Δημήτρης Μποιλές, Αντιναύαρχος ε.α.: “Η Πατρίδα μας εξακολουθεί μέσω της Θαλάσσης να διασφαλίζει την ελευθερία και την ευημερία της”

6-12-2022

Ένα μικρό ταξίδι στο θαυμαστό κόσμο του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού με καπετάνιο τον Αντιναύαρχο ε.α. Δημήτρη Μποιλέ και την Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού

Σήμερα Ημέρα του Αγίου Νικολάου γιορτάζει το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Το Ναυτικό μας, το οποίο θαυμάζουμε, καμαρώνουμε διεθνώς για αυτό και μας κάνει κάθε μέρα να αισθανόμαστε υπερήφανα ως λαός. Οι θαλασσόλυκοί μας, Έλληνες Ναυτικοί ήταν πάντα και παντού, πρόθυμοι να ανταποκριθούν στο κάλεσμα της Πατρίδας. Οι κυρίαρχοι στα ελληνικά Πελάγη και όχι μόνο, έχουν δώσει μαθήματα ναυτοσύνης δια μέσου των αιώνων σε όλον τον κόσμο.

Στη σημερινή ημέρα γιορτής του Πολεμικού Ναυτικού μας ως μια ελάχιστη ένδειξη τιμής και σεβασμού στο έργο και τις θυσίες των Αξιωματικών του ελληνικού ΠΝ, παρουσιάζουμε ένα μικρό αφιέρωμα στην ιστορία του. “Τιμονιέρης” μας ο κ. Δημήτριος Μποϊλές, ένας εξαιρετικά έμπειρος και με περγαμηνές, Αξιωματικός ε.α.  του ΠΝ. Ο ευγενέστατος Ναύαρχος και Πρόεδρος της Ενώσεως Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού – ΕΑΑΝ (-παράρτημα ΝΔ Ελλάδος), μέσα από ένα προσεγμένο κείμενο, μας μεταφέρει για λίγο στην θρυλική Ιστορία του απέραντου γαλάζιου που βασιλεύει το Ναυτικό μας. Με μια θαλασσινή αύρα να βγαίνει από τις λέξεις και περιγράφοντας τα “λιμάνια”- σταθμούς που “έδεσε” ιστορικά το Ναυτικό μας στην εξέλιξή του δια μέσου των αιώνων, κάνουμε και εμείς μια μίνι “κρουαζιέρα” στο χρόνο και αντιλαμβανόμαστε πως Ελλάδα και Πολεμικό Ναυτικό είναι άρρηκτα συνδεδεμένα καθώς το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο. Αν και από τις αρχαίες τριήρεις, τους βυζαντινούς Δρόμωνες, το Θωρηκτό “Αβέρωφ” έως τις σημερινές υπερσύγχρονες φρεγάτες Belh@rra έχουν περάσει αιώνες, η μοναδική στον κόσμο ναυτοσύνη του Έλληνα θα ξεχωρίζει διαχρονικά. Είναι αυτή που ζηλεύουν όσοι επιβουλεύονται την εθνική μας κυριαρχία και επίσης είναι αυτή που κρατάει σε απόσταση εν δυνάμει επίδοξους “εισβολείς” που δηλώνουν ότι μπορεί να έρθουν καμιά νύχτα -δυτικότερα από τα δικά τους σύνορα- να το σκέφτονται διπλά καθώς τότε θα έχουν να αντιμετωπίσουν μια αρχιπελαγική χώρα που το Πολεμικό της Ναυτικό έχει διαπρέψει σε κάθε εποχή της ελληνικής Ιστορίας που κλήθηκε να αγωνιστεί υπέρ βωμών και εστιών.

Επισημαίνουμε πως η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού – ΕΑΑΝ (-παράρτημα ΝΔ Ελλάδος), καταβάλλει προσπάθειες διαρκώς μέσα από εκδηλώσεις και δραστηριότητες, να υπενθυμίζει στην ελληνική κοινωνία τους αγώνες και τις θυσίες του Πολεμικού μας Ναυτικού ώστε να μαθαίνουν οι νεότεροι και να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μην ξεχνάμε ότι ο Έλληνας Αξιωματικός του ΠΝ ακόμα και όταν έχει βγάλει επισήμως την τιμημένη στολή του ένδοξου Ναυτικού μας, στην καρδιά του συνεχίζει να την φοράει παντοτινά και η προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο δεν σταματά ποτέ.

Γράφει ο Δημήτρης Μποϊλές, Αντιναύαρχος ε.α.

