19-2-2023

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Μέσα στην εβδομάδα  συζητήθηκε  στο ΝΑΤΟ  καθώς και στην Ομάδα Επαφής και Άμυνας της Ουκρανίας (γνωστής ως Ράμσταιν) το μείζον θέμα της διάθεσης πολεμικών αεροσκαφών από τις δυτικές χώρες στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσει την επόμενη Ρωσική επίθεση ,που αναμένεται  προσεχώς με την συμπλήρωση ενός χρόνου από τη βάναυση εισβολή.Προς το παρόν οι πιο “ανοικτοί” είναι οι Βρετανοί,οι Γάλλοι, οι Πολωνοί και οι Ολλανδοί, ενώ πιο “σφικτοί “(προς το παρόν) εμφανίζονται οι Αμερικανοί και οι Γερμανοί(αν και δεν το αποκλείουν) . Η ενίσχυση των Ουκρανών με αεροπορικές δυνάμεις  είναι καθοριστικής σημασίας και αναβαθμίζει ακόμα περισσότερο την δυτική υποστήριξη στο Κίεβο. Είναι απαραίτητο να απαντηθούν ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα.

Α) Πρέπει οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους να προμηθεύουν δυτικά μαχητικά αεροσκάφη στην Ουκρανία;

Ναι  ειδικά μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων, δυτικής ή  ακόμα  και Ρωσικής /Σοβιετικής κατασκευής. Η Ουκρανία αξίζει  να της  προσφέρει η Δύση  ότι μπορεί για τον αγώνα της. Η Δύση δεν πρέπει να αποθαρρύνεται από τις  Πουτινικές πολεμικές απειλές ως  και την εκστρατεία παραπληροφόρησης  και προπαγάνδας της Ρωσίας , ενώ  θα πρέπει να ακούσει το συναισθηματικό αίτημα του  Ζελένσκι προς το Βρετανικό κοινοβούλιο στις 8 Φεβρουαρίου  δηλαδή να παράσχει «φτερά για την ελευθερία». Αυτά τα μαχητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν την κυρίως επίγεια συνδυασμένων  όπλων  άμυνας της Ουκρανίας ενάντια στη Ρωσική επίθεση  ως και να ανακτήσουν εδάφη  οι Ουκρανοί που έχουν καταληφθεί παράνομα  τις πρώτες βδομάδες του πολέμου από τις Ρωσικές δυνάμεις.

Οι Ουκρανοί πιλότοι και οι τεχνικοί  μπορούν να μάθουν να πετούν και να εξυπηρετούν όποια μαχητικά παραλαμβάνουν. Επιπλέον, οι Ουκρανοί στρατιωτικοί ηγέτες μπορούν να εμπιστευτούν ότι θα χρησιμοποιήσουν όποιο  αεροσκάφος  θα παρέχεται για καλό αποτέλεσμα, και εντός  των  όποιων προειδοποιήσεων μπορεί να επιβάλουν οι δυτικοί ηγέτες. Οι Ουκρανοί πιλότοι τα κατάφεραν εξαιρετικά καλά συνεχίζοντας να πετούν  επί ένα χρόνο σε αποστολές μάχης, ενώ προστατεύουν και διατηρούν μια πολύ μικρή δύναμη MiG και ελικοπτέρων έναντι μιας τεράστιας Ρωσικής επίγειας και αερομεταφερόμενης αεράμυνας.

Οι Ουκρανικές δυνάμεις  έχουν επιδείξει δημιουργικότητα, ευρηματικότητα και επινοητικότητα χρησιμοποιώντας επίγεια οπλικά συστήματα που έχουν λάβει από τα δυτικά κράτη . Θα πρέπει να περιμένουμε ότι θα συνεχίσουν να το κάνουν με οποιοδήποτε αεροσκάφος παρέχεται. Η εκμάθηση πτήσης και συντήρησης μαχητών δυτικής κατασκευής θα πάρει χρόνο και θα πρέπει να συνοδεύεται από προμήθειες και  διαθέσιμα συστήματα  για να διατηρούνται επιχειρησιακά έτοιμα. Ενδέχεται να χρειαστούν πρόσθετα μηχανήματα σάρωσης αεροδιαδρόμων /δρόμων για τον καθαρισμό των  υπαρχόντων συντριμμιών. Θα χρειαστεί να διασκορπιστούν, να προστατεύονται, να οπλίζονται και να αναπτύσσονται από τοποθεσίες με αρκετά μεγάλους διαδρόμους για απογείωση και προσγείωση. Όλοι αυτοί είναι παράγοντες σχεδιασμού, αλλά όχι λόγοι για να αρνηθούμε τους γενναίους  μαχητές της Ουκρανία.

