10-12-2022

*Το άρθρο εκφράζει αποκλειστικά προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Μέρες πριν από την απροειδοποίητη άφιξη του Ρώσου υπουργού άμυνας Σεργκέι  Σοιγκού, έφυγε από την ζωή  ο φαινομενικά υγιής 64χρονος υπουργός εξωτερικών της Λευκορωσίας, Ουλαντζιμίρ Μακέι, το κύριο  και μοναδικό “σημείο επαφής” του αυταρχικού  προέδρου  Αλεκσάντερ Λουκασένκο με τη Δύση. Σε αυτό το πλαίσιο, η ξαφνική επίσκεψη του Σοιγκού θεωρήθηκε από πολλούς ως δυσοίωνη απόδειξη ότι ο Πούτιν είχε επιτέλους πιέσει τον Λουκασένκο να εμπλακεί  στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας , και ότι ο Σοιγκού μετέβη  για να διευθετήσει τις λεπτομέρειες. Πόσο αληθεύει αυτό και είμαστε πραγματικά στα πρόθυρα της συμμετοχής της Λευκορωσίας στον πόλεμο;

Αρχικά, μερικές λεπτομέρειες για την επίσκεψη. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του υπογράφοντα ο Σοιγκού και ο Λευκορώσος ομόλογός του  στρατηγός Βίκταρ Κρένιν υπέγραψαν πρωτόκολλο για την “τροποποίηση συμφωνίας” του 1997 για κοινή περιφερειακή ασφάλεια. Οι λεπτομέρειες των αλλαγών μπορούν μόνο να εκτιμηθούν αλλά υπάρχουν ορισμένες  ενδείξεις. Στην υπογραφή ήταν παρόντες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Λευκορωσίας για τη βιομηχανία Πιότρ Πάρκχομτσικ και ο πρόεδρος της Στρατιωτικής-Βιομηχανικής Επιτροπής Ντμίτρι Πάντους. Από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το πρωτόκολλο πιθανότατα αφορά την αύξηση της συμμετοχής της Λευκορωσίας στον εξοπλισμό του Ρωσικού στρατού, τον καθορισμό της νομικής βάσης για τη στάθμευση  Ρωσικών στρατευμάτων  σε Λευκορωσικό έδαφος  ως  και την οικονομική κάλυψη  για την προμήθεια εξοπλισμού, μέσων  και πυρομαχικών, καθώς και την συνέχιση χρήσης στρατιωτικών  υποδομών από τη Ρωσία.

Σύμφωνα με τον Λευκορώσο στρατιωτικό αναλυτή Aλεξάντερ Aλέσιν , πιθανότατα  περιλαμβάνει τη μεταφορά στη Ρωσία  καθώς και την επανέναρξη της παραγωγής του Λευκορωσικο-Κινεζικού συστήματος πολλαπλών πυραύλων εκτόξευσης Polonez (MLRS), το οποία είναι παρόμοιο σε χαρακτηριστικά με τα Αμερικανικά HIMARS και τα οποία έχει μεγάλη ανάγκη η Ρωσία. Το μόνο ζήτημα είναι ότι το Polonez χρησιμοποιεί πυραύλους Κινεζικής κατασκευής και η μεταφορά τους στη Ρωσία θα απαιτούσε τη συναίνεση της Κίνας εξέλιξη που φαίνεται να αποτελεί σημαντική παραβίαση των κυρώσεων. Κρίνοντας από τις πρόσφατες επισκέψεις του προέδρου της Στρατιωτικής-Βιομηχανικής Επιτροπής της Λευκορωσίας στη Συρία και το Ιράν, η Λευκορωσία αναζητά ενεργά άλλες πιθανές επιλογές.