6 Δεκεμβρίου, σήμερα είναι η μέρα, που τιμάται στο Πανελλήνιο η μνήμη του Αγίου Νικολάου του Προστάτη των Ναυτικών. Οι Θαλασσινοί και το Ναυτικό μας,  το Πολεμικό,  το Εμπορικό καθώς και το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, τον έχουν ως προστάτη τους και δεν υπάρχει πλοίο μικρό ή μεγάλο που να μην έχει την εικόνα του Αγίου Νικολάου.

Συγχρόνως,  το Πολεμικό μας Ναυτικό τιμά την 110η επέτειο των Νικηφόρων Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913.

Διπλή γιορτή, Γιορτή  θρησκευτική  μπροστά στον Άγιο προστάτη μας και Εθνική, γιατί με τις Νικηφόρες Ναυμαχίες της  «Έλλης» στις 3 Δεκεμβρίου 1912 και της «Λήμνου»  στις 5  Ιανουαρίου 1913 κατέληξαν στην απελευθέρωση των νήσων του Αιγαίου (εκτός βέβαια από τα Δωδεκάνησα, που από το 1911 είχαν καταληφθεί από τους Ιταλούς).

Η σημερινή ημέρα όμως γενικότερα μας καλεί να αναλογισθούμε και την πορεία του Έθνους μας μέσα από την Θάλασσα και τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε το  Πολεμικό μας Ναυτικό στην Ιστορική εξέλιξή του.

Η Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού φτάνει  στα βάθη των αιώνων της ιστορίας της πατρίδας μας. Σε ένα γεωγραφικό χώρο, όπου κανένα σημείο δεν απέχει περισσότερο από 150 χλμ. από τη Θάλασσα οι Έλληνες από τα Προϊστορικά χρόνια ανέπτυσσαν κοινωνίες κατά κανόνα παράκτιες. Εκεί έμαθαν να εκμεταλλεύονται τους Θαλάσσιους πόρους και να αγαπούν τη Θάλασσα. Συγχρόνως όμως δημιουργήθηκε η ανάγκη για την προστασία τους και την εξάπλωση του  πολιτισμού τους με αποτέλεσμα τη σταδιακή σύσταση των πρώτων οργανωμένων Ναυτικών μονάδων στον Ελλαδικό χώρο.

Η πρώτη Πανελλήνια Ναυτική επιχείρηση είναι ο Τρωικός πόλεμος και στη συνέχεια ακολούθησε ο Πρώτος και ο Δεύτερος μεγάλος Ελληνικός αποικισμός. Από τα Αρχαϊκά χρόνια, οι Έλληνες είχαν εξερευνήσει όλη τη Μεσόγειο και είχαν ιδρύσει αποικίες μέχρι τον Εύξεινο Πόντο, κάτι που απεικονίζεται και στο μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας.

Στα Κλασικά χρόνια, τα πολεμικά πλοία της Αθήνας και των άλλων κρατών πόλεων υπερασπιζόμενα  τα εμπορικά πλοία και τη γη τους συντελούν στη μεγάλη οικονομική τους  άνθηση.

Η φράση του Περικλή από τα χρόνια αυτά «Μέγα το της Θαλάσσης κράτος» αναγράφεται στο θυρεό του Σύγχρονου Πολεμικού Ναυτικού.

Λαμπρό παράδειγμα του Συνασπισμένου στόλου των αρχαίων Ελληνικών πόλεων-κρατών αποτελεί η νίκη της ναυμαχίας της Σαλαμίνας εναντίον των Περσών.

Κατά τα Βυζαντινά χρόνια, καινούργιοι τύποι καραβιών – Δρώμονες – και όπλα,  όπως το υγρό πυρ εξασφάλισαν στην Κωνσταντινούπολη την κυριαρχία στη Θάλασσα. Η παραμέληση και κατόπιν παρακμή της Ναυτικής της Δύναμης υπήρξε ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στην Άλωση του Βυζαντίου από τους Οθωμανούς  το 1453 μ.Χ.

Προσεγγίζοντας το 1821, η συμβολή του Ναυτικού στον αγώνα της Παλιγγενεσίας υπήρξε ουσιαστική και ο εμπορικός στόλος των ραγιάδων που ήταν εξαπλωμένος σε όλη τη Μεσόγειο, μεταβλήθηκε σε δυνάμεις καταδρομής, που με επιτυχία αντιμετώπισαν τον Οθωμανικό στόλο.

Η εμπεριστατωμένη μελέτη της Ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 μαρτυρεί, ότι χωρίς το Ναυτικό το Ελληνικό Έθνος δεν θα εδραιωνόταν και δεν θα επεκτείνετο.

