε τώρα σε μια διαδικασία να φτιαχτεί κάποιο θεσμικό πλαίσιο, έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ και είναι κρίμα γιατί εάν σκεφτείτε ένα 30% στα 2,5 δις των αεροπλάνων είναι 750 εκατομμύρια. Εάν βάλουμε ότι αυτό το εξοπλιστικό μέχρι στιγμής  έχει ξεπεράσει τα 10 δις μιλάμε για 3 δις επένδυση. Δεν υπάρχει κανείς που να έχει κάνει επένδυση 3 δις. Εκτιμώ ότι δεν έχουν ενημερωθεί σωστά οι αρμόδιοι του οικονομικού επιτελείου για να δώσουν το ιδιαίτερο βάρος και ταχύτητα στο να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο. Πιστεύω ότι ακόμα το οικονομικό επιτελείο και από ένα μέρος το καταλαβαίνουμε, το βλέπει σαν ένα απαραίτητο κακό νέο των εξοπλισμών, το βλέπει σαν έξοδα. Όμως, κανείς δεν τους έχει ενημερώσει ότι θα μπορούσαμε με το 1/3 από αυτά να επιστρέφουν στην χώρα σαν επενδύσεις σε υψηλή τεχνολογία. Άρα λοιπόν, δεν είναι θέμα πατριωτισμού, είναι θέμα ότι δεν έχουμε την εμπειρία και την γνώση. Γιατί αυτά είναι εξειδικευμένα πράγματα και για αυτό επιστρέφω στο αρχικό ότι χρειαζόμαστε μια κυβερνητική δομή, ένα υπουργείο που θα εκπαιδεύσει τους πολιτικούς μας, θα εκπαιδεύσει τις κυβερνήσεις στην σημασία της αμυντικής βιομηχανίας και των βιομηχανικών επιστροφών.”

-Η σχέση του ΣΕΚΠΥ με το ΝΑΤΟ πως είναι;

Α.Ρ.: “Εμείς απευθείας δεν έχουμε, μόνο εμμέσως. Είναι πάρα πολύ καλή. Υπάρχουν κάποιες υπηρεσίες στο ΝΑΤΟ, όπως η NSPA, η NCIA  και κάποιες άλλες υπηρεσίες οι οποίες κάνουν προμήθειες σε διάφορα υλικά και προσπαθούμε σε συνεργασία με το Υπουργείο και την Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) επειδή έχουμε σε όλα αυτά Έλληνες Αξιωματικούς οι οποίοι συμμετέχουν, να δούμε πως θα μπορέσουμε μέσα από αυτούς τους οργανισμούς να εξασφαλίσουμε έργο για την αμυντική βιομηχανία. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει, δεν έχουμε καταφέρει σε έναν μεγάλο βαθμό να πάρουμε έργο που δεν αφορά το Ελληνικό Υπουργείο. Γιατί μέσω της NSPA  αναθέτονται έργα αλλά αφορούν τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Για παράδειγμα, η συντήρηση ενός ελληνικού ελικοπτέρου μέσω NSPA ανατίθεται σε ελληνική εταιρία. Θα ήθελα να δω και την συντήρηση ενός Ιταλικού, ενός Γερμανικού, ενός άλλου ΝΑΤΟϊκού  ελικοπτέρου ή ΝΑΤΟϊκού εξοπλισμού να ανατίθεται έργο στην Ελλάδα.”

-Οι ελληνικές εταιρίες-μέλη του ΣΕΚΠΥ είναι εφάμιλλες των ξένων επιχειρήσεων κατασκευαστών; ώστε να κλείσουν συμβόλαια με μεγάλες εταιρίες του εξωτερικού και να αναλάβουν έργο ή είναι υποδεέστερες λόγω των γενικότερων δυνατοτήτων της Ελλάδος σε σχέση με τις μεγάλες χώρες του εξωτερικού;

