15-12-2022

Στις υψηλές θέσεις των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων  θα βρίσκεται κάθε μέρα και από μια καινούργια προκλητική ατάκα των Τούρκων πολιτικών. Μέρος μιας καλά οργανωμένης ψυχολογικής επιχείρησης για “σπάσιμο νεύρων” του ελληνικού λαού. Ας το πάρουμε απόφαση ότι τα ελληνοτουρκικά δεν θα φύγουν ποτέ από την επικαιρότητα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εμείς απευθυνθήκαμε σε έναν πολύ αξιόλογο Διπλωμάτη, αποδεδειγμένα καταρτισμένο, που έχει την δυνατότητα ανάλυσης των διεθνών εξελίξεων και κυρίως των ελληνοτουρκικών και της Ανατολικής Μεσογείου, με αντικειμενικότητα και γνώση.

Ο Πρέσβης ε.τ. της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ.Περικλής Νεάρχου  είναι ένας εξαιρετικά έμπειρος Διπλωμάτης και ειδικός σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Γεωπολιτικής σε οτι αφορά την Τουρκία και όχι μόνο.

Συνομιλώντας με τον κ. Περικλή Νεάρχου, σε κάθε φράση του διαπιστώναμε την πολυετή, πολύτιμη εμπειρία του. Είναι ο Διπλωμάτης που χαίρεσαι πραγματικά να τον ακούς. Ευγενέστατος, αρχοντικός, αληθινός τζέντλεμαν και με λόγο μεστό, πλήρως κατανοητό, μοιράστηκε μαζί μας τις εκτιμήσεις του για την κατάσταση με την πολιτική του Ερντογάν.

-Κύριε Πρέσβη, είστε πολύ έμπειρος στα ελληνοτουρκικά, που βλέπετε να το πηγαίνει ο Ερντογάν με τις προκλήσεις;

Περικλής Νεάρχου: “Οι αρχαίοι Ρωμαίοι έλεγαν το σοφό απόφθεγμα εάν θέλεις ειρήνη προετοίμαζε πόλεμο. Αυτό το ρητό πρέπει να το έχουμε σε πολύ μεγάλη εκτίμηση. Γιατί είναι αυτό που θα διασφαλίσει την ειρήνη. Εάν δηλαδή η άλλη πλευρά, πιστέψει ότι έχει την υπεροχή, έχει την δύναμη να μας επιτεθεί. Γιατί το πρόγραμμά τους το ξέρουμε. Δεν είναι μια παρεξήγηση όπως ορισμένοι λένε και να δημιουργήσουμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Ποιας εμπιστοσύνης είναι το ερώτημα. Ο Ερντογάν βγαίνει και διακηρύσσει σαφέστατα δυο πράγματα. Θέλω να κάνω την Τουρκία μεγάλη δύναμη, όχι μόνο περιφερειακή αλλά και κάτι παραπάνω, διεθνή δύναμη και κατά δεύτερο λόγο λέει “Γαλάζια Πατρίδα”. Αυτό σημαίνει αρπαγή της ελληνικής ΑΟΖ και της ΑΟΖ της Κύπρου και ηγεμονία στην ανατολική Μεσόγειο.”

-Για την Τουρκία μετράει πολύ η επικράτησή της στην Ανατολική Μεσόγειο;

Π.Ν.: “Πράγματι, η πρώτη φιλοδοξία που λέει ότι εμείς θέλουμε να γίνουμε μεγάλη δύναμη, δεν μπορεί να γίνει χωρίς ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο. Και σε βάρος ποιων θα είναι αυτή η ηγεμονία; Προφανώς και πρώτα απ΄ όλα, σε βάρος της Ελλάδος, της Κύπρου και μετά σε βάρος και άλλων χωρών όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Για αυτό έχει και μεγάλη σημασία και υπάρχει αντικειμενική βάση να έχουμε μια περιφερειακή στρατηγική συμμαχία με τις χώρες αυτές.”

-Οι χώρες αυτές θα ανεχτούν την προοπτική μιας ηγεμονεύουσας Τουρκίας στην περιοχή;  

Π.Ν.: “Οι χώρες αυτές, δεν θέλουν και έχουν πολύ σοβαρούς λόγους να μην θέλουν, για λόγους δικής τους ασφάλειας μια τουρκική ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο.”