Η Επαναστατημένη Ελλάδα αποκλεισμένη  στενά από τον Οθωμανικό στόλο θα βρισκόταν απομονωμένη από τον άλλον κόσμο, θα περιορίζετο σε μεμονωμένες  ανταρσίες στις ορεινές περιοχές της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου, οι οποίες με το χρόνο θα εκφυλίζονταν  και θα είχαν ίδια τύχη, όπως τόσες άλλες εξεγέρσεις στο παρελθόν.

Αξίζει να αναφερθεί πως μικρά σκάφη τύπου, ως επί το πλείστον, «Πάρωνες» με ελαφρά και μικρού βεληνεκούς πυροβόλα, κατάφεραν να αντιμετωπίσουν «Δίκροτα» «Τρίκροτα» και τις «Φρεγάτες» του Οθωμανικού στόλου, της Αλγερίας, Τυνησίας και της Αιγύπτου.

Επίσης, αξιοσημείωτο είναι το πως κατόρθωσαν απλοί εμποροκαπεταναίοι, όπως ο Μιαούλης, ο Τομπάζης, ο Σαχτούρης, ο Αποστόλης, να γίνουν οι περίφημοι Ναύαρχοι, ισάξιοι κατά τον παλαίμαχο Γάλλο ναύαρχο και ακαδημαϊκό  Jurien de la Graviere – με τους Γάλλους και Ολλανδούς ναυάρχους  Drake,Tromp…

Μάλιστα, εξαιρετικά σημαντικό είναι πως κατόρθωσαν απλοί ναύτες, όπως ο Κανάρης, ο Παπανικολής, ο Ματρόζος, ο Νικόδημος, να γίνουν ατρόμητοι πυρπολητές  μέχρι του σημείου και σήμερα  ακόμη, η λάμψη των μπουρλότων τους  να φωτίζει τις Ιστορίες όλου του κόσμου.

Κάνοντας αναφορά στην πρόσφατη ιστορία μας, στους Βαλκανικούς Πολέμους, η νικηφόρος επέτειος, των οποίων εορτάζεται, όπου  η  Ελλάδα διπλασιάστηκε, η σημασία του ΠΝ υπήρξε κυριολεκτικά ουσιαστική και καταλυτική και τούτο διότι κατά την περίοδο πριν την έναρξη των Βαλκανικών πολέμων του 1912 – 13, παρατηρείται ότι η Σερβία, η Βουλγαρία και μετέπειτα το Μαυροβούνιο να έχουν συνάψει διμερείς συμφωνίες μεταξύ τους, για να επιτεθούν στη  Τουρκία, αφήνοντας έξω την Ελλάδα.

Η Συμμαχία όμως αυτή εγκυμονούσε μεγάλους κινδύνους για τη χώρα μας και ο λόγος είναι ότι με τις ευλογίες της Τσαρικής διπλωματίας αλλά και τη σύμφωνη γνώμη των άλλων Μεγάλων Δυνάμεων υπήρχε όρος, που προέβλεπε ότι σε περίπτωση νικηφόρας έκβασης του πολέμου η Βουλγαρία θα έπαιρνε ολόκληρη τη Θράκη ενώ θα μοιραζόταν ανάλογα μεταξύ τους και η Μακεδονία.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς τι θα μπορούσε να σημάνει η αποχή της Ελλάδας από τη Συμμαχία.

Ο Βενιζέλος, προ αυτής της κατάστασης, κινήθηκε αστραπιαία και κατόρθωσε με ταχύτατους χειρισμούς – πραγματικά στο παρά πέντε – να κάνει την Ελλάδα τον τέταρτο εταίρο της Βαλκανικής συμμαχίας.

Υπογραμμίζεται αυτό γιατί ο Βενιζέλος έπεισε τόσο την Μ. Βρετανία  όσο τις μεγάλες Δυνάμεις και τη Βαλκανική συμμαχία ότι οποιοσδήποτε αγώνας, ιδιαίτερα ενάντια μιας παραθαλάσσιας χώρας είναι εκ προοιμίου, καταδικασμένος εάν δεν διαθέτει θαλάσσια ισχύ και κυριαρχία κάτι, το οποίο δεν διέθεταν οι τρεις χώρες της Βαλκανικής Συμμαχίας. Η βεβαιότητα αυτή δεν ήταν λόγια εντυπωσιασμού αλλά αποτελούσε βαθιά πεποίθησή του, η οποία πήγαζε από τη γνώση των ικανοτήτων των Ελλήνων ναυτικών, τη γνώση των προσόντων του Στόλαρχου Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη και  ήταν κυρίως η επίγνωση της ισχύος που του έδινε η κατοχή στο οπλοστάσιό του, το υπερσύγχρονο για την εποχή του θωρηκτό Αβέρωφ.