Β) Ποιοι  τύποι αεροσκαφών θα “ταίριαζαν”  καλύτερα  για την Ουκρανική πολεμική αεροπορία;

Η Ουκρανία χρειάζεται μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων που να μπορούν να διεξάγουν αποστολές σε ενίσχυση  χερσαίων επιθέσεων , αεροπορικές αποστολές και αποστολές αεράμυνας/αεροπορικής υπεροχής. Οι δυτικές χώρες διαθέτουν αρκετά μαχητικά που θα μπορούσαν να ταιριάζουν τώρα, από F-16 και Eurofighters έως MiG-29. Μπορεί επίσης να είναι διαθέσιμα Gripens  από τη Σουηδία  μέχρι και MiG-21. Πέρυσι η Πολωνία προσφέρθηκε να παράσχει 28 MiG-29 που είχαν αποσυρθεί πρόσφατα από την Αεροπορία της έναν τύπο που ήδη πετά η Ουκρανία. Η Σλοβακία προσφέρθηκε να παράσχει τον μικρό της στόλο MiG-29 (σύμφωνα με πληροφορίες, 11 από τα 12 αποσύρθηκαν το 2022).

Το Ηνωμένο Βασίλειο προσφέρθηκε να εκπαιδεύσει Ουκρανούς πιλότους στα Eurofighter /Typhoons του, χωρίς να διευκρινίσει πόσα ή πότε θα μπορούσε να τα παράσχει. Το Ηνωμένο Βασίλειο σχεδιάζει ήδη να αποσύρει 24 Typhoon έως το 2025. Η Ιταλία, η Ισπανία και η Γερμανία διαθέτουν επίσης αυτό το αεροσκάφος, αν και καμία από αυτές τις χώρες δεν υπαινίσσεται (προς το παρόν) την παροχή αεροσκαφών στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ, η Δανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ρουμανία δεν έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο μαχητικών ενώ έχουν  και διαθέσιμα αεροσκάφη για μεταφορά. Μαζί όλες οι χώρες (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ διαθέτουν πάνω από 1.300 F-16. Το Αμερικανικό Κογκρέσο εξουσιοδότησε πέρυσι  την USAF να αποσύρει 48 F-16 .. Η Ρουμανία μεταβαίνει από MiG-21 σε F-16.Πολλά  πολλά αεροσκάφη είναι διαθέσιμα, αλλά αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι αρνητές παρά υποστηρικτές στην προώθηση της μεταφοράς δυτικών αεροσκαφών  στην Ουκρανία.

Γ) Σε τι θα συνέβαλαν στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας τα δυτικά αεροσκάφη ;

Εάν παρέχονταν σε επαρκή αριθμό  τα μαχητικά αεροσκάφη θα επέτρεπαν  στην Ουκρανία να υπερασπιστεί και να ανακτήσει τα κατεχόμενα εδάφη. Τα μαχητικά αεροσκάφη που ενεργούν σε ρόλο εναέριας αναχαίτισης ή υποστήριξης εδάφους θα παρείχαν την απαραίτητη ικανότητα κρούσης ακινητοποίησης για την υποστήριξη αμυντικών και αντιεπιθετικών επιχειρήσεων. Θα είναι σε θέση να εμπλακούν σε μια σειρά βασικών στόχων για την Ουκρανία, όπως πλήγματα στη  Ρωσική διοίκηση και  τις επικοινωνίες (C2),  παροχή υλικοτεχνικών  προμηθειών , αεράμυνα, δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου (EW) και φυσικά  υποστήριξη σε μονάδες ελιγμών (τεθωρακισμένες/μηχανοποιημένες/μηχανοκίνητες ) ως  και σε επιθέσεις σε πλωτά μέσα στην Μαύρη Θάλασσα.

Τα μαχητικά αεροσκάφη σε ρόλο αεράμυνας ή αέρος-αέρος μπορούν να νικήσουν τα Ρωσικά MiG ενώ με τα κατάλληλα ραντάρ και πυρομαχικά μπορούν να καταρρίψουν  drones και πυραύλους κρουζ. Τα δυτικά μαχητικά αεροσκάφη έχουν γενικά καλύτερα ηλεκτρονικά συστήματα, καλύτερα ραντάρ, καλύτερα συστήματα καθοδήγησης, καλύτερα  ηλεκτρονικά αντίμετρα ως και  πολύ καλύτερους πυραύλους από τα  αντίστοιχα Ρωσικά.Τα αεροσκάφη της Μόσχας μπορεί να είναι πιο ευέλικτα, αλλά οι Ρώσοι πιλότοι δεν είναι τόσο καλά εκπαιδευμένοι όσο οι δυτικοί ή  οι Ουκρανοί ομόλογοι τους. Τα δυτικά  τεθωρακισμένα  και μηχανοκίνητα οχήματα  που φθάνουν στην Ουκρανία , τα πυροβόλα  μεγάλης εμβέλειας  ως και τα  συστήματα αεράμυνας PATRIΟT-3 ,μαζί με μαχητικά αεροσκάφη θα ενίσχυαν μια επιτυχημένη αντεπίθεση για την ανάκτηση του εδάφους της Ουκρανίας και θα γκρέμιζαν  τον  διαβολικό στόχο του Πούτιν να προσαρτήσει και να διατηρήσει τμήματα της Ανατολικής και Νότιας Ουκρανίας.