 -Είναι μια πολιτική ενός προσώπου τα όσα συμβαίνουν; Μόνο του Ερντογάν;

Π.Ν.: “Στο ερώτημα άμα φύγει ο Ερντογάν εάν θα τα βρούμε με τους άλλους Τούρκους, η μέχρι τώρα θέση των άλλων δυνάμεων είναι σαφής. Πλειοδοτούν, κατηγορούν τον Ερντογάν γιατί δεν σπεύδει επί παραδείγματι να καταλάβει τις διεκδικούμενες από αυτούς δήθεν απροσδιορίστου κυριαρχίας νησίδες και γιατί δεν κάνει και άλλα πράγματα. Δηλαδή πλειοδοτούν και υπερακοντίζουν προς την ίδια κατεύθυνση. Συνεπώς, και το ένα, το λεγόμενο όραμα της μεγάλης Τουρκίας και σε ότι αφορά τα νησιά, την αμφισβήτηση στο Αιγαίο και σε ότι αφορά την Γαλάζια Πατρίδα είναι στην ίδια γραμμή.”

 -Η κατευναστική πολιτική από ελληνικής πλευράς πρόσφερε κάτι θετικό;

Π.Ν.: “Εμείς έχουμε ένα μεγάλο πρόβλημα και δεν θα πρέπει να επαναπαυτούμε και να καταφεύγουμε όπως επί δεκαετίες το κάνουμε τώρα σε ένα κακώς εννοούμενο κατευνασμό. Ξέρουμε ποιο είναι το αποτέλεσμα της κατευναστικής πολιτικής. Από τους ξένους συστήνεται γιατί είναι βολικό, να τα βρείτε μεταξύ σας. Ναι, ωραία να τα βρούμε, αλλά το τανγκό θέλει δυο για να το χορέψουμε. Εμείς είμαστε μια χώρα η οποία έχει κάθε λόγο να θέλει ηρεμία και ειρήνη. Δεν είμαστε ούτε πολεμοκάπηλοι ούτε έχουμε κάποιο επεκτατικό πρόγραμμα.  Άρα, το πρόβλημα για μας είναι καθαρά αμυντικό.”

-Μέσα από τις απειλές του ο Ερντογάν, τι έχει ως απώτερο στόχο;

Π.Ν.: “Σε ένα σχετικά πρόσφατο συνέδριο που έγινε για την μεγάλη Τουρκία, ο Ερντογάν είχε πει το Αιγαίο είναι δικό μας, στη Μεσόγειο είμαστε εμείς. Ξεκάθαρα. Δεν το είπε ένας τυχαίος δημοσιογράφος ή οποιοσδήποτε άλλος παράγων, τα είπε ο Πρόεδρος της χώρας που κυριαρχεί στο προσκήνιο εδώ και τόσα χρόνια. Επομένως, δεν μπορούμε εμείς να μην το λάβουμε υπόψη.”

-Ποιο ήταν στην πραγματικότητα το πρόγραμμα του Ερντογάν για την Ελλάδα;

Π.Ν.: “Ο Ερντογάν είχε ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα για να κάνει πράξη τα σχέδιά του κατά της Ελλάδος. Να αποκτήσει αεροναυτική υπεροχή, μια θέση υπεροχής έναντι της Ελλάδος και να επιβάλλει στην Ελλάδα ειρηνικά αυτά που θέλει. Από θέση ισχύος να ασκήσει στρατηγικό εκβιασμό στην Ελλάδα και να πάρει αυτό που θέλει. Να πάει για παράδειγμα, στην ελληνική ΑΟΖ και να κάνει γεωτρήσεις και να πει ελάτε να με εμποδίσετε. Όταν λοιπόν δεν υπάρχει ισορροπία και όταν η Ελλάδα δεν έχει τη δύναμη να το αποκρούσει τα πράγματα είναι πολύ επικίνδυνα.”