Α.Ρ.: “Είναι δεδομένο ότι δεν υπάρχουν οι ίδιες δυνατότητες. Εγώ είμαι  από τους πρώτους που το επεσήμαναν και έχω κατά καιρούς επικριθεί για το κομμάτι του ρεαλισμού που πιστεύω οτι φέρνω. Είναι χαρακτηριστικό της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας όμως ότι δεν κατασκευάζει κύρια ολοκληρωμένα προϊόντα. Δεν κατασκευάζουμε ολοκληρωμένο ελληνικό άρμα μάχης, ελληνικό αεροσκάφος. Μπορείς να φτιάχνεις  φουσκωτά, ηλεκτρονικά, συστήματα επικοινωνίας, συστήματα νυχτερινής όρασης, δικύαλα κτλ. αλλά δεν κατασκευάζουμε κύρια συστήματα. Αυτό δεν είναι λάθος, αποδείχτηκε σωστό. Διότι οι επενδύσεις για να γίνει κάτι τέτοιο είναι αξίας δισεκατομμυρίων. Επομένως, το προτιμότερο που μπορείς να κάνεις είναι να είσαι ένας αξιόπιστος, πολύ ανταγωνιστικός  και υψηλού επιπέδου υποκατασκευαστής στα μεγάλα συστήματα δηλαδή όταν φτιάχνει μια εταιρία το F-16 να εξασφαλίσεις όπως η ΕΑΒ ότι θα είσαι ένας που θα συμμετέχεις στο supply chain, στην αλυσίδα κατασκευής των κύριων συστημάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι το Ισραήλ που είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς οπλικών συστημάτων, αυτό ακολούθησε, σταμάτησε να κάνει προσπάθειες να φτιάχνει το Ισραηλινό αεροσκάφος, ήταν το  Kfir  και μετά πήγαν στο Lavi. Έριξαν το βάρος στα ηλεκτρονικά, σε πυραυλικά, σε κυβερνοασφάλεια και εκεί κατάφεραν να είναι η αιτία σήμερα που έχει αναζωογονηθεί η οικονομία του Ισραήλ από την τεχνογνωσία που πήραν μέσω της άμυνας και τώρα εφαρμόζουν στα IT συστήματα, σε κινητά τηλέφωνα με χιλιάδες start ups.

 Συνεπώς και η Ελλάδα αυτό πρέπει να ακολουθήσει. Είμαστε χώρα με μεγάλο ποσοστό επιστημόνων σε σχέση με τον πληθυσμό, είμαστε χώρα μικρή για να αντέξει το να κάνει επενδύσεις για να αναπτύξει ένα κύριο σύστημα και το πιο σημαντικό είναι ότι και να το αναπτύξεις δεν θα το πάρει κανείς. Άρα, αυτό είναι το λάθος που κάνει η Τουρκία κατά την γνώμη μου. Που προσπαθεί να αναπτύξει τα πάντα, μέχρι και αεροπλάνο και άρμα, το οποίο φέρνει γέλιο στην παγκόσμια αγορά αμυντικής βιομηχανίας διότι όταν μια χώρα δεν έχει δικό της κινητήρα ή δικά της ηλεκτρονικά, είναι μάλλον θέμα προπαγάνδας το να λες ότι θα φτιάξεις εθνικό όχημα ή εθνικό αεροπλάνο. Αντί λοιπόν να ξοδεύουμε δισεκατομμύρια και να έχουμε απέναντί μας ως ανταγωνιστές όλους τους μεγάλους οίκους, θα ήταν προτιμότερο και αυτή είναι και η στρατηγική του ΣΕΚΠΥ εδώ και χρόνια, να υπάρχει μια εθνική αμυντική βιομηχανική στρατηγική, η οποία θα οδηγεί όχι σε αντισταθμιστικά ωφελήματα που στο παρελθόν είχαν σε προμήθειες και μίζες αλλά θα οδηγεί σε σοβαρή συνεργασία με τις ξένες εταιρίες έτσι ώστε να έχουμε βιομηχανικές συνεργασίες όχι για τα ελληνικά προϊόντα μόνο. Εάν θα συμμετέχεις όπως έχει γίνει με το Leopard μέσω του ελληνικού προγράμματος που αγοράσαμε τα Leopard, οι εταιρίες που συμμετείχαν συνεχίζουν κάποιες από αυτές με τεράστια επιτυχία να κατασκευάζουν τα ίδια πάρτια για την παγκόσμια αγορά των Leopard. Έτσι, όταν θα αγοράσει Leopard το Κατάρ ή το Κουβέϊτ ή η Γερμανία ή η Ουγγαρία, ένα μεγάλο μέρος από αυτά τα Leopard, ένα σημαντικό κομμάτι  κατασκευάζεται στην Ελλάδα. Αν αυτό το καταφέρουμε για όλα τα εξοπλιστικά, για τις Φρεγάτες, για τα υποβρύχια, στα υποβρύχια που πήραμε και ήμασταν οι πρώτοι δεν κατασκευάζουμε σήμερα τίποτα για την διεθνή αγορά. Λάθος πολιτική τότε και μας οδήγησε σε αυτό.”