Μετά την υπογραφή, ο Σοιγκού συζήτησε με τον Λουκασένκο για τη Λευκορωσική-Ρωσική περιφερειακή ομάδα στρατευμάτων που συστάθηκε τον Οκτώβριο και τον ευχαρίστησε για την εκπαίδευση των Ρώσων εφέδρων στη Λευκορωσία από τοπικούς εκπαιδευτές. Με άλλα λόγια, οι 9.000 ενεργοποιημένοι  Ρώσοι στρατιώτες που έφτασαν στη Λευκορωσία τον Οκτώβριο έχουν ήδη υποβληθεί σε μάχιμη  εκπαίδευση και η Λευκορωσία καλείται τώρα να εμπλακεί περισσότερο (όπως είπε ρητά ο Σοιγκού). Αλλά με ποιον τρόπο; Εάν η Ρωσία σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το προγεφύρωμα της Λευκορωσίας για μια νέα επίθεση στην Ουκρανία από τον Βορρά, αυτή η μεραρχία δεν θα πρέπει απλώς να παραμείνει στη Λευκορωσία, αλλά θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω με βαρύ εξοπλισμό, καθώς οι μεταφερόμενοι   άνδρες της Ρωσίας έφτασαν  στο Γκόμελ σχεδόν με άδεια χέρια. Ωστόσο, ο εξοπλισμός κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η Λευκορωσία έστειλε στη Ρωσία τουλάχιστον 94 άρματα μάχης T-72 και 65.000 τόνους πυρομαχικών. Μόνο 15 πύραυλοι εδάφους-αέρος Tor-M2 έχουν μεταφερθεί στη Λευκορωσία τους τελευταίους μήνες, σαφώς ανεπαρκείς για να φτάσει ο νέος σχηματισμός σε ετοιμότητα μάχης.Σύμφωνα με την Ουκρανική υπηρεσία  στρατιωτικών πληροφοριών, ο κίνδυνος νέας επίθεσης από τη Λευκορωσία εξακολουθεί να είναι χαμηλός και οι Ρωσικές δυνάμεις που εκπαιδεύονται στη Λευκορωσία ενδέχεται να μην παραμείνουν εκεί, αλλά να αναπτυχθούν εκ νέου στην περιοχή του Χάρκοβο(αν τυχόν η Μόσχα επιδιώξει ανακατάληψη πράγμα δύσκολο)  οπότε οποιαδήποτε συζήτηση για απειλή από τη Λευκορωσία καθίσταται άνευ σημασίας. Ακόμη και αν ο Ρωσικός στρατός παραμείνει στη Λευκορωσία, η κοινή Λευκορωσική-Ρωσική περιφερειακή δύναμη δεν θα αποτελέσει απειλή έως ότου εκπληρωθούν δύο προϋποθέσεις. Πρώτο, το Ρωσικό τμήμα της θα  πρέπει να είναι εξοπλισμένο με  υπολογίσιμο υλικό. Και δεύτερο, η Λευκορωσία πρέπει να προχωρήσει σε επιστράτευση  καθώς οι χερσαίες  δυνάμεις της έχουν το πολύ 11.000-12.000  διαθέσιμους άνδρες, αριθμός  που είναι ανεπαρκής για μια επιθετική επιχείρηση. Αν και δεν έχει ακουστεί ακόμη καμία λέξη για παραδόσεις νέου εξοπλισμού, οι προετοιμασίες της Λευκορωσίας για μια πιθανή κινητοποίηση βρίσκονται σε  εξέλιξη.

Τον Σεπτέμβριο, με εντολή του Λουκασένκο, ξεκίνησε μια μεγάλη άσκηση εφέδρων . Μέχρι το τέλος του έτους, όλοι οι Λευκορώσοι που είναι υπόχρεοι για στρατιωτική θητεία (ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι) θα έχουν περάσει   από τα στρατολογικά  γραφεία  για να ενημερώσουν τα αρχεία τους. Η άσκηση είναι μια εκτενής δοκιμή του συστήματος κινητοποίησης εμπνευσμένη  όμως από τη θλιβερή εμπειρία της Ρωσίας. Ο Λουκασένκο το παραδέχτηκε ανοιχτά κατά τις συναντήσεις του με στρατηγούς, προτρέποντάς τους να λάβουν υπόψη τα λάθη της Ρωσίας.

Έχει πιέσει ο Πούτιν τον Λουκασένκα να συμμετάσχει στον πόλεμο και ήρθε ο Σοιγκού να διευθετήσει τις λεπτομέρειες; Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα, αλλά σε αυτό το σημείο, η απάντηση είναι πιο πιθανό όχι παρά ναι. Μέχρι στιγμής, μπορεί να ειπωθεί μόνο με βεβαιότητα ότι οι πλευρές συμφώνησαν να αυξήσουν τις προσπάθειες της Λευκορωσίας με στόχο τον εξοπλισμό του Ρωσικού στρατού. Και ακόμη και αν η απάντηση είναι ναι, αυτό δεν καθιστά επικείμενη τη συμμετοχή της Λευκορωσίας. Πρέπει να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες για επιστράτευση  και να ενισχυθεί περαιτέρω η Ρωσική στρατιωτική παρουσία, κάτι που στην καλύτερη περίπτωση δεν μπορεί να συμβεί πριν από τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο 2023 . Διαφορετικά, μια δεύτερη απόπειρα επίθεσης  κατά της Ουκρανίας από τη Λευκορωσία θα μπορούσε να καταλήξει  για τη Μόσχα σε ακόμη μεγαλύτερη καταστροφή από την πρώτη.

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο

φωτ.ambassadorsatlarge