Αλλά υπάρχουν μεγάλα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν σχετικά με την έγκριση  το , πότε και πόσα; Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, υποθέτοντας ότι θα ληφθεί απόφαση τις επόμενες εβδομάδες , θα χρειαστούν επιπρόσθετες  εβδομάδες για την εκπαίδευση των πιλότων στο  να πετάξουν αεροσκάφη δυτικής κατασκευής και  ασφαλώς μερικούς μήνες για την αποτελεσματική χρήση τους. Τα  MiG-29 και τα λιγότερο ικανά MiG-21 θα μπορούσαν να ενσωματωθούν πολύ πιο γρήγορα, ίσως πριν το τέλος της άνοιξης.

Δ) Πόσα αεροσκάφη να διατεθούν και αν θα υπάρξουν ανησυχίες για Ρωσικές ενέργειες  ;

Όσον αφορά τους αριθμούς αεροσκαφών(προς το παρόν)  υπάρχουν αρκετά MiG-29 στην Πολωνία και τη Σλοβακία (36-38 συνολικά αεροσκάφη), κάτι που πιθανότατα θα διπλασίαζε τον  υπάρχοντα επιχειρησιακό στόλο της Ουκρανίας. Υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα F-16 για να σχηματίσουν πολλές μάχιμες  μοίρες, αλλά περιοριστικοί παράγοντες θα ήταν ο αριθμός των διαθέσιμων  Ουκρανών  πιλότων  και τεχνικών   για εκπαίδευση, οι προμήθειες που απαιτούνται για τον εξοπλισμό και τη συντήρηση των αεροσκαφών ως  και η υποδομή για την υποστήριξή τους. Και δεν είναι πολύ νωρίς για να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε μακροπρόθεσμα την πολεμική αεροπορία που θα χρειαστεί η Ουκρανία μετά τη σύγκρουση. Ένας συνδυασμός δυτικών F-16  ως και Ρωσικής κατασκευής MiG-29 θα μπορούσε να είναι ένα βιώσιμο μείγμα.

Οι δυτικές ανησυχίες για τα συστήματα μεγάλης εμβέλειας επικεντρώθηκαν γύρω από τον κίνδυνο κλιμάκωσης και πιθανής διεύρυνσης του πολέμου στα συμμαχικά κράτη από τη Ρωσία. Οι Ρωσικές απειλές, η άθλια προπαγάνδα  η  υποχθόνια παραπληροφόρηση επηρέαζαν εδώ και ένα χρόνο  κάθε απόφαση της Δύσης να παράσχει μεγάλα οπλικά συστήματα στην Ουκρανία. Είναι καιρός οι δυτικοί ηγέτες να δεσμευτούν  στο να υποστηρίξουν την Ουκρανία στην προσπάθειά της να αποκαταστήσει την πλήρη εδαφική ακεραιότητα και  συνεπώς να σταθούν απέναντι στην γυμνή επιθετικότητα  ως και στα  βρόμικα παιχνίδια εξουσίας του Πούτιν.

Αυτό περιλαμβάνει την παροχή πυρομαχικών πυροβολικού μεγαλύτερου βεληνεκούς, όπως τη βόμβα μικρής διαμέτρου που έρχεται στην Ουκρανία άμεσα ως  και τα τακτικά πυραυλικά συστήματα του στρατού  ATACMS (δεν έχουν εγκριθεί ακόμα…) .Η Ουκρανία θα πρέπει να εμπιστευτεί τη χρήση των δυτικών συστημάτων και πυρομαχικών που λαμβάνει. να να ανακαταλάβει  τα κατεχόμενα εδάφη της και να απέχει από τη στόχευση μη στρατιωτικών υποδομών ή αμάχων στο έδαφος της Ρωσίας. Οι δυτικοί πολιτικοί ηγέτες προχώρησαν σιγά σιγά προς τα εμπρός με μεγαλύτερη  στρατιωτική βοήθεια, υποκινούμενοι από τα ξεκάθαρα στοιχεία της βαρβαρότητας της Ρωσίας. Το πιο σημαντικό, είναι ότι υπάρχει μια υπαρξιακή αναγκαιότητα για τη Δύση να σταθεί πλάι-πλάι με ένα δημοκρατικό Ευρωπαϊκό κράτος που εδώ και ένα χρόνο  δέχεται  επίθεση , με απώτερο σκοπό  να αποτρέψει μελλοντικές συγκρούσεις στην ίδια την  Ευρώπη.  Συνεπώς περαιτέρω δισταγμός θα προσκαλούσε ακριβώς αυτό και ως εκ τούτου η Ουκρανία πρέπει να υπερισχύσει και η διάθεση όπλων είναι αναγκαία.

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο  και στο ambassadorsatlarge.com

*Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην ενότητα “Απόψεις” του Diplomatic Point απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους.

  φωτ. ambassadorsatlarge.com