-Ποιες χώρες θα μπορούσαμε να είχαμε καλούς πελάτες άμα γίνονταν επενδύσεις σε αυτό που μόλις αναφέρατε;

Α.Ρ.: “Όπου πουλάει ο κατασκευαστής το υποβρύχιό του. Ειρήσθω εν παρόδω,  η Ελλάδα ήταν η πρώτη που αγόρασε τα υποβρύχια το 1970 κάτι, τα πρώτα τα 2009 και αυτό τον τύπο που αγοράσαμε τώρα είμαστε οι πρώτοι. Αν είχαμε σωστή στρατηγική,  θα μπορούσαμε ένα κομμάτι του υποβρυχίου να το κατασκευάζεις για όποιο υποβρύχιο κατασκευαστεί στον κόσμο. Επομένως, θα μπορούσες να έχεις πελάτες μέσω της Γερμανικής εταιρίας όλον τον κόσμο. Αυτό είναι η σωστή στρατηγική όπως στο Leopard, αυτή τη στιγμή όποια εταιρία αγοράζει Leopard ένα κομμάτι είναι “Made in Greece”, θα μπορούσε να είναι για όλα τα συστήματα και σας πληροφορώ ότι μπορεί  ως χώρα να είμαστε μικρή αλλά ως στρατός, ένοπλες δυνάμεις και εξοπλισμούς είμαστε από τις μεγάλες χώρες. Ο στρατός μας έχει το μεγαλύτερο αρματικό δυναμικό στην Ευρώπη. Αυτό, εάν το σκεφτούμε λίγο τι σημαίνει, έχουμε περισσότερα άρματα από την Γερμανία ή την Γαλλία. Σε μερικά πράγματα είναι πολύ μεγάλη η δυνατότητα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Για σκεφτείτε σε όλα αυτά τα οπλικά συστήματα να είχαμε εξασφαλίσει συμμετοχή στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά.”

-Αναφερθήκατε στην Τουρκία. Η Τουρκία έχει κάνει επένδυση στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Βλέπουμε τι έχει γίνει με τα Μπαϊρακτάρ. Η Ελλάδα γιατί δεν κινήθηκε ομοίως τουλάχιστον  σε αυτό;

Α.Ρ.: “Εγώ πιστεύω ότι ο δρόμος που έχει διαλέξει η Τουρκία είναι λάθος. Το μόνο σωστό στην στρατηγική της είναι η διάθεση και η στρατηγική να επενδύσει. Ευτυχώς για εμάς ακολουθούν το λανθασμένο μοντέλο που η Ελλάδα πήγε να ακολουθήσει το ΄80, ότι θα φτιάξουμε όπως τότε με το αντιαεροπορικό το Άρτεμις, που ξοδεύτηκαν δισεκατομμύρια για να φτιάξουμε σε μια χώρα που δεν κατασκευάζει το δικό της περίστροφο, να φτιάξει αντιαεροπορικό υψηλής τεχνολογίας. Ευτυχώς για εμάς, είναι τεράστιο το λάθος γιατί είναι μια μεγαλομανία της Τουρκίας να φτιάξει. Για το Μπαϊρακτάρ, ο κινητήρας δεν είναι δικός τους, τα οπτικά δεν είναι δικά τους, δεν είναι δικό σου έτσι αυτό. Είναι τεράστιο το έξοδο, είναι σαν να λέμε μια χώρα θα αναπτύξει το δικό της αυτοκίνητο. Έχουν ξεπεραστεί αυτά. Το μέλλον είναι στις συνεργασίες. Το μέλλον είναι να πεις σαν Ευρώπη θα συμμετέχω στο Ευρωπαϊκό νέο μαχητικό, θα συμμετέχω στο αμερικανικό μαχητικό. Έτσι κι αλλιώς, η Ελλάδα είτε Ευρωπαϊκά είτε Αμερικάνικα είτε Ισραηλινά προϊόντα θα πάρει. Δεν παίρνουμε πια  Ρωσικά ούτε Κινέζικα ούτε από άλλες χώρες. Θα πρέπει λοιπόν η προσέγγισή μας να είναι κάθε φορά στην ανάπτυξη του προϊόντος και συμμετοχή στην αλυσίδα κατασκευής του.”

-Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης είπε σε συνέντευξή του στην El Pais, 27-11-2021: «Η Τουρκία ασκεί πολιτική με όρους στρατιωτικής ισχύος». Η Ελλάδα με τι όρους ασκεί; Με τις αμυντικές συμφωνίες, με ΗΠΑ, Γαλλία; Αν σκεφτούμε αυτό που είπατε πριν για τα πολλά άρματα που έχει η Ελλάδα τότε και η Ελλάδα έχει μεγάλη ισχύ. Να λέμε και εμείς λοιπόν  ότι στηριζόμαστε σε όρους στρατιωτικής ισχύος;

Α.Ρ.: “Δεν είναι ο τομέας μου  αλλά νομίζω ότι το κάνουμε. Ότι παρά όλες τις απειλές, η Τουρκία παραμένει στα αυγά της, δεν είναι ότι το κάνει σαν καλός γείτονας αλλά γιατί ξέρει ότι το τίμημα θα είναι πάρα πολύ μεγάλο αν τολμήσει να κάνει κάτι και αυτό είναι γιατί βλέπει την ισχύ των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και μάλιστα βλέπει ότι το τελευταίο διάστημα η ισορροπία ανατρέπεται ταχύτατα. Γιατί η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα επεκτατική, οι εξοπλισμοί που κάνουμε είναι αφενός για να αμυνθούμε και ουσιαστικά είναι για να μην γίνει κάτι γιατί ξέρει ο αντίπαλος ότι θα είναι καταστροφή για αυτόν. Νομίζω έχει ξεπεραστεί η αντίληψη στον πολιτισμένο κόσμο το να ασκείς πολιτική με βάση τα όπλα. Θεωρώ ότι ακολουθούμε τις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά επειδή καλώς ή κακώς, δεν είμαστε στο γεωγραφικό χώρο που είναι το Βέλγιο σήμερα, γιατί πολλοί λέμε για το Βέλγιο σήμερα και ξεχνάμε ότι εκεί έγιναν δυο Παγκόσμιοι Πόλεμοι. Πρέπει να παίρνουμε τα κατάλληλα μέτρα για να κάνουμε πολύ ακριβό το τόλμημα κάποιων να αμφισβητήσουν την Εθνική Ανεξαρτησία και την ακεραιότητα της χώρας.”

-Σε συνέντευξή του ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος στην Ναυτεμπορική, 29-11-2021 ρωτήθηκε: «Με βάση το Ενιαίο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικών εξοπλισμών 2020-2025 θα διατεθούν κάπου 10 δισ. ευρώ για την Άμυνα της χώρας. Η ελληνική αμυντική βιομηχανία θα μετάσχει και σε ποια προγράμματα;» και η απάντηση του κ. Υπουργού ήταν: «Βασικός στόχος της Κυβέρνησης ήταν και παραμένει η ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας ώστε να καταστεί παραγωγική, λειτουργική και ανταγωνιστική.» Πιο κάτω, ο κ. Υπουργός ανέφερε: «Σχετικώς με την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, εκτός από όλα αυτά, υπάρχουν και καλά νέα από τη συμμετοχή της Ελλάδος στις πρωτοβουλίες της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ενώσεως -της PESCO– και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας EDF. Ήδη ελληνικές εταιρείες έχουν επιλεγεί ή έχουν επιτύχει να συμμετάσχουν σε προγράμματα ανάπτυξης αμυντικών προϊόντων με ό,τι θετικό αποτέλεσμα για την εξωστρέφεια της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.»

Αυτό θα μπορούσατε να μας το αναλύσετε;