Οι μετέπειτα εξελίξεις είναι γνωστές. Ο στόλος αλωνίζει κυριολεκτικά στο Αιγαίο. Απελευθερώνει διαδοχικά Χίο, Λέσβο, Τένεδο, Σάμο, Ίμβρο, Ικαρία και  Άγιο Ευστράτιο και δίνει τις δύο κρίσιμες και καθοριστικές ναυμαχίες της Έλλης και Λήμνου αποκτώντας απόλυτη και αδιαφιλονίκητη κυριαρχία στο Αιγαίο, δικαιώνοντας με άμεσο και πανηγυρικό τρόπο τις πολιτικές επιλογές του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Είναι  Χαρακτηριστική η επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου στον Αρχιτέκτονα της νίκης Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη. Τον Ναύαρχο, ο οποίος μόνο με το Θωρηκτό Αβέρωφ κινούμενος ανεξάρτητα από τα λοιπά πλοία του στόλου του, κατεδίωξε και έτρεψε σε φυγή ολόκληρη Τουρκική Αρμάδα. Μοναδικό φαινόμενο στην παγκόσμια ιστορία.

Φίλτατε Ναύαρχε,

“…Με τη Ναυμαχία της Έλλης εξασφάλισες την κατά Θάλασσα υπεροπλίαν της Ελλάδος και των Συμμάχων της και έτσι εξασφάλισες την τελική νίκη των.

Όλοι οι Έλληνες σού  είμεθα ευγνώμονες δια την νίκην σου αυτήν.

Περισσότερον από όλους εκείνος που γνωρίζει ότι χωρίς την αδάμαστη αποφασιστικότητά σου και την πίστη σου εις την κατά Θάλασσαν νίκη μας  δεν θα αποφασίζαμεν να λάβωμεν μέρος εις τον Πρώτο Βαλκανικόν Πόλεμον, με αποτέλεσμα τα οριά μας θα έμεναν οριστικά εις την Μελούνα.”

Ελευθέριος Βενιζέλος

Κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου το Βασιλικό Ναυτικό ανέλαβε και έφερε εις πέρας διάφορες αποστολές στο Ιόνιο Πέλαγος με αποκορύφωμα τρεις επιδρομές κατά Ιταλικών νηοπομπών ανεφοδιασμού στα στενά του Οτράντο. Τον κυριότερο ρόλο είχαν τα υποβρύχια, αν και πεπαλαιωμένα, κατάφεραν να βυθίσουν διάφορα Ιταλικά εμπορικά, μέσα στην Αδριατική.

Με την επίθεση όμως της Ναζιστικής Γερμανίας κατά της Ελλάδας, το Βασιλικό Ναυτικό υπέστη μεγάλες απώλειες από τη Γερμανική Αεροπορία. Μόνο μέσα στον Απρίλιο του 1941 χτυπήθηκαν ή βυθίστηκαν 25 πλοία. Έτσι αποφασίστηκε να αποσταλεί ο υπόλοιπος στόλος (-το Θωρηκτό Αβέρωφ, τρία αντιτορπιλικά και πέντε υποβρύχια) στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου όπου συνέχισαν την ενεργό  δράση τους μαζί με τα συμμαχικά πλοία, που είχαν καταπλεύσει εκεί.

Η Ελληνική Σημαία του Στόλου μας δεν υπεστάλη ποτέ.

Τα πολεμικά μας την ανέμισαν στον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό και τον Ινδικό  παντού,  όπου οι ανάγκες του πολέμου το απαιτούσαν.

Καμία άλλη χώρα δεν οφείλει τόσα πολλά στο Ναυτικό της, διότι κανένα άλλο Ναυτικό στο κόσμο δεν έχει τις μακραίωνες και ένδοξους παραδόσεις  του δικού μας που δικαίως μας εμπνέουν με υπερηφάνεια αλλά μας επιβάλουν συγχρόνως και βαρύτατες υποχρεώσεις να διατηρούμε ως κόρην οφθαλμού την Ναυτική μας παράδοση.  

Ο  Άγγλος Ναύαρχος λόρδος Andrew Browne  Cunningham είχε πει χαρακτηριστικά: «Χρειάζεται τρία έτη για να ναυπηγηθεί ένα πλοίο. Χρειάζονται τριακόσια έτη για να δημιουργηθεί παράδοσης».

Αυτό ήταν και θα είναι το Πολεμικό μας Ναυτικό.  Ένας αποτελεσματικός μοχλός στην ενάσκηση της Εθνικής μας πολιτικής.