-Πως κινήθηκε για επίτευξη αεροναυτικής υπεροχής;

Π.Ν.: “Μαζί με την προπαγάνδα που αναπτύσσει, ακόμα και μέσα στον ίδιο τον τουρκικό λαό ούτως ώστε να έχει την υποστήριξή του και να βάζει στην ίδια γραμμή και τις άλλες πολιτικές δυνάμεις, ταυτόχρονα άρχισε να αναπτύσσει μια μεγαλεπήβολη πολεμική βιομηχανία με στόχο να αποκτήσει την αεροναυτική υπεροχή.”

-Από την Ελλάδα τι έγινε ως προς αυτό;

Π.Ν.: “Εδώ, επισύρω την προσοχή στην στάση που τήρησαν οι ελληνικές κυβερνήσεις. Ενώ ο Ερντογάν ετοίμαζε από την πλευρά του τα όπλα της επιβολής, από την πλευρά μας λέγαμε ότι εμείς θα το ρισκάρουμε. Κάναμε επί 15 χρόνια αποχή από εξοπλισμούς και αφήσαμε τον Ερντογάν να επιτύχει τον στόχο του. Θα το πετύχαινε εάν από υπεροψία και από κακούς υπολογισμούς δεν γινόταν η περιπλοκή με τους S-400. Πράγμα το οποίο οδήγησε στην ματαίωση του προγράμματος των F-35 για την Τουρκία.”

-Τι πρέπει να γίνει τώρα από ελληνικής πλευράς;

Π.Ν.: “Η Ελλάδα θα πρέπει να ενισχύσει τάχιστα τη θέση της. Έχει προβεί σε προμήθειες που είναι πολύ σωστές και καλές αλλά υπάρχουν κενά ακόμη στο αμυντικό σύστημα της Ελλάδος. Πρέπει τάχιστα να καλύψει αυτά τα κενά και να δώσει τη δέουσα σημασία στην πολεμική βιομηχανία. Δεν μπορούμε να αφήσουμε την Τουρκία, να υποσκελίσει την Ελλάδα μακροπρόθεσμα σε θέματα τεχνολογίας και τεχνογνωσίας. Είναι θέμα στρατηγικό για την Ελλάδα. Η άμυνα και η αμυντική βιομηχανία δεν είναι μόνο τα στρατιωτικά, είναι μαζί και ανάπτυξη, τεχνολογία, και αυτά είναι πολύ σημαντικά θέματα στα οποία δεν μπορεί η Ελλάδα να υστερεί έναντι της Τουρκίας και βεβαίως το θέμα των συμμαχιών. Έχουμε συμμάχους, έχει αλλάξει η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο γιατί η φιλόδοξη πολιτική που ασκεί ο Ερντογάν τον έχει φέρει σε αντίθεση με πολύ κόσμο.”

-Βλέπετε έντονες αντιφάσεις στην πολιτική του;

Π.Ν.: “Υπάρχουν αντιφάσεις σε αυτό που επιδιώκει. Κάνει μια επαμφοτερίζουσα πολιτική, καιροσκοπική, κάνει εκβιασμούς δεξιά-αριστερά. Αυτές οι αντιφάσεις έχουν ένα κόστος και πράγματι η αξιοπιστία της Τουρκίας έναντι ιδίως των Αμερικάνων που ήταν η πηγή της ισχύος της τουρκικής πολιτικής έχει δοκιμαστεί. Το βλέπουμε στο Κογκρέσο και όχι μόνο στο Κογκρέσο και στον Τύπο, στην αρθρογραφία. Συνεπώς, έχει βελτιωθεί η στρατηγική κατάσταση υπέρ της Ελλάδος αλλά θα πρέπει να στηριζόμαστε πρώτα απ΄ όλα στις δικές μας δυνάμεις, να αναπτύσσουμε τις συμμαχίες μας αλλά ταυτόχρονα να ενισχύουμε την δική μας δύναμη ούτως ώστε να είμαστε σε θέση να αποτρέψουμε σε σταθερότερη βάση την τουρκική επιβουλή. Η επιβουλή υπάρχει. Μόνο εάν υπάρχει ισορροπία ισχύος μπορεί να κατοχυρώσει την ασφάλεια και την ειρήνη της η Ελλάδα.”

Ο Πρέσβης ε.τ. Περικλής Νεάρχου

Επιμέλεια: Συντακτική Ομάδα Diplomatic Point