Α.Ρ.: “Όσον αφορά την συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας στους εξοπλισμούς, τώρα αρχίζουμε να κάνουμε κάποια σωστά βήματα και πρέπει να γίνουν πάρα πολλά για να ακολουθήσουμε την πεπατημένη, γιατί δεν θα ανακαλύψουμε δικό μας δρόμο. Αυτό που κάνουν όλες οι χώρες με σοβαρές ένοπλες δυνάμεις και με σοβαρή και ισχυρή αμυντική βιομηχανία, είναι ότι πρέπει να έχεις κυβερνητική δομή υφυπουργείου ή υπουργείου, θεσμούς και στρατηγική. Όσον αφορά την Ευρώπη, είναι πάρα πολύ αισιόδοξο το ότι συμμετέχουν οι ελληνικές εταιρίες μετά την αποχώρηση της Αγγλίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να δώσει βάρος στην αμυντική πολιτική και αυτό σημαίνει επενδύσεις. Σημαίνει να διαθέσει χρήματα. Για αυτό έφτιαξε το EDF (European Defence Fund) το οποίο ουσιαστικά θα είναι ο προπομπός ενός αμυντικού προϋπολογισμού. Σε πρώτη φάση μέσα από το EDF γιατί τα προηγούμενα προγράμματα έχουν περάσει, θα χρηματοδοτούνται με σοβαρά ποσά της τάξης του δισεκατομμυρίου ευρώ καινούργια αναπτυξιακά και ερευνητικά προγράμματα που ευχής έργο είναι να προμηθεύονται τα αποτελέσματα αυτών των προγραμμάτων οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα έχει σημαντική συμμετοχή, σε σχέση με το μέγεθός της. Όμως, θα σας δώσω ένα παράδειγμα,  η συμμετοχή των ελληνικών εταιριών μέχρι τώρα είναι σε προγράμματα αξίας 20-30 εκατομμυρίων ευρώ αλλά συμμετέχουν 8 με 10 χώρες σε κάθε πρόγραμμα άρα για την επόμενη πενταετία μπορούμε να πούμε ότι θα είναι ένα ποσό 3 έως 4 εκατομμύρια το χρόνο για την Ελλάδα όταν στα Rafale στα 2,5 δις με 30% έχουμε 750 εκατομμύρια. Θέλω να πω βεβαίως ότι το θέλουμε, το στηρίζουμε, το υποστηρίζουμε, είναι μια υγιής πορεία η συμμετοχή των ελληνικών αμυντικών εταιριών στα αναπτυξιακά αλλά είναι κάτι μεσομακροπρόθεσμο. Αυτή την στιγμή η ανάγκη μας είναι σε αυτό το εξοπλιστικό, η άποψή μου είναι ότι θα πλησιάσουμε τα 20 δις στην διετία, τριετία, και το λέω αυτό γιατί 1,5 δισεκατομμύριο είναι η Καλαμάτα και 3 τα Rafale μαζί με τα 6 που πήραμε είμαστε στα 4,5 και 3,5 οι Φρεγάτες φτάσαμε τα 8 δις και κάποια άλλα και ήδη ξεπερνάμε κατά πολύ τους υπολογισμούς και πρέπει να γίνει έτσι γιατί κάνουμε τώρα έναν αγώνα ταχύτητας να αποκαταστήσουμε κάποια ισορροπία στο χώρο που για 10 χρόνια δεν κάναμε τίποτα. Γιατί στην Ελλάδα, είμαστε ή του ύψους ή του βάθους. Δεν επιτρέπεται ότι για 10 χρόνια παρά την κρίση δεν γινόταν τουλάχιστον η συντήρηση των συστημάτων σωστά με αποτέλεσμα να φτάσουμε σε ένα κρίσιμο εθνικά σημείο και ευτυχώς ο επαγγελματισμός και η αυτοθυσία των ανθρώπων των ενόπλων δυνάμεων τα κράτησαν αξιόμαχα ενώ πολλές άλλες χώρες θα είχαν βγάλει τα συστήματα εκτός. Η βασική στρατηγική δεν είναι τα ευρωπαϊκά αλλά οι εξοπλισμοί της χώρας. Οι εξοπλισμοί της χώρας θα είναι 1 με 1,5 δις το χρόνο και θα μπορούν να δίνουν 300-400 εκατομμύρια επιστροφές στην Ελλάδα και να είναι ικανό να συντηρήσει μια υγιή και εξωστρεφή αμυντική βιομηχανία.”

-Ο ΣΕΚΠΥ προβάλλει τα προϊόντα σε διεθνείς εκθέσεις. Σε πόσες συμμετέχετε κάθε χρόνο;

Α.Ρ.: “Υπάρχουν ελληνικές εταιρίες οι οποίες είναι παγκόσμιοι πρωταθλητές, μια τέτοια εταιρία όπως η THEON μπορεί να συμμετέχει και σε 10-15 εκθέσεις στον κόσμο. Ως εθνικά περίπτερα συμμετέχουμε στην Αμερική, στην AUSA που γίνεται κάθε χρόνο, συμμετέχουμε στην IDEX στο Αμπού Ντάμπι που είναι και πολύ σοβαρή, εκεί είναι και το χρήμα γιατί στην Μέση και στην Άπω Ανατολή γίνονται τα μεγάλα εξοπλιστικά. Συμμετέχουμε στις εκθέσεις που γίνονται στην Γαλλία στο Paris and Show, είναι 3-4 που υπάρχει  συμμετοχή 5-6 μεγάλων ελληνικών εταιριών μαζί με κάποιες μικρότερες και είναι αρκετές που συμμετέχουν εταιρίες ατομικά γιατί μπορεί να υπάρχει ένα διαγωνισμός που τους ενδιαφέρει ή μπορεί να είναι ήδη πελάτης το υπουργείο άμυνας οπότε συμμετέχουν εκεί για καινούργια προγράμματα.”