Για να κατανοηθεί όμως καλύτερα τι είναι αυτό που δίνει στο Πολεμικό Ναυτικό αυτή την ικανότητα, πρέπει μέρες σαν αυτές να γίνει αναφορά στο κύτταρο του Π.Ν. που είναι το Πολεμικό πλοίο.

Από τις Τριήρεις και το Θ/Κ Αβέρωφ μέχρι τις πλέον πρόσφατες σύγχρονες μονάδες του Π.Ν., το Πολεμικό πλοίο είναι το μόνο πολεμικό μέσο το οποίο από τη φύση του είναι αυτοτελές και μπορεί να αναπτυχθεί άμεσα – σε λίγα 24ωρα – σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Αποτελεί έναν άμεσο βραχίονα της χώρας του στην υπηρεσία της στρατιωτικής διπλωματίας.

Είναι επίσης το μόνο πολεμικό μέσο του οποίου η ισχύς πυρός σε συνδυασμό με την αυτοδυναμία και ευελιξία, που διαθέτει, του επιτρέπει να αποκτά έλεγχο σχετικά μεγάλων θαλάσσιων περιοχών πολλές φορές και παράκτιων, χωρίς όμως απαραίτητα να καταπατά ή να θίγει κυριαρχικά δικαιώματα άλλης χώρας.

Το μεγάλο αυτό πλεονέκτημα το καθιστά ένα ιδανικό μέσο για την προβολή της ισχύος μιας χώρας, είτε επιθετικά σε περίοδο πολέμου κυρίως όμως αποτρεπτικά σε ειρηνική περίοδο, κατά την οποία οι πολιτικές ευαισθησίες και τα κυριαρχικά δικαιώματα είναι πολύ πιο απαράβατα.

Δεν είναι λίγο για τους Αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού να αισθάνονται ότι ο στόλος μας προσέφερε τόσα πολλά στο διπλασιασμό της Ελλάδας.

Και δεν είναι λίγο επίσης, να διαπιστώνεται τότε, όπως άλλωστε και σε κάθε ιστορική στιγμή ότι η Πατρίδα μας εξακολουθεί μέσω της Θαλάσσης να διασφαλίζει την ελευθερία και την ευημερία της.

Και βέβαια τα διδάγματα που αντλούνται από τα συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα φωτοδοτούν το Παρόν αλλά και το Μέλλον μας.

Ολοκληρώνοντας τονίζεται ότι πρώτα από όλα  χρειάζεται Εθνική ομοψυχία και βαθιά προσήλωση στις αρχές της Δημοκρατίας. Σε ότι αφορά τα στελέχη χρειάζεται υψηλό ηθικό (το οποίο και διαθέτουν) που όμως δεν είναι άμοιρο της κοινωνικής και οικονομικής καταξίωσης των Στρατιωτικών.

Χρειάζεται σύγχρονο υλικό γιατί τα όποια προσόντα του προσωπικού δεν μπορούν να αξιοποιηθούν στον ανώτατο βαθμό πάνω σε παλαιά συστήματα και απαρχαιωμένες μονάδες.

φωτ.Δημήτρης Μποϊλές, Αντιναύαρχος ε.α., Πρόεδρος ΕΑΑΝ-παράρτημα ΝΔ Ελλάδος

Η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας τα τελευταία χρόνια τόλμησε και μπορεί να ειπωθεί σήμερα με υπερηφάνεια ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις με υψηλό φρόνημα, άρτια εκπαίδευση και με σύγχρονες μονάδες που συνεχώς εμπλουτίζουν το Ελληνικό οπλοστάσιο, είναι έτοιμες όσο ποτέ άλλοτε να ανταποκριθούν στις μεγάλες απαιτήσεις και τις συνεχείς προκλήσεις της εποχής μας.

Κάπου εδώ, το μικρό μας “σαλπάρισμα” με ούριο άνεμο στον συναρπαστικό κόσμο της ελληνικής Ναυτικής Ιστορίας με κυβερνήτη τον Βετεράνο Αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού κ. Δημήτριο Μποϊλέ, τελειώνει.

Εμείς ευχόμαστε χρόνια πολλά και καλά για την σημερινή εορτή και στους Έλληνες Αξιωματικούς του Ναυτικού μας, να έχουν καλές θάλασσες στα ταξίδια τους!

*Θερμές ευχαριστίες στον Αντιναύαρχο ε.α. κ. Δημήτριο Μποϊλέ, Πρόεδρο της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού – παράρτημα ΝΔ Ελλάδος και στα μέλη του Δ.Σ. για την πραγματοποίηση του σημερινού μας αφιερώματος.