-Είστε ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα της συμμετοχής σε αυτές τις Διεθνείς Εκθέσεις;

Α.Ρ.: “Δεν έχουμε ακόμα το μέγεθος της βιομηχανίας που θα έλεγε κανείς ότι είναι ικανοποιημένος. Η Ελλάδα, μπορεί με σωστή στρατηγική αφού πρώτα πατήσει στα πόδια της μέσα από τα ελληνικά προγράμματα, θα έπρεπε να έχει ένα σοβαρό ελληνικό περίπτερο της τάξης των 10- 15 εταιριών σε τουλάχιστον 4-5 εκθέσεις ανά τον κόσμο. Άπω Ανατολή, Μέση Ανατολή, Ευρώπη, Αμερική.”

-Από την Defendory φτάσαμε στη Defea. Μια σύγκριση μεταξύ των δύο εκθέσεων;

Α.Ρ.: “Η Defea θεωρώ ότι είναι η καλύτερη έκθεση που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα στον αμυντικό χώρο. Είναι μια έκθεση που για πρώτη φορά ακολουθούμε τα παραδείγματα του εξωτερικού όπως είναι στο Farnborough ή στην Γαλλία που είναι μέτοχοι η αμυντική βιομηχανία. Η Defea είναι μια έκθεση που συνδιοργανώνουμε από κοινού ο ΣΕΚΠΥ με την ROTA.  Είμαστε τυχεροί που βρήκαμε μια από τις καλύτερες εταιρίες διοργάνωσης εκθέσεων σε ένα από τα καλύτερα εκθεσιακά στο Metropolitan Expo  και αντίστοιχα πιστεύω ότι βρήκαμε τον καλύτερο συνεργάτη για την αμυντική βιομηχανία. Στην έκθεση ήταν πρωτοφανής ο ενθουσιασμός των ξένων που έχουν γυρίσει σε πολλά μέρη του κόσμου, οι επιστροφές που πήραμε ήταν πάρα πολύ καλές. Ο σκοπός της Defea είναι όπως και η αμυντική βιομηχανία να πατάμε στην Ελλάδα αλλά να βλέπουμε έξω. Θέλουμε να γίνει και μπορεί να γίνει μια περιφερειακή έκθεση.” 

-Ο Σύνδεσμος διοργάνωνε σεμινάρια, ημερίδες, συνέδρια και τώρα η Πανδημία σας έχει επηρεάσει αρνητικά, όπως όλους. Πως τα καταφέρατε να γίνει και η έκθεση;

Α.Ρ.: “Ούτε καν την Γενική Συνέλευση δεν μπορούσαμε να κάνουμε και να κόψουμε την πίτα. Κάναμε ηλεκτρονική κοπή πίτας, e-κοπή πίτας. Είμαστε τυχεροί που εν μέσω Πανδημίας μετά από δυο αναβολές έγινε η Defea. Οι εκθέσεις στον κόσμο είναι διετείς. Αυτό σημαίνει ότι οι διοργανωτές έχουν δυο χρόνια να τις ετοιμάσουν. Εμείς είχαμε τρεις μήνες. Γιατί μετά τις συνεχείς αναβολές, η τελευταία ημερομηνία, η απόφαση για να γίνει τον Ιούλιο του ΄21  πάρθηκε τέλη Απριλίου. Είναι ένα τρομερό ελληνικό επίτευγμα στο οποίο οφείλουμε μεγάλες ευχαριστίες στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας που μας στήριξε με τα στελέχη και την οργάνωση, στο Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως και Προστασίας του Πολίτη, οι διοργανωτές, τα μέλη ήταν αυτό που λέμε συνήθως το ελληνικό θαύμα γιατί σε 2-3 μήνες κάναμε αυτό που θα χρειάζονταν 2 χρόνια. Η επόμενη έκθεση Defea θα είναι  στις 9-11 Μαϊου  του 2023.  Ήδη είναι σχεδόν κλεισμένη η έκθεση, οι χώροι της, έχουν γίνει προκρατήσεις, πάμε πάρα πολύ καλά. Δεδομένης και της πολιτικής της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια, πιστεύω ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να αποτελέσει μια πολύ καλή έδρα για μια περιφερειακή έκθεση. Αν δούμε στην περιοχή, Βαλκανικές χώρες, Ανατολική Μεσόγειος, Βόρεια Αφρική, η Ελλάδα αποτελεί έναν  χώρο που πολύ ευχάριστα θα έρθει κάποιος. Γιατί μια έκθεση δεν είναι μόνο η δουλειά αλλά είναι και που πας. Όταν πας σε μια χώρα στην οποία μπορεί να κινδυνεύεις, είτε από τρομοκρατικές επιθέσεις, είτε από λόγους υγιεινής και συνθηκών, προτιμάς να πας σε μια χώρα σαν την Ελλάδα στην οποία λόγω και της Εξωτερικής μας Πολιτικής μπορούν να έρθουν  όλες οι χώρες του κόσμου και να κάνουν συναντήσεις. Ο στόχος για την Defea είναι να γίνει μια ισχυρή περιφερειακή έκθεση.”

-Κάνοντας μια συνολική αποτίμηση της προσφοράς του Συνδέσμου στην ελληνική κοινωνία, πιστεύετε ότι ο μέσος Έλληνας πολίτης έχει καταλάβει ότι μια ελληνική αμυντική βιομηχανία δίνει δουλειά στον Έλληνα πολίτη-εργαζόμενο, ότι δεν είναι σαν τις μεγάλες εταιρίες του εξωτερικού που θα έρθουν εδώ να κλείσουν τις συμφωνίες με τους Έλληνες πολιτικούς, θα πάρουν τα χρήματα και θα φύγουν;

Α.Ρ.: “Έχει δίκιο ο ελληνικός λαός να έχει την άποψη του, όμως δεν έχει δίκιο να το λέει σήμερα. Όταν είχαμε Υπουργούς Άμυνας που πέρασαν τις πύλες του Κορυδαλλού, όταν είχαμε κρατικές εταιρίες οι οποίες διασπάθησαν το ελληνικό χρήμα και είναι σε κακά χάλια, είναι λογικό ο μέσος Έλληνας όταν βλέπει στα μέσα ενημέρωσης μίζες, προμήθειες, διαφθορά, διαπλοκή και ακούει για εκατομμύρια, να θεωρεί ότι αυτός είναι ο χώρος της άμυνας.”

-Συμπαρασύρει και εσάς;

Α.Ρ.: “Συμπαρασύρει τους εξοπλισμούς και αυτό είναι το πιο κρίσιμο. Ο μέσος Έλληνας πρέπει να ακούει ότι παίρνουμε ένα οπλικό σύστημα και να λέει μπράβο γιατί θα γίνουν οι ένοπλες δυνάμεις καλύτερες. Πολλές φορές λέει πάλι μίζες έπεσαν και εμείς πληρώνουμε. Αυτό πρέπει να ανατραπεί, γιατί σήμερα δεν υπάρχει αυτό που υπήρχε πριν κάποια χρόνια. Δεν υπάρχει γιατί συντεταγμένα η ελληνική κοινωνία έβαλε φρένο σε αυτό το κομμάτι της διαπλοκής και της διαφθοράς. Πιστεύω ότι και το  πολιτικό σύστημα ωρίμασε και κατάλαβε ότι δεν μπορεί να είμαστε μια χώρα που να κινείται με όρους Λατινικής Αμερικής ή άλλων χωρών. Πάντα είμαστε άνθρωποι και πάντα υπάρχουν οι πειρασμοί, υπάρχουν και αυτοί που ξεφεύγουν από τα δεδομένα. Όμως, αυτό που θα κάνει την αλλαγή είναι η μεγάλη συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας. Όταν πια οι 1 με 2 μεγάλες εταιρίες που έχουμε και είναι παγκόσμιοι πρωταθλητές, γίνουν 21 ή 31 εταιρίες, όταν πια οι 20 χιλιάδες εργαζόμενοι γίνουν 200 χιλιάδες εργαζόμενοι, όταν τα παιδιά που σπουδάζουν αεροναυπηγική, που θα βρουν δουλειά στην Ελλάδα, εάν δεν βρουν στην ΕΑΒ;  αλλά η ΕΑΒ χαροπαλεύει. Μηχανικοί, ναυπηγοί, ποιο ναυπηγείο υπάρχει; Υπάρχει καλύτερο ναυπηγείο από ένα που κατασκευάζει το πιο σύγχρονο υποβρύχιο κόσμο; Ή τις Φρεγάτες που δεν μπορούμε γιατί δεν έχουμε ναυπηγεία. Στην Ελλάδα δεν έχουμε πολιτικού τύπου βαριά βιομηχανία και είναι λογικό γιατί είμαστε μια μικρή χώρα. Ο μόνος τρόπος να ακολουθήσεις την υψηλή τεχνολογία είναι μέσω της Αμυντικής Βιομηχανίας, να κάνεις συμπαραγωγή σε πύραυλο. Εμείς δεν είμαστε Αμερική, να στέλνουμε ανθρώπους στο φεγγάρι ούτε Ρωσία. Ο μόνος τρόπος να έχεις επαφή με πυραύλους, διαστημόπλοια, υποβρύχια, αεροπλάνα, άρματα, τεχνολογίες κυβερνοάμυνας, τεχνολογίες ηλεκτρονικού πολέμου, τεχνητή νοημοσύνη, είναι μέσω της άμυνας. Αυτό πρέπει να καταλάβει η πολιτική ηγεσία στο σύνολό της. Με στενοχωρεί που ξαναβλέπω το τελευταίο διάστημα να ασχολούμαστε πάλι με όρους σκανδαλολογίας και όχι με όρους πως θα μπορέσουμε να δώσουμε το μεγαλύτερο ποσοστό συμπαραγωγών στην Ελλάδα και στην Αμυντική βιομηχανία και να έχουμε ανάπτυξη.”

 -κ. Πρόεδρε, ολοκληρώνοντας το αφιέρωμα στον ΣΕΚΠΥ, τι είναι αυτό που θα επιθυμούσατε να τονιστεί και να μείνει στη σκέψη του κόσμου σχετικά με την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία;

Α.Ρ.: “Ο Έλληνας πολίτης θέλει ενημέρωση. Η Ελλάδα χρειάζεται να έχει ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, γιατί έχει πολύ σοβαρούς κινδύνους. Απ΄ την στιγμή που χρειάζεσαι ένοπλες δυνάμεις ισχυρές, θα κάνεις εξοπλισμούς. Κανείς δεν είναι χαρούμενος, να λέει θα δώσουμε κάποια δισεκατομμύρια για όπλα τη στιγμή που με αυτά τα δισεκατομμύρια θα φτιάχναμε νοσοκομεία ή σχολεία. Άρα είναι φτηνός λαϊκισμός το γνωστό Βούτυρο ή Κανόνια. Το κάνεις επειδή το έχεις ανάγκη και όχι για να έχεις όπλα να κάνεις επεκτατική πολιτική. Από τη στιγμή λοιπόν που θα κάνεις εξοπλισμούς και θα δώσεις δισεκατομμύρια έρχεται η ώρα που πρέπει να  δεις πως μέσα από αυτούς τους εξοπλισμούς θα δώσεις το μεγαλύτερο μέρισμα στην κοινωνία. Ο μόνος τρόπος είναι μέσω της συμμετοχής της βιομηχανίας που θα φέρει και τα Πανεπιστήμια μαζί, θα φέρει και ανάπτυξη, θα φέρει και κόσμο. Πρέπει λοιπόν η ελληνική κοινωνία να ρωτάει και να είναι αρνητική όταν ακούει ότι γίνεται ένα εξοπλιστικό χωρίς να υπάρχει αμυντική συμμετοχή και όχι γιατί γίνεται ένα εξοπλιστικό. Πρέπει να γίνουν. Οι Έλληνες αξιωματικοί, τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων δεν είναι αιθεροβάμονες που θέλουν να φτιάξουν ένα στρατό για να πάμε να καταλάβουμε τα Γαυγάμηλα. Βλέπουν καθημερινά και ζούνε τον κίνδυνο. Είμαστε εμείς ασφαλείς αλλά κάποιοι πετάνε κάθε μέρα και κάνουν αναχαιτήσεις και άλλοι είναι σε καράβια, σε παρυφές, στο Καστελόριζο, στο Αιγαίο ή στον Έβρο και εκεί βλέπουν τον κίνδυνο. Ας εμπιστευτούμε οι Έλληνες ο ένας τον άλλον, να εμπιστευτούμε τους στρατιωτικούς ότι χρειάζονται, να εμπιστευτούμε τους πολιτικούς ότι θα κάνουν καλή διαπραγμάτευση και μετά πρέπει να εμπιστευτούν την βιομηχανία και να της δώσουν έργο και αυτό θα είναι καλό,  Εθνική Άμυνα, Οικονομία, Κοινωνία. Αυτή είναι η θέση μου.”

  Η συνάντησή μας με τους ανθρώπους του ΣΕΚΠΥ ήταν ιδιαιτέρως εποικοδομητική. Μάθαμε πολλά και βάλαμε σε τάξη ακόμα περισσότερα που μας προβλημάτιζαν γύρω από τα εξοπλιστικά θέματα. Ελπίζουμε και οι αναγνώστες του κειμένου να πάρουν μια γεύση του πόσο σημαντικό είναι να στηριχτεί η ελληνική αμυντική βιομηχανία.

  Ένα μεγάλο ευχαριστώ για την φιλοξενία και την ενημέρωση που μας παρείχαν στον κ. Αναστάσιο Ροζολή και στον κ. Γεώργιο Μιχαηλάρη.

Επιμέλεια: Συντακτική Ομάδα Diplomatic Point